Uchwała Nr ZO/086/24o z dnia 14 sierpnia 2024 roku Zespołu Orzekającego w sprawie o sygn.: KER/061/24

Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

 

• Małgorzata Augustyniak – przewodnicząca
• Sylwia Jedyńska – członkini
• Dorota Kotowska – Symes – członkini

na posiedzeniu w dniu 14 sierpnia 2024 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt KER/061/24, złożonej na podstawie pkt 12 Regulaminu Rozpatrywania Skarg przez konsumenta (dane w aktach sprawy) przeciwko USP Zdrowie sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, w sprawie reklamy suplementu diety ,,Verdin Complexx”, dokonał oceny stosowanego przekazu reklamowego.

OPINIA – OCENA PRZEKAZU REKLAMOWEGO

Działając w interesie publicznym i w zakresie doświadczeń wyniesionych ze współpracy z organizacjami konsumenckimi, Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a także organizacjami promującymi standardy rynku reklamy w innych krajach, jak i na poziomie międzynarodowym (w tym The European Advertising Standards Alliance EASA) oraz mając na celu ochronę interesów konsumentów, Komisja Etyki Reklamy dokonała analizy przedstawionego przekazu reklamowego pod kątem zgodności z powszechnie przyjętymi zasadami etyki oraz dobrymi praktykami rynkowymi. 

 

W skardze skierowanej do Komisji Etyki Reklamy (dalej także: „KER”) konsument (dalej także: „Skarżący”) wskazał, że USP Zdrowie sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (dalej także: „Skarżona”) stosowała reklamę zachęcającą do niezdrowych praktyk żywieniowych.   

 

Zgodnie ze skargą:

 

Jesz w stresie. Trawienie za Tobą nie nadąża. Stosuj Verdin na co dzień i uwolnij się.

 

To jest namawianie ludzi do lekomanii, zamiast do zmiany trybu życia. Jesteś w strasie, masz ściśnięty żołądek, to jedz więcej Verdin. Codziennie. Reklama pokazuje złe wzorce żywieniowe – bieg, fast food, jedzenie z telefonem przy uchu. Następnie namawia, żeby przy takim trybie życia jeść codziennie Verdin Complex, zamiast zmienić tryb życia. Nie jest prawdą, że to trawienie nie nadąża. Ta osoba w reklamie nie ma czasu, aby normalnie jeść, aby strawić. Jest to reklama szkodliwa społecznie.

 

Przekaz został zakwalifikowany jako potencjalnie naruszający zasady etyki reklamy w zakresie wskazanym w art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy.

 

Art. 2

1. Działania objęte postanowieniami Kodeksu będą wykonywane z należytą starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami, prowadzone w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.

 

Skarżona przedstawiła stanowisko w sprawie w korespondencji z dnia 15 lipca 2024 r., wskazując, że zarzuty wystosowane przez Skarżącego są bezpodstawne, co czyni całą skargę bezzasadną i nie wyraziła zgody na uczestnictwo w postępowaniu przed KER.

 

Mając na uwadze odmowę wzięcia udziału w postępowaniu przez Skarżoną, uchwała została podjęta w formie opinii, oceniającej skarżony przekaz reklamy na podstawie ogólnie przyjętych norm etycznych.

 

Zespół Orzekający uznał, iż skarżony przekaz pozostaje w sprzeczności z ogólnie przyjętymi normami etycznymi.

 

Zgodnie z oświadczeniem Skarżącego emisja skarżonej reklamy miała miejsce w telewizji (Eurosport) w dniu 4 czerwca 2024 r. w godzinach południowych.

 

Na nagraniu widoczna jest bohaterka, która w biegu, rozmawiając przez telefon, je kanapkę. W tle pojawia się głos lektorki:

Jedzenie daje ci energię do działania. Gdy zjesz za dużo w biegu lub w stresie, twoje trawienie za tobą nie nadąża. Stosuj Verdin Complexx. Na codzień, nie od święta i uwolnij się od uczucia ciężkości, pełności i wzdęć. Wystarczy już jedna tabletka. Verdin Complexx i trawienie za tobą nadąża. Po cięższych posiłkach wypróbuj Verdin Max ze skoncentrowaną kurkumą.

Na ekranie w tym samym czasie w warstwie wizualnej pojawiają się pojedyncze hasła – „jedzenie w biegu”, „stres”, „trawienie”.

Na koniec przekazu pojawia się disclaimer w formie napisu: „Suplement diety. Zawiera składniki, które wspomagają funkcje organizmu poprzez uzupełnienie normalnej diety. Nie ma właściwości leczniczych.”.

