Uchwała Nr ZO/084/21u z dnia 16 czerwca 2021 r. Zespołu Orzekającego w sprawie o sygn. akt: KER/050/21

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń
Rada Reklamy, w składzie:

• Wojciech Piwocki – przewodniczący;
• Małgorzata Domaszewicz – członkini;
• Maciej Korobacz – członek;

na posiedzeniu w dniu 16 czerwca 2021 r., po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt KER/050/21 złożonej, na podstawie pkt. 11 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie telewizyjnej emitowanej w stacji TVN24 w dniu 14 kwietnia 2021 r. o godz. 19.55 leku Ketonal Active dystrybuowanego przez spółkę Sandoz Polska SA z siedzibą w Warszawie (dalej: Skarżony)

postanawia

– skargę oddalić.

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygnaturze akt KER/050/21.
Przedmiotem skargi była reklama telewizyjna emitowana w stacji telewizyjnej TVN24.

Skarżący w prawidłowo złożonej skardze poinformował, iż w reklamie dopatrzył się naruszenia standardów reklamowych w postaci możliwego braku czytelnej informacji o potencjalnym niebezpieczeństwie związanym z używaniem reklamowanego produktu. .


Treść reklamy:
Dziewczyna prowadzi wielki samochód ciężarowy i wspomaga się̨ z byle powodu lekarstwem Ketonal Activ. Potem wsiada na motocykl. [pisownia oryginalna]

Treść skargi:
“Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Ketonal Active, 50mg, kapsułki twarde. …. “Prowadzenie pojazdów i obsługiwanie maszyn: Ketonal Active może wywołać́ u niektórych pacjentów zawroty głowy, senność́, zaburzenia widzenia i drgawki. W razie wystąpienia opisanych objawów, nie należy prowadzić́ pojazdów ani obsługiwać́ maszyn.” Koniec cytatu.
Jednym słowem, poza alkoholem i narkotykami, możemy spotkać́ na drodze kierowcę̨ TIRa, który po raz pierwszy zażył reklamowane lekarstwo bez recepty i u którego właśnie zaczynają̨ się̨ po raz pierwszy podane wyżej objawy (czyli zawroty głowy, senność́, zaburzenia widzenia i drgawki). Zgodnie z ulotką, w razie wystąpienia opisanych objawów, nie należy już̇ więcej prowadzić́ pojazdów ani obsługiwać́ maszyn, jeżeli będziemy nadal zażywać́ to lekarstwo.
W cytowanej reklamie brak ostrzeżenia przed śmiertelnym zagrożeniem dla kierowcy i całego otoczenia na drodze jakie stanowi pierwsze pojawienie się̨ u niektórych osób cytowanych objawów . Szpitale mają dosyć́ pracy! W.P. mgr inż mechanik – konstruktor samochodów / akcydentolog
[pisownia oryginalna]

W toku posiedzenia skargę przedstawiała i popierała arbiter – referent.

Arbiter-referent wniosła o uznanie reklamy za niezgodną z art. 2 ust. 1 oraz art. 19 Kodeksu Etyki Reklamy, tj.:

Art. 2 ust. 1


Działania objęte postanowieniami Kodeksu będą wykonywane z należytą starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami, prowadzone w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.

(..)

Art. 19
W reklamie produktów, które w przypadku normalnego użytkowania stwarzają realne niebezpieczeństwo należy w czytelny sposób informować o potencjalnym niebezpieczeństwie związanym z ich używaniem.

Skarżony był obecny w toku posiedzenia oraz przedstawił stanowisko.

Skarżony wniósł o uznanie skargi za bezzasadną w świetle faktu, iż w jego ocenie kwestionowana reklama nie przedstawia kierowcy TIRa , który zażywa reklamowany lek. Reklama pokazuje kobietę̨, która, jak wskazuje treść́ Reklamy, ”ma przy sobie Ketonal Active”. Według Skarżonego, warstwa wizualna nie wskazuje w żadnym z ujęć́ przyjęcia produktu leczniczego. Nie można interpretować́ reklamy z wyłączeniem jej ścieżki dźwiękowej, a ta także jednoznacznie wskazuje jedynie na posiadanie leku „przy sobie”: „ból nie może mnie rozpraszać́, dlatego zawsze mam przy sobie Ketonal Active”.

