Uchwała Nr ZO 135/17 w sprawie reklamy kinowej filmu pt. „Firmowa Gwiazdka”

Uchwała Nr ZO 135/17
z dnia 27 kwietnia 2017 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie sygn. Akt:
K/141/16

 

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

1) Mikołaj Janicki – przewodniczący,

2) Joanna Łodygowska – członek,

3) Jarosław Sobolewski – członek,

na posiedzeniu w dniu 27 kwietnia 2017 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/141/16 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie internetowej firmy Monolith Films Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (dalej: Skarżony)

postanawia oddalić skargę.

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygn. K/141/16.

Przedmiotem skargi była reklama internetowa w formie zwiastuna filmu pt. „Firmowa gwiazdka”.

Skarżący w prawidłowo złożonej skardze podniósł, iż:

„(link do serwisu internetowego YouTube) Stanowczo protestujemy wobec obecności tej reklamy w przestrzeni publicznej. Wykorzystuje ona jeden z najważniejszych dla nas jako chrześcijan dzień – Boże Narodzenie i fragmenty utworów kolęd o tym fakcie mówiących w sposób obrażający nasze uczucia religijne ,a także tradycję kolędowania. Zastosowanie dwuznaczności pojęć np. żłóbka, czy nocy Narodzenia jest zupełnym brakiem szacunku dla innych i jest dla nas obrazoburcze.” – pisownia oryginalna

W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.

Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami (art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy) oraz zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej.

Skarżony nie uczestniczył w posiedzeniu.

Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę o następującej treści:

„Działając w imieniu Monolith Films sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (odpis z KRS w załączeniu) wnoszę o: oddalenie skargi.

Uzasadnienie

1. Na wstępie pragnę poinformować, że pismo Rady Reklamy z dnia 30 stycznia 2017 r. informujące o wpłynięciu skargi i wyznaczające termin do zajęcia stanowiska zostało skierowane i doręczone do innego przedsiębiorcy (Monolith Video sp. z o.o.) niż skarżony reklamodawca – i jako takie nie dotarło w terminie do Monolith Films sp. z o.o. Dlatego niniejsza odpowiedź zostaje sformułowana przez Monolith Films sp. z o.o., która jest reklamodawcą, w trybie pilnym i w takim trybie doręczona Zespołowi Orzekającemu Rady.

2. Z pisma z dnia 30 stycznia 2017 r. wynika, że arbiter-referent wniesie o uznanie reklamy za sprzeczną z art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy. Skarżony stoi na stanowisku, iż w świetle postanowień Kodeksu Etyki Reklamy postanowienia art. 2 Kodeksu nie mogą stanowić samoistnej podstawy uznania, że reklama narusza normy Kodeksu zgodnie z pkt. 37 c) Kodeksu.

Art. 2 ust. 1 Kodeksu jako postanowienie ogólne odnosi się do każdego z działań zabronionych lub nakazanych postanowieniami rozdziału III «Podstawowe zasady reklamy» (art. 4-21), rozdziału IV «Reklama skierowana do dzieci i młodzieży» (art. 22-32), rozdziału V «Reklama zawierająca informacje ideologiczne» (art. 33-39), rozdziału VI «Sponsorzy» (art. 40-44), rozdziału VII «Marketing bezpośredni» (art. 45-48) oraz rozdziału VIII «Promocja sprzedaży» (art. 49-61). Naruszenie postanowienia art. 2 ust. 1 Kodeksu może być ewentualnie podstawą zarzutu wyłącznie w związku z naruszeniem jednego z zakazów lub nakazów wymienionych wyżej postanowień zawierających znamiona działań niepożądanych w świetle Kodeksu Etyki Reklamy. Wynika to również z ducha i litery art. 1 Kodeksu.

Innymi słowy, klauzula generalna z art. 2 ust. 1 nakazuje, by działania reklamodawców opisane w rozdziałach III-VIII Kodeksu były wykonywane zgodnie z należytą starannością, dobrymi obyczajami i w poczuciu odpowiedzialności społecznej i zasadami uczciwej konkurencji. Zgodnie z tym postanowieniem nie wystarcza, by reklamodawca wypełniał formalnie literę nakazów lub zakazów sformułowanych w art. od 4 do 61 Kodeksu, ale również by działania te były zgodne z ogólnymi zasadami wymienionymi w art. 2 ust. 1 Kodeksu.

Dla skutecznego sformułowania zarzutu naruszenia ogólnych zasad sformułowanych w art. 2 należy wykazać najpierw, że skarżony reklamodawca wyczerpał swoim działaniem zakaz lub nie dopełnił nakazu pożądanego działania reklamowego określonego w postanowieniach art. od 4 do 61 Kodeksu.

Skarga nr K/l41/16 zarzuca reklamie filmu pt. «Firmowa gwiazdka» dostępnej na stronie (link do serwisu YouTube) wykorzystanie symboliki i tradycji Świąt Bożego Narodzenia (kolędowanie) w sposób naruszający uczucia religijne Chrześcijan.

Kodeks zawiera bardzo różne zakazy i zalecenia (nakazy), ale nie zawiera zakazu reklam naruszających uczucia religijne. Jednocześnie omawiana reklama nie zawiera treści dyskryminujących ze względu na religię, co jest przedmiotem zakazu z art. 4 Kodeksu. Z tego powodu nie sposób uznać, że omawiana reklama narusza normy Kodeksu w rozumieniu art. 37 c) Kodeksu.

3. Niezależnie od powyższego, mając na uwadze treść skargi, przedmiotowa reklama została usunięta ze strony wskazanej w skardze skarżącego niezwłocznie po doręczeniu skarżonemu skargi (dowód: zrzut ekranu ze strony YouTube – link), gdyż niezależnie od treści postanowień Kodeksu reklama mogła subiektywnie zagrozić uczuciom religijnym osób skarżących. Obiektywnie reklama w warstwie wizualnej składała się z fragmentów reklamowanego utworu audiowizualnego, stanowiącego satyrę na nieobyczajne i konsumpcyjne stosunki panujące w amerykańskich korporacjach na tle firmowej zabawy w czasie Bożego Narodzenia. Reklama w warstwie słowno-graficznej odpowiada gatunkowi i zawartości utworu audiowizualnego. Jej celem nie było naruszenie czyichkolwiek uczuć religijnych lecz oddanie klimatu filmu, jakkolwiek nie byłby on kontrowersyjny, szczególnie z punktu widzenia jego odbioru przez osoby religijne.

Mając powyższe na uwadze, wnoszę jak na wstępie niniejszego pisma.” – pisownia oryginalna

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

Zespół Orzekający nie podzielił zarzutów Skarżącego, uznając, że w przedmiotowej reklamie nie przekroczono dopuszczalnych granic obyczajowości.

Zdaniem Zespołu Orzekającego przedmiotowa reklama była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej.

W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit b) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.

Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 4 listopada 2014r., Stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.