Uchwała Nr ZO 99/18/52u w sprawie reklamy telewizyjnej Veroni Active

Uchwała Nr ZO 99/18/52u
z dnia 22 sierpnia 2018 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie sygn. akt:
K/101/18

 

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

1) Paweł Wiśniewski – przewodniczący,
2) Jarosław Sobolewski – członek,
3) Bohdan Pawłowicz – członek,

na posiedzeniu w dniu 22 sierpnia 2018 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/101/18 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie telewizyjnej Zbyszko Company S.A. z siedzibą w Radomiu (dalej: Skarżony)

postanawia oddalić skargę.

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygnaturze akt K/101/18.

Przedmiotem skargi była reklama telewizyjna produktu marki Veroni Active.

Skarżący w prawidłowo złożonej skardze poinformował:

„Reklama napoju energetycznego veroni natural z guarana i zielona kawa. W reklamie pada stwierdzenie, iż w związku z zawartością kofeiny z guarany i zielonej kawy, napój dostarcza energii. Jest z przekaz nie tylko nieprawdziwy ale również niezgodny z prawem. Energia jest wyrażana w kaloriach, Energy dostarczają węglowodany, tłuszcze, białka, alkohol, ale nie kofeina. Kofeina niezależnie od źródła wpływa na stan umysłu, pobudza, poprawia koncentracje itp., ale nie dodaje energii. Twierdzenie, że zawartość kofeiny dodaje energii (dokładnie w tej formie) jest nieprawdziwe i jest zabronione przez prawo. Nawet przynależność do kategorii napojów energetycznych, nie uzasadnia takiego przekazu.” – pisownia oryginalna

W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.

Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami (art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy) oraz zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.

Wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy i zarzucił, że reklama nie może nadużywać zaufania odbiorcy, ani też wykorzystywać jego braku doświadczenia lub wiedzy.
Ponadto zarzucił sprzeczność reklamy z art. 10 ust. 1 a) Kodeksu Etyki Reklamy, zgodnie z którym: „reklamy nie mogą wprowadzać w błąd jej odbiorców, w szczególności w odniesieniu do:
a) istotnych cech, w tym właściwości, składu, metody, daty produkcji, przydatności, ilości, pochodzenia (w tym geograficznego) reklamowanego produktu;

Skarżony nie uczestniczył w posiedzeniu.

Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę o następującej treści:

„W odpowiedzi na skargę nr K/101/18 złożoną w dniu 7 czerwca 2018 roku na reklamę napoju «veroni active natural energy drink» w imieniu Zbyszko Company S.A. (dalej: firma Zbyszko) informuję, że nie zgadzamy się z treścią wniesionej skargi i wnosimy o jej oddalenie z uwagi na poniżej podane argumenty.

W pierwszej kolejności należy podnieść, że w języku polskim słowo «energia» ma bardzo wiele znaczeń. I tak, za internetowym słownikiem języka polskiego, energia to:
1. Siła wytwarzana w elektrowni;
2. Skalarna wielkość fizyczna;
3. Zdolność do wykonywania pracy;
4. Potencjał do pracy; werwa; zapał;
5. Dzielność wytrwałość.

Źródło dostępne jest pod następującym adresem: https://sip.pl/energia

Słownik pwn podaje z kolei następującą definicję:
1. Skłonność i zdolność do intensywnego działania jako cecha człowieka;
2. Wyrażona w jednostkach pracy skalarna wielkość fizyczna;
3. W filozofii greckiej: forma, w przeciwieństwie do materii jako potencji;
4. Pot. Prąd elektryczny.

Źródło dostępne jest pod następującym adresem: https://sip.pwn.p1/sip/energia:2457382.html

Z powyższego wynika, że słowo energia stosowane jest zawsze w konkretnej grupie znaczeniowej, o której decyduje kontekst. Przykładowo na portalu Wikipedia, pod pojęciem «energia» można znaleźć następujące hasła:
– energia – jedna z podstawowych wielkości fizycznych,
– energia – pojęcie filozoficzne z filozofii Arystotelesa i tomistycznej;
– energia życiowa, witalna patrz też «siła życiowa»;
– Energia – rakieta nośna stworzona w ramach radzieckiego projektu Buran;
– RKK Energia – rosyjskie przedsiębiorstwo będące głównym dostawcą statków kosmicznych, rakiet i komponentów stacji kosmicznych dla rosyjskiego programu kosmicznego
– Hala Energia – hala widowiskowo-sportowa w Bełchatowie.

Źródło dostępne jest pod następującym adresem: https://pl.wikipedia.org/wiki/Energia

Przeciętni konsumenci, którzy zgodnie z utrwalonym orzecznictwem TSUE, sądów polskich, a także sądów państw należących do Unii Europejskiej, są uznawani za właściwie poinformowanych oraz dostatecznie uważnych i rozsądnych, mają świadomość, że słowo «energia» nie posiada jednoznacznej konotacji znaczeniowej. Oznacza to, że przeciętni odbiorcy rozumieją kontekst użytego słowa, tym bardziej, że użyte słowo ani jego semantyka nie są specjalistyczne. W naszej opinii osoba z podstawowym wykształceniem byłaby w stanie zrozumieć znaczenie słów w kontekście «energia życiowa, witalna», który znajduje zastosowanie w przypadku napojów energetycznych.

