Konferencja „Reklama żywności skierowana do dzieci poniżej 12 roku życia”

Reklama żywności skierowana do dzieci to temat bardzo ważny ze względu na konieczność kształtowania właściwych nawyków żywieniowych u najmłodszych. Wagę tego problemu dostrzegła Unia Europejska, która w 2010 roku przyjęła Dyrektywę 2010/13/UE. Art. 10 pkt. 2 Dyrektywy mówi: „Państwa członkowskie i Komisja zachęcają dostawców usług audiowizualnych do opracowania sposobów postępowania wobec niestosownych handlowych przekazów audiowizualnych towarzyszących audycjom dla dzieci lub będących elementem tych audycji i stanowiących reklamę artykułów żywnościowych lub napojów, które zawierają składniki odżywcze i substancje o działaniu odżywczym lub fizjologicznym, zwłaszcza takie jak tłuszcze, kwasy tłuszczowe trans, sól/sód i węglowodany, niezalecane w nadmiernych ilościach w codziennej diecie.” Zgodnie z duchem Dyrektywy, wszelkie ustalenia dotyczące przekazów handlowych towarzyszących audycjom dla dzieci lub będących elementem tych audycji, powinny być tworzone w porozumieniu z dostawcami usług audiowizualnych, w ramach systemów samoregulacji, wspieranych przez legislację. Polscy reklamodawcy, media oraz agencje reklamowe wspólnie uzgodnili specjalne zapisy dotyczące tych zagadnień, włączone do Kodeksu Etyki Reklamy. W ramach systemu samoregulacji opracowany został również załącznik, zawierające czytelne kryteria żywieniowe, na podstawie których w łatwy i czytelny sposób można określić produkty, które zawierają zbyt dużą ilość składników niewskazanych w codziennej diecie dzieci. Załącznik zawiera również kategorie produktów, które nie zostały ujęte w Kryteriach żywieniowych, gdyż ich reklama przy audycjach dla dzieci nie będzie dozwolona. Kryteria Żywieniowe zostały dostosowane do polskich wymagań i zaakceptowane przez Instytut Żywności i Żywienia. System samoregulacji został rozszerzony o nadawców, którzy w przypadku umieszczania reklam w okolicy audycji dla dzieci do lat 12 wymagają od reklamodawców przedstawienia deklaracji o zgodności reklamowanych produktów z kryteriami żywieniowym. Produkty niespełniające kryteriów w pasmach skierowanych do dzieci nie mogą być reklamowane. W październiku 2014 roku zostało przyjęte Porozumienie Nadawców, podpisane przez wszystkich znaczących nadawców audycji telewizyjnych (ITI Neovision, Telewizja Polsat Telewizja Polska, Telewizja Puls, TVN, VIMN Poland oraz The Walt Disney Company Polska). Nadawcy od stycznia 2015 roku wymagają od reklamodawców złożenia pisemnego oświadczenia o zgodności reklamowanego produktu lub wskazania sponsorskiego z Kryteriami żywieniowymi. Celem porozumienia jest aby audycjom kierowanym do dzieci w wieku do 12 lat nie towarzyszyły reklamy artykułów spożywczych i napojów, które nie spełniają Kryteriów żywieniowych określonych w załączniku nr 2a do Kodeksu Etyki Reklamy, stanowiącym załącznik do porozumienia nadawców. W załączniku wskazano m.in. kategorie produktów, które nie zostały ujęte w Kryteriach żywieniowych, gdyż ich reklama przy audycjach dla dzieci nie będzie dozwolona. W podpisanym porozumieniu nadawcy zobowiązali się, że audycjom dla dzieci nie będą towarzyszyły reklamy tych produktów. Spotkanie otworzyły dwie prezentacje – Konrada Drozdowskiego, Dyrektora Generalnego Rady Reklamy, który przybliżył zebranym tematykę reklamy skierowanej do dzieci oraz szczegółowe statystyki dotyczące tego zagadnienia w praktyce spraw prowadzonych przed Komisją Etyki Reklamy. Zaprezentował również porozumienie EU Pledge, które zostało podpisane przez największych reklamodawców branży żywnościowej w Europie. Z kolei Marcin Wiśniewski, Specjalista w Biurze Reklamy TVP, zaprezentował wdrożenie porozumienia nadawców w praktyce, pokazując w jaki sposób stosowanie kryteriów żywieniowych wpłynęło na obecność przekazów marketingowych w programach skierowanych do dzieci. W trakcie konferencji odbyła się dyskusja panelowa poświęcona obecnym i planowanym działaniom w zakresie ochrony dzieci do 12 roku życia przed przekazem reklamowym produktów niespełniających kryteriów żywieniowych. W Panelu wzięli udział: Krzysztof Luft, Członek Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, Jacek Barankiewicz, Prezes Zarządu Rady Reklamy, Andrzej Gantner, Członek Zarządu Rady Reklamy, Pani dr hab. Iwona Traczyk, Z-ca Dyrektora ds. Naukowych, Instytut Żywności iŻywienia, Karol Zgódka, Naczelnik Wydziału Prawa Medialnego, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Uczestnicy debaty zgodzili się, że samoregulacja może być dobrym rozwiązaniem kwestii reklamy skierowanej do dzieci. skuteczność wprowadzonego w Polsce mechanizmu samoregulacji będzie można ocenić dopiero po co najmniej kilku miesiącach funkcjonowania. Przedstawiciele Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji poinformowali, że po zakończeniu pierwszego kwartału obowiązywania Porozumienia Nadawców zostanie przeprowadzony monitoring przestrzegania jego zapisów. Wyniki monitoringu mają być znane w drugim półroczu 2015 roku. Uczestnicy konferencji zgodzili się, że dieta i aktywność fizyczna dzieci to kluczowe zagadnienia dla społeczeństwa, dlatego też konieczne są wspólne działania administracji publicznej i organizacji pozarządowych w tym zakresie.