Uchwała Nr ZO/038/21u z dnia 9 czerwca 2021 r. Zespołu Orzekającego w sprawach połączonych do wspólnego rozpoznania o sygn. akt: KER/051/21, KER/052/21, KER/053/21

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń

Rada Reklamy, w składzie:

 

• Joanna Łodygowska – przewodnicząca;
• Zofia Sanejko – członkini;
• Wojciech Piwocki – członek;

 

na posiedzeniu w dniu 9 czerwca 2021 r., po rozpatrzeniu skarg o sygnaturach akt KER/051/21, KER/052/21, KER/053/21 złożonych, na podstawie pkt. 11 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumentów (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie internetowej, emitowanej w stacji telewizyjnej TVN oraz widocznej na stronie internetowej https://www.credit-agricole.pl/mniejplastiku/karta-z-ekotworzywa w dniach 17 kwietnia 2021, 18 kwietnia 2021 oraz 16 kwietnia 2021 r., karty kredytowej banku Credit Agricole Bank Polska SA, z siedzibą we Wrocławiu (dalej: Skarżony)

 

postanawia

 

– skargi oddalić.

 

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

 

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęły skargi o sygnaturach akt KER/051/21, KER/052/21, KER/053/21.

Przedmiotem skarg była reklama telewizyjna oraz internetowa emitowana w stacji telewizyjnej TVN oraz na stronie własnej reklamodawcy tj.  https://www.credit-agricole.pl/mniejplastiku/karta-z-ekotworzywa  .

 

Skarżący w prawidłowo złożonej skardze poinformował, iż w reklamie dopatrzył się stosowania niedopuszczalnych zabiegów reklamowych w postaci wykorzystania niewiedzy i zaufania konsumenta oraz informacji wprowadzających w błąd w kontekście przekazywanych przez reklamodawcę informacji o charakterze ekologicznym.

 

Treść reklamy:

Reklama dotyczy karty kredytowej, która jest przedstawiona jako produkt wykonany z materiału przyjaznego środowisku. Na filmie pokazano płynącą po wodzie kartę,  wyróżniającą się wśród innych obecnych w wodnym środowisku plastikowych śmieci faktem, iż jako wykonana z proekologicznego materiału nie zagraża środowisku wodnemu.

 

Skarga KER/051/21, treść skargi:

 

Komunikacja na stronie internetowej pokazuje kartę wykonaną z ekotworzywa. Karta ma być przyjazna środowisku. Ekotworzywo samo w sobie nie jest przyjazne środowisku. Musi mieć specjalne warunki rozkładu. Dodatkowo karta zawiera chip, specjalne dodatki z innych materiałów. Nie można ekotworzywa po prostu wrzucić do biodegradowalnych śmieci. Trzeba go oddać do specjalnego kompostownika, który rozłoży ją w temperaturze powyżej 70 stopni C. Do tego należy ją przed oddaniem rozwarstwić i podzielić na osobne części. Komunikacja upraszcza i wprowadza w błąd, nadużywa zaufania i wykorzystuje niewiedzę konsumenta. Konsument nie może tej karty rozłożyć w swoim kompostowniku nawet, jeśli ją rozwarstwi .  Karty nie można wrzucić do odpadów biodegradowalnych,  trzeba ją wrzucać do zmieszanych. Jakie to eko, jeśli nie nadaje się do biodegradowalnych. Do zmieszanych to równie dobrze możemy wrzucać WSZYSTKO.

[pisownia oryginalna]

 

Skarga KER/052/21, treść skargi:

 

Reklama pokazuje kartę wykonaną z ekotworzywa. Pokazywana jest jako karta przyjazna środowisku. Ekotworzywo samo w sobie nie jest przyjazne środowisku. Musi mieć specjalne warunki rozkładu. Dodatkowo karta zawiera chip, specjalne dodatki z innych materiałów. Nie można ekotworzywa po prostu wrzucić do biodegradowalnych śmieci. Trzeba go oddać do specjalnego kompostownika, który rozłoży ją w temperaturze powyżej 70 stopni C. Do tego należy ją przed oddaniem rozwarstwić i podzielić na osobne części. Tego reklama nie pokazuje. Upraszcza i wprowadza w błąd. Konsument może pomyśleć po obejrzeniu reklamy, że karta jest biodegradowalna. Nie jest . Reklama wprowadza w błąd, nadużywa zaufania i wykorzystuje niewiedzę konsumenta. [pisownia oryginalna]

