Uchwała Nr ZO/008/21u w sprawie Aflofarm Farmacja Polska Sp. z o.o. z dnia 17 marca 2021 r. Zespołu Orzekającego w sprawie o sygn. akt: KER/012/21

Uchwała Nr ZO/008/21u

z dnia 17 marca 2021 r.

Zespołu Orzekającego

w sprawie o sygn. akt:

KER/012/21

 

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń

Rada Reklamy, w składzie:

 

• Zofia Sanejko – przewodnicząca,
• Małgorzata Augustyniak – członek,
• Małgorzata Rokita – członek,

 

na posiedzeniu w dniu 17 marca 2021 r., po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt KER/012/21 złożonej, na podstawie pkt. 11 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie radiowej Aflofarm Farmacja Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Pabianicach (dalej: Skarżony)

 

postanawia

– skargę oddalić.

 

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

 

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygnaturze akt KER/012/21.

Przedmiotem skargi była reklama radiowa produktu marki Positivum.

 

Skarżący w prawidłowo złożonej skardze poinformował:

„Reklamowany produkt: preparat Positivum

Treść reklamy: dwie osoby rozmawiają o stanie emocjonalnym jednej z nich, wynikającym z niepowodzeń  w związku i porzucenia przez partnera. osoba podaje preparat jako remedium, z dalszej rozmowy wynika, że  dzięki niemu, kolejna osoba pozbyła się dolegliwości.

Skarga: reklama sugeruje, że preparat pomaga w przypadku kryzysu wywołanego przez fakt porzucenia osoby przez partnera, czym bagatelizuje przyczyny depresji – poważnej choroba, która przeważnie wymaga leczenia farmakologicznego pod kontrolą psychiatry/psychologa 2. w reklamie padają słowa: „Po tym wszystkim co dla niego zrobiłaś.”, co sugeruje, że osoba ma moralny obowiązek pozostawania w związku z wdzięczności lub jako spłatę swojego rodzaju długu, co z kolei jest objawem szantażu emocjonalnego i wpisuje się w opis związku toksycznego. pomijając wszystko, w takim przypadku na pewno nie pomoże reklamowany preparat.”- pisownia oryginalna

 

W toku posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter – referent.

Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za niezgodną z art. 2 ust. 1 i art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy:

Art. 2 ust. 1.      

Działania objęte postanowieniami Kodeksu będą wykonywane z należytą starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami, prowadzone w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.

Art. 8

Reklama nie może nadużywać zaufania odbiorcy, ani też wykorzystywać jego braku doświadczenia lub wiedzy.

 

Skarżony uczestniczył w posiedzeniu; Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę o następującej treści: „Działając w imieniu Aflofarm Farmacja Polska Sp. z o.o. na mocy pełnomocnictwa z dn. 10.07.2020 r., w odpowiedzi na zawiadomienie w sprawie o sygnaturze powyższej, niniejszym informuję, że Spółka uznaje kompetencje Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy w przedmiotowym postępowaniu.

W związku z  tym  wnoszę  o dopuszczenie  Spółki  do  bezpośredniego udziału w  czynnościach, w szczególności o zawiadomienie o terminie posiedzenia w przedmiocie rozpoznania ww. skargi, ze stosownym wyprzedzeniem.

W zakresie merytorycznego stanowiska co do zarzutów podniesionych przez Skarżącego wobec reklamy radiowej produktu Positivum oświadczam co następuje.

 

Treść zakwestionowanej reklamy radiowej jest następująca:

,,-           Nie rozumiem jak Marek mógł cię zostawić.

–              Po tym wszystkim co dla niego zrobiłam .

–              Nie denerwuj się , weź Positivum. Uspokoisz się, wyśpisz, na wszystko spojrzysz inaczej.

Lektor: Zawarty w Positivum wyciąg z szyszek chmielu koi nerwy, a melisa ułatwia zasypianie.

–              Małgosiu, dziękuję za Positivum.

–              Pomogło?

–              Oczywiście, a tak przy okazji poznaj Filipa.

–              Wiedziałam, że wszystko skończy się pozytywnie.

Lektor: Positivum – oszczędź sobie nerwów.”

