Uchwała Nr ZO/029/21u w sprawie FCA Poland S.A. z dnia 28 kwietnia 2021 r. Zespołu Orzekającego w sprawie o sygn. akt: KER/018/21
Uchwała Nr ZO/029/21u
z dnia 28 kwietnia 2021 r.
Zespołu Orzekającego
w sprawie o sygn. akt: KER/018/21
- Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń
Rada Reklamy, w składzie:
- Anna Gumkowska– przewodnicząca;
- Maciej Korobacz – członek;
- Donata Wolińska – członkini;
na posiedzeniu w dniu 28 kwietnia 2021 r., po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt KER/018/21 złożonej, na podstawie pkt. 11 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie radiowej, emitowanej w stacji radiowej RADIO TOK FM w dniu 22 lutego 2021 r. ok godz. 6.30-45 produktu samochód Fiat Tipo, dystrybuowanego przez FCA Poland S.A. z siedzibą w Bielsko-Białej (dalej: Skarżony)
postanawia
– skargę oddalić.
- Zespół Orzekający ustalił, co następuje:
Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygnaturze akt KER/018/21.
Przedmiotem skargi była reklama radiowa emitowana w stacji radiowej TOK FM.
Skarżący w prawidłowo złożonej skardze poinformował, iż w reklamie dopatrzył się naruszenia dobra osób cierpiących na depresję.
Treść reklamy:
Dziś zapytamy panią psycholog, jak nie dać się zwariować w 2021 r. Teraz musimy zadbać o dobre samopoczucie całej rodziny, bezpieczeństwo i wsparcie technologii w każdych warunkach, wygodę i gwarancję niskiej ceny. Proszę nam polecić konkretny model działania. Ja wybrałam najnowszy model Fiata Tipo, z pięcioletnią gwarancją w rozsądnej cenie. Nowe Tipo już od pięćdziesięciu trzech tysięcy pięciuset złotych. Pięcioletnia gwarancja dotyczy Fiata Tipo z serii drugiej. Sprawdź w salonach i na salonfiat.pl.
Treść skargi:
Rzeczona reklama jest jak wymierzony policzek w osoby zmagające się̨ z chorobami takimi jak depresja. W okresie pandemii, gdzie wiele rodzin traci dobytki swojego życia, sugerowanie zakupu samochodu jako lekarstwo na ciężkie czasy jest po prostu oburzające. Oburzające zwłaszcza w Polsce gdzie psychiatria jest jakby kompletnie zapomnianą dziedziną, gdzie wyśmiewa się̨ ludzi z lękami i depresją. Uważam tę reklamę̨ za wysoko szkodliwą społecznie. [pisownia oryginalna]
W toku posiedzenia skargę przedstawiała i popierała arbiter – referent.
Arbiter-referent wniosła o uznanie reklamy za niezgodną z art. 2 ust. 1., art. 8
Kodeksu Etyki Reklamy tj.:
Art. 2 ust. 1.
Działania objęte postanowieniami Kodeksu będą wykonywane z należytą starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami, prowadzone w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.
Art. 8
Reklama nie może nadużywać zaufania odbiorcy, ani też wykorzystywać jego braku doświadczenia lub wiedzy.
Skarżony uczestniczył w posiedzeniu, a także przedstawił odpowiedź na wniesioną skargę.
W przesłanym stanowisku [pismo datowane na dzień 24 marca 2021 r.] wskazał, iż w jego ocenie nie doszło do naruszenia jakichkolwiek standardów określonych w Kodeksie etyki reklamy.
Skarżony w pierwszej kolejności podniósł, iż reklama emitowana była w okresie do 15 do 24 lutego 2021 r. Spółka zdecydowała się o natychmiastowym zawieszeniu emisji niezwłocznie po tym, gdy dotarły do niej informacje, że jej odbiór może być odczytywany niezgodnie z pierwotnymi intencjami reklamodawców. Skarżony podkreślił przy tym, iż odnotowane reakcje negatywne były nieliczne, a reakcja Spółki natychmiastowa.
Skarżony wskazał, iż zarzuty przedstawione w skardze nie odwołują się w rzeczywistości do treści reklamy, ale do jej rozumienia przez Skarżącego i jego obawy związane z reklamą.
Skarżony wskazał, iż żadne z postanowień KER nie zakazuje użycia w reklamie postaci psychologa. Ponadto, w ocenie Skarżonego reklama w żadnej mierze nie odnosi się do chorób natury psychicznej, w szczególności do depresji ani nie odnosi się do żadnych innych chorób, a zakup samochodu nie jest w reklamie traktowany jak lekarstwo na jakąkolwiek chorobę, co ma sugerować Skarżący.