 

Skarga KER/053/21, treść skargi:

 

Ta reklama wprowadza w błąd. Karta wykonana z tego tworzywa nigdy nie rozłoży się w wodzie, nie ulegnie biodegradacji w wodzie. Jest wykonana z tworzywa, które musi się rozłożyć w specjalnych warunkach i to dopiero po wycięciu z karty chipów i wkładów metalowych. Ta reklama to oszustwo bazujące na niewiedzy konsumentów.

[pisownia oryginalna]

 

 

W toku posiedzenia skargi przedstawiała i popierała arbiter – referent.

 

Arbiter-referent wniosła o uznanie reklamy za niezgodną z art. 2 ust. 1, art. 8, art. 10 pkt. 1 lit. a,  art. 33, art. 34, art. 35, art. 36, art. 37, 38  Kodeksu Etyki Reklamy, tj.:

 

Art. 2 ust. 1.      

Działania objęte postanowieniami Kodeksu będą wykonywane z należytą starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami, prowadzone w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.

 

Art. 8

 

Reklama nie może nadużywać zaufania odbiorcy, ani też wykorzystywać jego braku doświadczenia lub wiedzy.

 

Art. 10

 

1. Ponadto reklamy nie mogą wprowadzać w błąd jej odbiorców, w szczególności w odniesieniu do:
2. a) istotnych cech, w tym właściwości, składu, metody, daty produkcji, przydatności, ilości, pochodzenia (w tym geograficznego) reklamowanego produktu;

(…)

 

Art. 33

 

Reklamy nie mogą naruszać społecznego zaufania do prawidłowo realizowanych działań podejmowanych w zakresie ochrony środowiska naturalnego.

 

Art. 34

 

Reklamy nie mogą wykorzystywać braku wiedzy jej odbiorców w zakresie ochrony środowiska naturalnego.

 

Art. 35

 

Reklamy nie mogą zawierać przekazu, który mógłby wprowadzić konsumentów w błąd w zakresie ochrony środowiska, w tym w szczególności poprzez błędne informowanie o cechach produktów lub co do działań podejmowanych przez reklamodawcę na rzecz ochrony środowiska. Reklamy przedsiębiorców odnoszące się do konkretnych produktów lub działań nie mogą bezpodstawnie rozszerzać skutku reklamowego w zakresie ochrony środowiska naturalnego na całą działalność reklamodawcy.

 

 Art. 36

 

Informacja ekologiczna zawarta w reklamie musi być związana z właściwościami reklamowanego produktu i odnosić się do takich jego właściwości, które są aktualne bądź przez cały czas jego użytkowania, bądź okresowo, ale w tym wypadku reklama musi o tym informować odbiorcę.

 

Art. 37

 

Reklamy zawierające ogólne sformułowanie, w szczególności takie jak „przyjazny środowisku” czy „bezpieczny ekologicznie” nie mogą wprowadzać w błąd. Informacja ze wskazaniem na czym polega w tym zakresie efekt produktu, musi być dostępna w punkcie sprzedaży lub dołączona do produktu lub będzie udostępniona beneficjentowi w powszechnie dostępny sposób.