 

Positivum to suplement diety, który może być naturalnym wsparciem organizmu w codziennych sytuacjach napięcia nerwowego lub rozdrażnienia. W odbiorze Skarżącego reklama promuje toksyczne związki, a nadto bagatelizuje przyczyny depresji. W ocenie Spółki jest to rażąco mocno subiektywna nadinterpretacja. W tym miejscu wypada przypomnieć, że odniesieniem powinien być model przeciętnego konsumenta. Zgodnie z przepisami prawa przeciętny konsument to taki, który jest dostatecznie dobrze poinformowany, uważny i ostrożny (art. 2 pkt 8 ustawy z dnia 23 sierpnia 2007 r. o przeciwdziałaniu nieuczciwym praktykom rynkowym).

Związek toksyczny to związek naznaczony przemocą fizyczną lub psychiczną, a nierzadko ich połączeniem. Nie sposób przyjąć, iż reklama Positivum propaguje przemocowe związki, zachęcając do stosowania szantażu emocjonalnego. Taki odbiór dwóch pierwszych linijek dialogu bohaterek reklamy to rażąca nadinterpretacja i wielkie dopowiedzenie przekazu, który w tej reklamie absolutnie nie występuje. W ocenie Spółki należy uznać za nieprawdopodobne dokonanie takiej interpretacji na podstawie treści reklamy radiowej Positivum, biorąc pod uwagę model przeciętnego konsumenta.

Nie sposób zgodzić się również, jakoby w reklamie bagatelizowano przyczyny depresji. Reklama nie zawiera żadnych odniesień do depresji właśnie dlatego, iż jest to choroba, a Positivum jest suplementem diety, a nie  lekiem. Smutek czy rozdrażnienie to  jednak  stany naturalnie  występujące w życiu każdego człowieka nie raz i nie traktuje się ich automatycznie jako depresji czy choćby epizodu depresyjnego. To, że w danym przypadku nie chodzi o chorobę depresyjną, a o naturalnie występujący w danych okolicznościach u człowieka smutek czy rozdrażnienie, nie oznacza, że nie można pomóc sobie składnikami żywności, takimi jak właśnie składniki zawarte w Positivum. Jeżeli uznać, że reklamodawca bagatelizuje depresje w danej reklamie, to należałoby właściwie przyjąć, że samo oferowanie  tabletek uspokajających dla ludzi w trudniejszych sytuacjach  w danym momencie (ale bez

depresji) już stanowi uderzenie w słuszny interes odbiorców. Suplementy diety pomagające ukoić nerwy są jednak dostępne  na rynku i  w konsekwencji występują  w obrocie  reklamowym  jako  takim.

Nie sposób uznać to za działanie wbrew społeczeństwu poprzez rzekome bagatelizowanie choroby, którą niewątpliwie jest depresja.

Niezależnie od  tego  wypada  z  całą  mocą  podkreślić,  że  depresja  to  nie jest  chwilowy  smutek. W reklamie Positivum są dwie sceny – podczas jednej z nich kobieta ubolewa nad porzuceniem przez partnera, w drugiej – przedstawia koleżance nowego już partnera. Nie ma żadnych elementów, które uzasadniałyby interpretację, że kobieta doświadczyła depresji, a więc czegoś więcej aniżeli chwilowego smutku, którego od czasu do czasu doświadcza przecież większość ludzi z rozmaitych powodów.

Podsumowując, wnoszę o uznanie skargi za bezzasadną.” – pisownia oryginalna.

 

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

 

Zespół Orzekający nie dopatrzył się w przedmiotowej reklamie radiowej naruszenia norm art. 2 ust. 1 i art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy.

 Zespół Orzekający biorąc pod uwagę treść przekazu reklamowego oraz wspomagający charakter suplementów diety uznał, że reklama była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej i nie narusza dobrych obyczajów. Zdaniem Zespołu Orzekającego przedmiotowa reklama nie nadużywa zaufania odbiorców, ani nie wykorzystuje ich braku doświadczenia lub wiedzy. W związku z powyższym, na podstawie pkt. 43 ust. 1) lit b) Regulaminu rozpatrywania skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt. 1 uchwały. Zgodnie z pkt. 51. Regulaminu Rozpatrywania Skarg, Strony mogą odwoływać się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie dziesięciu dni od doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały, o której mowa w pkt. 43.