Uchwała Nr ZO/055/24u z dnia 5 czerwca 2024 roku Zespołu Orzekającego w sprawach o sygn.: KER/021/24

Pobierz uchwałę (pdf)

Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy,
w składzie:

 

  • Małgorzata Augustyniak – członkini
  • Maciej Lissowski – członek
  • Olaf Krynicki – przewodniczący

na posiedzeniu w dniu 5 czerwca 2024 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt KER/021/24, złożonej na podstawie pkt 12 Regulaminu Rozpatrywania Skarg przez konsumenta (dane w aktach sprawy) przeciwko Adriannie Rosinskiej prowadzącej działalność gospodarczą pod nazwą ,,Adrianna Rosinska No Lekko” z siedzibą w Wieńcu, w sprawie reklamy kampanii społecznej,

postanawia

 

skargę odrzucić.

 

Uzasadnienie

 

W skardze skierowanej do Komisji Etyki Reklamy (dalej także: „KER”) konsument (dalej także: „Skarżący”) wskazał, że Adrianna Rosinska prowadząca działalność gospodarczą pod nazwą ,,Adrianna Rosinska No Lekko” z siedzibą w Wieńcu (dalej także: „Skarżona”) stosowała w przestrzeni publicznej reklamę naruszającą uczucia religijne.

 

Zgodnie ze skargą:

 

Szanowni Państwo,

Chcę Państwu zgłosić pojawienie się w przestrzeni publicznej skandalicznego plakatu, naruszającego moje uczucia religijne (i zapewne wielu innych ludzi tamtędy przechodzących) na przystanku tramwajowym w Warszawie – Plac Bankowy 07. Plakat przedstawia parodię Pana Boga – ogoloną głowę mężczyzny w koronie cierniowej. Uprzejmie proszę o interwencję.

 

Przekaz został zakwalifikowany jako potencjalnie naruszający zasady etyki reklamy w zakresie wskazanym w art. 2 ust. 1, art. 4 Kodeksu Etyki Reklamy.

 

 

 

Art. 2

  1. Działania objęte postanowieniami Kodeksu będą wykonywane z należytą starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami, prowadzone w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.

 

Art. 4

Reklamy nie mogą zawierać treści dyskryminujących, w szczególności ze względu na rasę, przekonania religijne, płeć lub narodowość.

 

Skarżona, w odpowiedzi na zawiadomienie Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, przedstawiła stanowisko i wyraziła wolę uczestnictwa w postępowaniu przed KER.

 

Reklama jest autorstwa artysty Jędrzeja Wise. Zamieszczona została na nośnikach typu city light i przedstawia samego artystę. Jej celem nie było obrażenie czyichkolwiek uczuć religijnych. Instalacja na głowie artysty, może kojarzyć się z koroną cierniową, jednak nie miało to służyć porównaniu twórcy do Jezusa Chrystusa. Była to forma wyrazu artystycznego, cierpienia z powodu choroby cywilizacyjnej, jaką jest depresja. Tym sposobem artysta chciał zwrócić uwagę odbiorców na problem. Utwór miał charakter pomocowy, miał zwrócić uwagę na zagadnienie depresji i chorób psychicznych w Polsce, stąd napis w reklamie „Jesteś normalny?”.

 

Skarżona wyraziła czynny żal w związku z obrazą uczuć Skarżącego i ponownie podkreśliła, że nie było to zamysłem ani intencją przy tworzeniu przekazu.

 

Obecna na posiedzeniu Skarżona poparła dotychczas przedstawione stanowisko.

 

Zespół Orzekający ustalił, co następuje.

 

Z przedstawionego przez Skarżącego w skardze KER 021/24 materiału dowodowego wynika, że przekaz miał formę plakatu. W górnej części znajdował się czerwony napis – jesteś normaln – zakończony ikonami wskazującymi na płeć żeńską i męską. Poniżej znajdowała się twarz mężczyzny z koroną cierniową wbijającą się w głowę postaci i pozostawiającą krwawe ślady. W dolnej części plakatu znajdował się kod QR oraz oznaczenie Skarżonej.

 

Zespół Orzekający zważył, co następuje.

 

Skarga zostaje odrzucona z uwagi na fakt, że dotyczy reklamy społecznej i jako taka nie podlega rozpatrzeniu przez KER (art. 49 pkt a Regulaminu rozpatrywania skarg).

 

Niemniej, Zespół Orzekający (dalej także: „ZO”) pragnie wyrazić swoje stanowisko, że jego ocenie reklama jest formą demonstracji artystycznej, adresującej bardzo istotny problem, z którym mierzy się coraz więcej ludzi. Choroba, jaką jest depresja i inne schorzenia psychiczne jest zagadnieniem poważnym i jako taki powinien pojawiać się w przestrzeni publicznej.

 

Ważne jest, w ocenie Zespołu Orzekającego, rozróżnienie wykorzystania symboli religijnych w reklamach komercyjnych od użycia ich w demonstracjach artystycznych, wskazujących na istotny społecznie temat. Kampania, która w istocie może ratować zdrowie i życie osób dotkniętych chorobą, jest potrzebna i nie budzi wątpliwości ZO z punktu widzenia ogólnie przyjętych norm etycznych.

 

Zdania odrębne

Brak.

 

Zgodnie z pkt. 59 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, Strony mogą odwoływać się od Uchwały Zespołu Orzekającego w terminie dziesięciu dni roboczych od doręczenia Uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane Zespołowi Orzekającemu w dacie podjęcia Uchwały, od której Strona wnosi odwołanie.