 

Art. 38

 

1. W przypadku, gdy w reklamie wskazuje się na zmniejszenie ilości (liczbę) szkodliwych składników lub innych elementów mających wpływ na stan środowiska naturalnego, przekaz ten nie może wprowadzać w błąd. Informacja ze wskazaniem, na czym polega w tym zakresie pozytywny efekt produktu, musi być prawdziwa. Musi ona być dostępna w punkcie sprzedaży lub dołączona do produktu oraz przedstawiona beneficjentowi.
2. Informacje w reklamie nie mogą odwoływać się do braku składników, cech oraz braku wpływu na środowisko, które nie dotyczą danej kategorii produktów.
3. Informacja w reklamie typu „nie zawiera…” może być używana tylko wówczas, gdy zawartość określonej substancji nie przekracza ilości śladowych.
4. Oznaczenia i symbole dotyczące środowiska naturalnego mogą być używane tylko wtedy, gdy w reklamie wskazane jest źródło ich pochodzenia (przyznania albo nadania) i nie występuje ryzyko pomyłki co do ich znaczenia. Takie oznaczenia i symbole nie mogą fałszywie sugerować, że ich obecność jest związana z decyzją organu administracji rządowej, organu jednostki samorządu terytorialnego lub innych instytucji, których działalność jest związana z ochroną środowiska naturalnego .

 

 

Skarżony uczestniczył w posiedzeniu, a także przedstawił odpowiedź na wniesioną skargę.

 

Skarżony wniósł o oddalenie skargi, wskazując na liczne działania firmy, mające na celu wsparcie ekologicznego podejścia do produkcji niezbędnych dla funkcjonowania banku produktów – jak karty płatnicze.

 

Skarżony wskazał, iż przedmiotowa karta wykonana jest z tworzywa opracowanego przez renomowanego i uznanego producenta – firmę Austria Card. Jest certyfikowana przez organizacje płatnicze jako eco card. Tworzywo pomyślnie przeszło testy degradacji zgodnie z ASTMD5511 – metodą badawczą przyjętą do badania biodegradowalności tworzyw sztucznych. Zgodnie z deklaracją producenta, w optymalnych warunkach ekotworzywo rozkłada się nawet do 99% już

w kilkanaście tygodni. Nadto, nawet jeżeli optymalne warunki nie zachodzą, tworzywo to rozkłada się dłużej, jednak zdecydowanie i bez porównania szybciej niż plastik, rozkładający się nawet kilkaset lat. W tym kontekście przyjąć należy, że tworzywo, z którego wykonana została reklamowana karta, w porównaniu z tworzywem stosowanym do produkcji innych, regularnych kart jest dla środowiska bardziej przyjazne – ulega zdecydowanie szybszemu rozkładowi niż tworzywo standardowo używane przy produkcji kart, co w praktyce wiąże się z tym, że nie zaśmieca środowiska.

 

Skarżony podkreślił, iż w komunikacji precyzyjnie mówi o „karcie z ekotworzywa, które się szybciej rozkłada” (to ekotworzywo się rozkłada), a nie samej karcie, która ulega rozkładowi , by nie wskazywać, że cała karta rozkłada się w taki sam sposób. Instrument płatniczy – z założenia, ze względu na swoją specyfikę i funkcję – musi oczywiście zawierać inne elementy oprócz ekotworzywa czy plastiku. Skarżony wskazał, że wskazuje przy tym, iż karta zawiera inne elementy niż tylko szybko rozkładające się tworzywo.

 

Skarżony wskazał, że karta nie składa się z samego ekotworzywa, dlatego właśnie nie można jej wyrzucić do odpadów biodegradowalnych. Właśnie z tego powodu w komunikacji nie używa nigdzie sformułowania, że karta (jako całość) się rozkłada, czy jest biodegradowalna. Mówi przy tym jedynie o ekotworzywie, które znacznie szybciej się rozkłada, nie zaśmiecając środowiska.

 

Skarżony dodatkowo wskazał, iz w treści zakwestionowanej, widocznej na  stronie internetowej wyjaśnia jak najlepiej zadbać o utylizację karty, dając odbiorcom wybór: „Po utracie ważności kartę należy wyrzucić do pojemnika na odpady zmieszane lub przekazać do dowolnej placówki Credit Agricole. Przekażemy ją naszemu partnerowi, który zajmuje się ekologiczną utylizacją.”

Skarżony wskazał, iż dokłada najwyższej staranności, aby przekaz skierowany do odbiorców był precyzyjny, pełny i rzetelny.