Skarżony wskazał, iż tworząc reklamy produktu leczniczego Ketonal Active dokonał doboru postaci do tych reklam w taki sposób, by pokazać́ w nich silnych bohaterów – postaci kobiece(tatuażystka, kierowca ciężarówki) i męskie (sędzia bokserski), które są̨ wyraziste, mocne, zdecydowane i odważne. Osoby te wykonują̨ rożne zadania, które jednoznacznie wskazują̨ na ich charakter, w taki sposób, jak jest to możliwe w 30-sekundowej reklamie. Należy podkreślić́, że reklama kładzie nacisk właśnie na postać́ kobiety, a nie wykonywanej przez nią̨ czynności. Pokazując jej zdecydowany charakter i odwagę̨ (taką trzeba mieć́, by prowadzić́ ciężarówkę, czy być́ tatuażystką – postacią̨ z poprzedniej reklamy leku), Skarżony podkreślił iż bardzo ważna dla takich osób jest możliwość́ skorzystania ze sprawdzonego produktu leczniczego, o długiej historii działania, który jest znany od dawna. W ocenie Skarżonego, w żadnym momencie kwestionowanej reklamy nie sugeruje on, że kobieta-bohaterka reklamy zażyła przedmiotowy produkt leczniczy. Opakowanie produktu jest jedynie „przy niej”, dodając jej jeszcze więcej pewności w codziennej pracy. Skarżony wskazał, iż podobnie jak w przypadku wielu osób, które chcą̨ być́ niezawodne, bohaterka reklamy potrzebuje pewności, że jej ból nie zaskoczy i nie przeszkodzi w wykonywaniu zadań́ – dlatego posiada produkt leczniczy „przy sobie”.
Sytuacja, która jest, jak się̨ wydaje, opisana przez Skarżącego, w ocenie Skarżonego wykracza poza treść́ Reklamy. Ponadto Skarżony wskazał, iż żadnym z ujęć́ opiniowanej reklamy nie sugeruje się̨ zażycia leku podczas jazdy.
Skarżony ponadto wskazał, że pokazana kobieta, kierowca ciężarówki, wykonuje pracę zawodową. W takiej sytuacji oczywistym jest, że w przypadku dokuczliwego bólu pracownik ma prawo, jak nie obowiązek, powstrzymać́ się̨ od wykonywania pracy. W przypadku bowiem, gdy stan psychofizyczny pracownika nie zapewnia bezpiecznego wykonywania pracy i stwarza zagrożenie dla innych osób, pracownik, zgodnie z art. 210 § 4 kodeksu pracy, ma prawo powstrzymać́ się̨ od wykonywania pracy wymagającej szczególnej sprawności psychofizycznej.
Skarżony podkreślił, iż kwestionowana reklama pozostaje zgodna z obowiązującymi przepisami prawa i zawiera ostrzeżenia przewidziane prawem. Dodatkowo, jak wskazał Skarżony, produkt leczniczy, którego dotyczy nie należy do leków, które wykluczają możliwość kierowania pojazdami.
W związku z powyżej przedstawionym stanowiskiem Skarżony wniósł o oddalenie Skargi w świetle powyższej argumentacji oraz stwierdzenia, iż skarżona reklama pozostaje w zgodzie z powszechnie funkcjonującą praktyką konstruowania treści przekazu reklamowego produktu leczniczego w swojej kategorii.


3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

Zespół Orzekający nie dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszeń norm wynikających z art. 2 ust. 1 oraz art. 19 Kodeksu Etyki Reklamy.

Zespół Orzekający uznał, iż skarżona reklama nie narusza standardów odnoszących się do prowadzenia przekazu reklamowego w duchu odpowiedzialności społecznej, dobrych obyczajów oraz zasad uczciwej konkurencji.

Ponadto, Zespół Orzekający nie dostrzegł, aby doszło do naruszenia zasad informowania o możliwych, niebezpiecznych skutkach ubocznych zażycia leku reklamowanego przez skarżoną reklamę.

W ocenie Zespołu Orzekającego, reklamodawca w sposób właściwy skorzystał ze skrótowej formy jaką jest reklama telewizyjna, jednocześnie przestrzegając obowiązujących go przepisów prawa odnoszących się do reklam produktów leczniczych. Konsument może się z informacją o skutkach ubocznych zapoznać, ponadto, jest zachęcany do konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.

Zespół Orzekający pragnie wskazać, iż reklama nie ukazuje zażywania leku podczas jazdy przez zawodowych kierowców, co w dużej mierze pozostaje w sferze interpretacji Skarżącego.

W związku z powyższym, na podstawie pkt. 43 ust. 1) lit b) Regulaminu rozpatrywania skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt. 1 uchwały.

Zgodnie z pkt. 51. Regulaminu Rozpatrywania Skarg, Strony mogą odwoływać się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie dziesięciu dni od doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały, o której mowa w pkt. 43.