Co więcej na uwagę zasługuje fakt, że na stronie producenta – firmy Zbyszko widnieje objaśnienie produktu, na którym jest napisane, że napój Veroni active natural energy drink «dodaje energii do działania». Dalej widnieje doprecyzowanie, że «pozwala to na uzyskanie pobudzenia, jakie odczuwa się po spożyciu 2 filiżanek kawy». Oznacza to więc, że «napój dodaje energii do działania poprzez uzyskanie pobudzenia».
Źródło dostępne jest pod następującym adresem: http://zbvszko.com.pl/veroni-active-natural-energv-drink/

Dodatkowo, w reklamie będącej przedmiotem skargi padają wyłącznie następujące stwierdzenia dotyczące energii:
– «jak zawsze pełen energii»;
– «natural energy drink»;
– «naturalna energia»;
– «twój naturalny energetyk»;
– «veroni active natural energy drink».
Źródło dostępne jest pod następującym adresem: https://www.voutube.com/watch?v=qd6xAxWd7RA

Jak widać w żadnym miejscu w powyższej reklamie nie pada hasło «zawartość kofeiny dodaje energii». Jednakże, nawet w przypadku użycia takiego stwierdzenia nie sposób zgodzić się z faktem, że użycie w reklamie promującej napój energetyzujący stwierdzenia «kofeina dodaje energii» jest zabronione przez prawo. Nie jest to bowiem hasło wprowadzające w błąd, a jedynie stwierdzenie, że kofeina dodaje energii w rozumieniu «energii do działania», witalności czy animuszu poprzez pobudzenie organizmu wynikające z właściwości tego związku. Energia nie jest w tym kontekście znaczeniowym nośnikiem energii w rozumieniu kalorii jak zrozumiał Wnoszący skargę, a energią w rozumieniu «werwy, zapału», co wydaje się kluczowe dla rozwiązania zaistniałego sporu.

Co więcej, właściwości napojów energetyzujących (energetycznych, czy potocznie nazywanych «energetykami») znane są rynku europejskim od lat 80-tych, natomiast obecnie w sprzedaży na terenie Polski dostępnych jest bardzo wiele produktów tego typu.
Są to między innymi następujące marki tego rodzaju napojów:
Red Buli https://www.redbull.com/pl-pl/
Bum https://www.bum.com/
Tiger energy drink https://www.tiuerpower.p1/#mental
Level Up http://www.foodexpert.p1/produkt/512,level-up-energy-cola-napoj- energetyzujacy

Są to napoje pobudzające, przeważnie gazowane i bezalkoholowe, z reguły zawierające kofeinę, taurynę i guaranę. Napoje energetyzujące mają na celu polepszyć zdolności kognitywne, uwagę i nastrój u użytkowników nie natomiast uzupełnić podaż kaloryczną. Natomiast nie są traktowane jako napoje zdrowe z uwagi na swój skład gdyż zawierają często m.in. cukier. Z tego względu firma Zbyszko wprowadziła na rynek serię napojów zawierających lepszy skład i naturalnego pochodzenia składniki oferując tym samym alternatywę dostępnych na rynku produktów.

Z uwagi na powyższe działania nie można uznać, że firma Zbyszko naruszyła normy Kodeksu Etyki Reklamy zawartych w art. 2 ust. 1, art. 8, art. 10 ust. 1 a) ponieważ emitowana reklama prowadzona jest zgodnie z dobrymi obyczajami, w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji. Dodatkowo emitowana reklama nie nadużywa zaufania odbiorcy ani też nie wykorzystuje jego braku doświadczenia lub wiedzy, nie wprowadza w błąd w odniesieniu do istotnych cech produktu, w tym właściwości, składu, metody, daty produkcji, przydatności, ilości, pochodzenia reklamowanego produktu.” – pisownia oryginalna

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

Zespół Orzekający, nie dopatrzył się w reklamie naruszenia norm Kodeksu Etyki Reklamy zarzucanych przez Skarżącego.

Zespół Orzekający zwrócił uwagę, że w przedmiotowej reklamie dochowano należytej staranności. Zespół Orzekający uznał również, że reklama była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej i nie zawiera treści nadużywających zaufania odbiorców, ani też nie wykorzystuje ich braku doświadczenia lub wiedzy. W opinii Zespołu Orzekającego, reklama nie zawiera również treści wprowadzających odbiorców w błąd co do właściwości reklamowanego produktu.

W związku z powyższym, na podstawie pkt. 37 lit b) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt. 1 uchwały.

Zgodnie z pkt. 50. Regulaminu Rozpatrywania Skarg, Skarżący oraz skarżony będący Sygnatariuszem mogą odwoływać się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie dziesięciu dni od doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały, o której mowa w pkt. 37, 37¹, 37² oraz 37³.