 

Skarżony ponadto podkreślił,  iż komunikację marketingową kieruje z założenia do przeciętnego konsumenta, który jest dostatecznie dobrze poinformowany, uważny i ostrożny; oceny dokonuje się z uwzględnieniem czynników społecznych, kulturowych, językowych i przynależności danego konsumenta do szczególnej grupy konsumentów. W przypadku strony internetowej w ocenie Skarżonego, przeważająca grupa docelowa to osoby dorosłe będące przeciętnymi konsumentami. Temat tworzyw alternatywnych dla plastiku nie jest jeszcze wiedzą powszechną. Dlatego zadbaliśmy o precyzyjny dobór słów zarówno w komunikacie reklamowym, jak i na stronie internetowej www.mniejplastiku.pl. Skarżony wskazał, iż zadbał zarówno o wyjaśnienie budowy karty, jak i opis ekotworzywa, którego użyto do jej produkcji. Informuje również o możliwych sposobach utylizacji karty.

 

Skarżony wskazał również na akcję, którą prowadzi – pt. #mniejplastiku –  w celu realizacji celów edukacyjnych i popularyzowania wiedzy o ochronie środowiska.

 

Dodatkowo, Skarżony uruchomił we współpracy z Onetem serwis www.mniejplastiku.onet.pl Komunkacja oraz cała akcja #mniejplastiku ma między innym zwrócić uwagę na problem plastiku i pomóc zbudować wśród odbiorców świadomość, że mają wybór i mogą korzystać z przedmiotów wykonanych z innych tworzyw niż plastik, oraz że mają wpływ decydując się na niewybieranie plastikowych przedmiotów jednorazowego użytku.

 

W związku z powyższym Skarżony wniósł o oddalenie przedmiotowej skargi jako bezzasadnej.

 

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

 

Zespół Orzekający uznał, że w przedmiotowej reklamie nie doszło do naruszenia norm zawartych w art. 2 ust. 1,art. 8, art. 10 pkt. 1 lit. a, art. 33, art. 34, art. 35, art. 36, art. 37, 38  Kodeksu Etyki Reklamy.

 

Zespół Orzekający, dokonując oceny przekazu reklamowego uznał, że przedmiotowa reklama nie naruszyła norm zawartych w Kodeksie Etyki reklamy, nie doszło również do wprowadzenia w błąd konsumentów w zakresie podawanych w treści reklamy informacji ekologicznych.

 

Zespół Orzekający pragnie podkreślić, iż bardzo docenia wszystkie działania edukacyjne podejmowane przez Skarżonego, w tym akcję edukacyjną #mniejplatiku, jak również Bałtycka Odyseja 2020 czy też Górska Odyseja 2021. Zespół pozytywnie ocenia jasną i precyzyjną komunikację Skarżonego w tym zakresie, zarówno przekazywaną w formie tradycyjnej, jak również ilustrowanej.

 

Zespół Orzekający docenia również uwagę, z jaką Skarżony podejmuje kolejne kroki w zakresie wzmacniania proekologicznych postaw, w tym w zakresie chociażby budowy ekologicznych siedzib lub ograniczania finansowania firm zajmujących się wydobyciem węgla.

 

Zespół Orzekający odnotował, iż Skarżony poświęcił rok na wybór odpowiedniej karty proekologicznej do wprowadzenia na rynek oraz z uwagą dobrał jej producenta.

 

Zespół Orzekający pragnie wskazać, iż ze względu na nadal niezadowalający poziom wiedzy powszechnej w zakresie ochrony środowiska, takie działania, jak chociażby produkcja ekologicznie przyjaznych kart płatniczych zasługują na aprobatę – w szczególności przy okazji tak jasnej i klarownej komunikacji po stronie reklamodawcy, jak w przedmiotowej sprawie.

 

W związku z powyższym, na podstawie pkt. 43 ust. 1) lit b) Regulaminu rozpatrywania skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt. 1 uchwały.

 

Zgodnie z pkt. 51. Regulaminu Rozpatrywania Skarg, Strony mogą odwoływać się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie dziesięciu dni od doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały, o której mowa w pkt. 43.