Uchwała Nr ZO/049/21u z dnia 16 czerwca 2021 r. Zespołu Orzekającego w połączonych do wspólnego rozpoznania sprawach o sygn. akt: KER/038/21 oraz KER/043/21

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń

Rada Reklamy, w składzie:

 

• Wojciech Piwocki – przewodniczący;
• Małgorzata Domaszewicz – członkini;
• Maciej Korobacz – członek;

 

na posiedzeniu w dniu 16 czerwca 2021 r., po łącznym rozpatrzeniu skarg o sygnaturach akt KER/038/21 oraz KER/043/21 złożonych, na podstawie pkt. 11 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumentów (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie zewnętrznej umieszczonej odpowiednio: na billboardzie znajdującym się przy ul. Niemcewicza w Warszawie i przy rondzie Solidarności w Łodzi w dniach 1 i 7 kwietnia 2021 r. umieszczonej przez firmę ADRIAN FABRYKA RAJSTOP MAŁGORZATA ROSOŁOWSKA  z  siedzibą w Zgierzu(dalej: Skarżony)

 

postanawia

– skargi uwzględnić.

 

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

 

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęły skargi o sygnaturach akt KER/038/21 oraz KER/043/21.

Przedmiotem skarg była reklama zewnętrzna rajstop damskich marki ADRIAN.

 

Skarżący w prawidłowo złożonych skargach podnieśli tożsame zarzuty, informując, iż dopatrzyli  się naruszenia standardów reklamowych w postaci emitowanego przekazu reklamowego mogącego naruszać zakaz nieuzasadnionego wzbudzania lęku oraz zasady prowadzenia reklam w duchu dobrych obyczajów i odpowiedzialności społecznej.

 

Treść reklamy:

 

Billboard, na którym widnieje zakrwawiona kobieta z podciętymi żyłami, leżąca w kałuży krwi w koszuli i rajstopach. Obok hasło: “Wszyscy słyszeli, ale nikt nie wysłuchał”.

[pisownia oryginalna]

 

Treść skargi KER/038/21:

 

Reklama narusza zasady etyki przedstawiając kobietę w kałuży krwi, którą łatwo można zinterpretować jako ofiarę przemocy, treść jest agresywna i wulgarna. Bardziej niż reklamowany produkt (rajstopy) uwidoczniony jest wizerunek zamordowanej kobiety.

 

[pisownia oryginalna]

 

Treść skargi KER/043/21:

 

Reklama w żaden sposób nie pomaga osobom w kryzysie psychicznym, a wręcz może go pogłębić.  Nie ma żadnych doniesień jakoby firma faktycznie chciała realnie pomóc osobom w depresji, czy to przekazaniem części zysków na cele charytatywne, czy poinstruowaniem dokąd osoby cierpiące mogą się skierować po pomoc medyczną oraz psychologiczną. Obraz uwieczniony na billboardzie banalizuje problem samobójstw, traktuje go bez należytej powagi oraz ostrożności. Dodatkowo widząc ów billboard trudno zdać sobie sprawę, że faktycznie ma się do czynienia z reklamą. Sugeruje to jedynie oznaczenie producenta umieszczone w rogu. Osoba w kryzysie na widok billboardu może przeżyć traumę, być może tak dużą, że targnie się na swoje życie.

 

W toku posiedzenia skargę przedstawiała i popierała arbiter – referent.

 

Arbiter-referent wniosła o uznanie reklamy za niezgodną z art.  2(1), 6 oraz 9 Kodeksu Etyki Reklamy, tj.:

 

Art. 2

Działania objęte postanowieniami Kodeksu będą wykonywane z należytą starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami, prowadzone w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.

 

(…)

 

Art. 6

 

Bez uzasadnionej konieczności powodowanej np. względami społecznymi i profilaktyką, reklamy nie mogą motywować do zakupu produktu poprzez wykorzystywanie zdarzeń losowych, wywoływanie lęku lub poczucia strachu.

 

 

Art. 9

 

Reklamodawca, promujący, pośrednik i środki przekazu, każdy wyłącznie w zakresie swojej działalności dotyczącej reklamy, będzie przestrzegał zasady, aby odbiorca reklamy powstałej lub rozpowszechnianej z jego udziałem mógł zawsze zidentyfikować, że dany przekaz jest reklamą.

 

Skarżony nie był obecny w toku posiedzenia, natomiast przedstawił stanowisko w formie pisemnej.

 

W swoim stanowisku Skarżony wniósł o uznanie skarg za bezzasadne. Istotnym z punktu widzenia Skarżonego aspektem sprawy jest fakt, iż zwraca uwagę na doniosły i ważny problem obecny w społeczeństwie, jednocześnie nie robiąc tego w sposób wulgarny, nawołujący do agresji lub przemocy.

 

Skarżony w swoim stanowisku podkreślił, iż jego celem było przedstawienie elegancko ubranej kobiety, która jednocześnie nie została otoczona opieką i zrozumieniem bliskich – wszakże nie sprawiała wrażenia osoby, która nie radziłaby sobie z jakimikolwiek problemami. W świetle wyjaśnień Skarżonego to na taką sytuację zwraca uwagę hasło reklamowe kampanii.

 

Skarżony w swoim stanowisku podkreślił, iż przekaz reklamy wskazuje na doniosłe względy społeczne oraz konieczność przykładania większej wagi do profilaktyki zdrowia psychicznego.

 

Tym samym, w świetle powyższych informacji Skarżony wniósł o oddalenie skarg.

 

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

 

Zespół Orzekający dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszeń norm wynikających z art. 2(1) oraz art. 6 i 9 Kodeksu Etyki Reklamy

 

Zespół Orzekający uznał, iż skarżona reklama nie była prowadzona w duchu odpowiedzialności społecznej oraz dobrych obyczajów.

 

Ponadto, Zespół Orzekający uznał, iż kwestionowany przekaz reklamowy mógł doprowadzić do wzbudzenia w nieuzasadniony sposób lęku w odbiorcach.

 

Zespół Orzekający uznał, iż w skarżonej reklamie niewątpliwie doszło do przekroczenia dopuszczalnych w ramach obowiązujących standardów reklamowych granic wykorzystania zdarzenia niezwykle negatywnego, jakim jest depresja oraz myśli samobójcze. Wydaje się, iż reklamodawca powinien w sposób dużo bardziej ostrożny podchodzić do łączenia tego rodzaju sytuacji, które często dotykają wiele osób w życiu rzeczywistym, z próbą zachęcenia do kupna jakichkolwiek produktów.

 

Dodatkowo, Zespół Orzekający pragnie wskazać, iż w przypadku wykorzystywania kontrowersyjnych treści w przekazie reklamowym, reklamodawca musi w sposób jasny i precyzyjny wskazać, iż przedmiotowy przekaz jest reklamą. W ocenie Zespołu Orzekającego w przedmiotowej sprawie takiej komunikacji zabrakło.

 

W związku z powyższym, na podstawie pkt. 43 ust. 1) lit  c) Regulaminu rozpatrywania skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt. 1 uchwały.

 

Zgodnie z pkt. 51. Regulaminu Rozpatrywania Skarg, Strony mogą odwoływać się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie dziesięciu dni od doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały, o której mowa w pkt. 43.