W ocenie Skarżonego nie istnieją podstawy, aby uznać iż rok 2021 jest rokiem, w którym dojdzie do globalnej zapadalności na depresję, rozumianej jako zaburzenie lub choroba psychiczna. Skarżony podkreślił również, iż psycholog nie jest lekarzem, a jedynie lekarz może być osobą, która ma uprawnienia do leczenia depresji lub innych zaburzeń lub chorób psychicznych.
W ocenie Skarżonego reklama nie kreuje fałszywej rzeczywistości, czym mogłaby prowokować rozsądnego – modelowego – konsumenta do zachowań, których w normalnych warunkach by nie podjął. Skarżony wskazał, iż reklama nie odnosi się do żadnych chorób, w tym do depresji ani do osób, które zmagają się z chorobami lub zaburzeniami psychicznymi, a zatem nie uderza w osoby zmagające się z problemami natury psychicznej. Skarżony wnosi o odróżnienie gorszego nastroju od depresji jako zaburzenia psychicznego, lub tym bardziej choroby psychicznej.
Fraza użyta w treści reklamy: cyt. nie daj się zwariować, to w ocenie Skarżonego powszechnie używany związek frazeologiczny, który posiada całkowicie odmienne znaczenie niż to, które nadaje mu Skarżący.
Jak wskazuje Skarżony, wykorzystanie w reklamie psychologa, a nie chociażby lekarza psychiatry, wskazuje dodatkowo na fakt, iż nie odnosi się w żaden sposób do poważnych zaburzeń natury psychicznej, natomiast do procesu decyzyjnego konsumenta (zakupu samochodu).
Skarżony wskazał dodatkowo, iż ze swojej natury reklama jest przekazem, który posługuje się uproszczoną formą komunikacji, w którym często nie ma miejsca na szczegółowe wyjaśnienia. Reklamodawca liczy przy tym na rozsądek odbiorcy, i nie powinien być zmuszony do zakładania, iż treść reklamy może zostać obudowana dodatkową treścią, wynikającą z osobistych doświadczeń odbiorcy reklamy, których źródłem nie jest sama reklama.
Skarżony wskazał, że reklama nie powinna być oceniania przez pryzmat wyobrażeń i lęków pojedynczego odbiorcy, z którymi treść danej reklamy faktycznie się nie wiąże. Skarżony wskazał, że ocena reklamy winna być poddana obiektywnej, nie subiektywnej weryfikacji, w innym razie w ocenie Skarżonego może dojść do dokonania oceny nierzeczowej, a tym samym sprzecznej z ideą oceny w trybie samoregulacji.
Skarżony dodatkowo podkreślił, iż w żaden sposób nie bagatelizuje tematu zdrowia psychicznego. Co więcej, dostrzega konieczność zwracania na ten temat społecznej uwagi. W ocenie Skarżonego nie powinno to jednak odbywać się kosztem podmiotów, które nie są odpowiedzialne za rozwiązanie tego problemu, ani w żadnym stopniu nie przyczyniają się do jego powstania.
Z powyższych powodów Skarżony wniósł o uznanie skargi za bezzasadną.
- Zespół Orzekający zważył co następuje:
Zespół Orzekający nie dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia norm zawartych w art. 2 ust. 1. i art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy
Zespół Orzekający dokonując oceny przekazu reklamowego uznał, że reklama była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej i nie narusza dobrych obyczajów.
Zespół Orzekający nie dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia zaufania odbiorcy lub wykorzystania jego braku wiedzy lub doświadczenia.
Zespół Orzekający docenia natychmiastowe zawieszenie emisji reklamy przez Skarżonego w reakcji na negatywny odbiór reklamy u dwóch osób.
Zespół Orzekający, dokonując analizy przedłożonych skarg dostrzega konieczność ich analizy pod kątem obiektywnym, w miejsce subiektywnego odbioru danego Skarżącego.
Przedmiotowa reklama posługiwała się dopuszczalnymi w ramach standardów reklamowych skrótami myślowymi. Nie dopuszczono się nadużywania niewiedzy lub braku doświadczenia konsumentów, w tym w zakresie wiedzy o zdrowiu psychicznym.
W związku z powyższym, na podstawie pkt. 43 ust. 1) lit b) Regulaminu rozpatrywania skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt. 1 uchwały. Zgodnie z pkt. 51. Regulaminu Rozpatrywania Skarg, Strony mogą odwoływać się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie dziesięciu dni od doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały, o której mowa w pkt. 43.