 

Zasadniczo osobami nabywającymi produkt Verdin Complexx są konsumenci. Oceny skarżonego przekazu należy zatem dokonywać z perspektywy tzw. przeciętnego konsumenta, którym – jest konsument, który jest dostatecznie dobrze poinformowany, uważny i ostrożny; oceny dokonuje się z uwzględnieniem czynników społecznych, kulturowych, językowych i przynależności danego konsumenta do szczególnej grupy konsumentów, przez którą rozumie się dającą się jednoznacznie zidentyfikować grupę konsumentów, szczególnie podatną na oddziaływanie reklamy lub na produkt, którego reklama dotyczy, ze względu na szczególne cechy, takie jak wiek, niepełnosprawność fizyczna lub umysłowa.

 

W ocenie Zespołu Orzekającego (dalej także: „ZO”) przekaz może zachęcać konsumentów do niezdrowych praktyk żywieniowych. Reklama koncentruje się na likwidacji skutków życia w pośpiechu i jedzenia w biegu. Jednak w żadnym momencie przekazu nie zostaje poruszona kwestia przyczyny problemów z trawieniem. Promowany środek ma być remedium na skutki niedobrego trybu życia, lecz zamiast zachęcać do jego zmiany, wskazuje wyłącznie na rozwiązanie, jakim jest suplement diety. Jest to, zdaniem ZO, praktyką niezgodną z dobrymi obyczajami.

 

Suplementy diety niejednokrotnie są spożywane nadmiarowo, bez dokonania uprzedniej diagnozy problemu zdrowotnego. Sugerowanie codziennego spożywania Vedrin Complexx może przyczynić się do negatywnych skutków zdrowotnych dla konsumentów.

 

W kwestii disclaimera ZO wskazuje, co następuje. Informacja „Suplement diety. Zawiera składniki, które wspomagają funkcje organizmu poprzez uzupełnienie normalnej diety. Nie ma właściwości leczniczych.” pojawia się na krótką chwilę pod koniec reklamy i jest napisana drobną czcionką. Przecięty konsument może mieć problem z dokładnym odczytaniem wskazanej informacji i przyswojeniem jej w tak krótkim czasie. Niezależnie od tego Z0 pragnie zaznaczyć, że nie aprobuje konstruowania przekazów, w których wyjaśnienie (czy wręcz sprostowanie) sedna fabuły znajduje się w disclaimerze. Format reklamowy charakteryzuje się skrótową formą i odbierany jest przez przeciętnego konsumenta jako pewna całość. Konsument, podejmując decyzje zakupowe, opiera się zasadniczo na ogólnym wrażeniu z przekazu i skupia się na warstwie fabularnej reklamy, nie zaś na wyjaśnieniach w tzw. legalu.

 

KER przyświeca dbałość o dobrostan odbiorców reklam, ale także edukacja reklamodawców i podmiotów działających na rynku marketingu. Aspekt edukacyjny, tj. budowanie świadomości konsumentów i zachęcanie do zdrowych nawyków winien być uwzględniany przy tworzeniu przekazów reklamowych. Ma to szczególne znaczenie     w branży farmaceutycznej czy suplementów diety, gdzie w centrum uwagi powinno być zdrowie konsumentów. ZO zachęca Skarżoną do uwzględniania tego aspektu w swoich działaniach marketingowych.

 

Zespół Orzekający podkreśla, że przedmiotem postępowania KER jest ocena stosowanych przekazów marketingowych w zakresie wskazanym w skardze skierowanej do KER. W przypadku niniejszej sprawy Zespół Orzekający nie neguje pozytywnych właściwości produktu Skarżonej, a jedynie zwraca uwagę na nadmierne skupienie przekazu na aspekcie doraźnych skutków jego stosowania oraz sugestię codziennego spożywania.

 

W razie jakichkolwiek dodatkowych pytań prosimy o kierowanie ich do Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy w sposób wskazany na naszej stronie internetowej www.radareklamy.pl. Postaramy się udzielić wszelkich możliwych informacji oraz porad mogących zagwarantować najwyższe standardy etyczne oraz przestrzeganie dobrych praktyk rynkowych na rynku reklamowym w Polsce. 

 

_{Zdania odrębne}

_Brak.

 

 

Zgodnie z pkt. 58 w zw. z art. 34 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, Skarżący może odwoływać się od Uchwały Zespołu Orzekającego w terminie dziesięciu dni od doręczenia Uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane Zespołowi Orzekającemu w dacie podjęcia Uchwały, od której Strona wnosi odwołanie.