Uchwała Nr ZO 10/09 w sprawie reklamy firmy Dominet Bank S.A.

Uchwała Nr ZO 10/09 z dnia 18 lutego 2009 roku Zespołu Orzekającego w sprawie sygn. Akt: K/01/09

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

1) Krystyna Jarosz — przewodnicząca,
2) Agnieszka Tomasik Walczak — członek,
3) Christian Lainer — członek,

na posiedzeniu w dniu 18 lutego 2009 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/01/09 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko Dominet Bank S.A. z siedzibą w Lubinie (dalej: Skarżony), dotyczącej reklamy zewnętrznej

postanawia

uznać, że w reklamie powinny być wprowadzone zmiany w taki sposób, aby usunąć naruszenie norm Kodeksu Etyki Reklamy w najbliższym możliwym terminie.

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygnaturze akt K/01/09.
Przedmiotem skargi była reklama zewnętrzna (witryna Dominet Bank S.A.) kredytu gotówkowego. Reklama zawierała następujące informacje:
Kredyt gotówkowy
– decyzja w 5 minut
– do 50 tysięcy zł
– na dowód osobisty
– na co tylko chcesz
– uśmiech gratis!

Skarżący w prawidłowo złożonej skardze podnosił, że „informacja w reklamie w witrynie banku wprowadza w błąd, a plakat w autobusach dodatkowo naraża na niepotrzebny koszt połączenia telefonicznego. Prawdziwe jest tylko stwierdzenie “uśmiech gratis”. Co do pozostałych: – w 5 minut od wypełnienia wniosku można otrzymać tylko wstępną informację o zdolności kredytowej (co pracownik banku nazywa “wstępną decyzją”). Na decyzję o przyznaniu kredytu trzeba czekać do 4 dni. – 50 tys. to wielkość teoretyczna – faktycznie wysokość kredytu zależy od ustalonej przez bank zdolności kredytowej; – dowód osobisty służy do identyfikacji klienta. Trzeba jednak podać miejsce pracy by bank mógł telefonicznie sprawdzić podane we wniosku dane o zatrudnieniu i zarobkach. Taki telefon z banku jest bardziej krępujący (i może budzić komentarze) niż uzyskanie standardowego zaświadczenia z miejsca pracy”.
Skarżący poinformował, że „z kredytu nie skorzystał, ale reklama spowodowała stratę czasu na niepotrzebną wizytę w banku”.

W czasie posiedzenia skargę przedstawiał arbiter-referent.
Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami i zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej, co jest niezgodne z art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy.

Arbiter-referent wniósł również o uznanie reklamy za sprzeczną z art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy w myśl którego, „reklama nie może nadużywać zaufania odbiorcy, ani też wykorzystywać jego braku doświadczenia lub wiedzy”.
Zarzucił także niezgodność reklamy z art. 10 ust. 1 pkt. a) Kodeksu Etyki Reklamy zgodnie z którym „reklamy nie mogą wprowadzać w błąd jej odbiorców, w szczególności w odniesieniu do istotnych cech (…) reklamowanego produktu; (…)”

Ponadto, arbiter-referent zarzucił niezgodność reklamy z art. 14 Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego „przedstawienie w reklamie warunków sprzedaży ratalnej, sprzedaży na kredyt lub innych form kredytu konsumenckiego musi być dokonane w taki sposób, by nie rodziła wątpliwości rzeczywista końcowa cena reklamowanego produktu, a także kwota płacona gotówką, wysokość zaliczki, wysokość oprocentowania, terminy spłat rat kredytu oraz inne warunki związane z tą formą sprzedaży”.

Zarzucił także niezgodność reklamy z art. 15 Kodeksu Etyki Reklamy, zgodnie z którym „reklamy informujące o ofertach pożyczki nie mogą zawierać stwierdzeń mogących wprowadzić odbiorców w błąd w szczególności co do ich rodzaju, niezbędnych zabezpieczeń, terminów spłat, rzeczywistych kosztów odsetek oraz możliwych innych opłat”.

Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę i nie uczestniczył w posiedzeniu.

W odpowiedzi na skargę, Skarżony poinformował, że „w jego ocenie niezrozumiałe jest stanowisko Skarżącego, zgodnie z którym przedmiotowa reklama sugeruje, iż Bank proponuje kredyt w wysokości 50 tyś. złotych każdemu klientowi. Po pierwsze przekaz reklamy jest jednoznaczny: „do 50 tyś. złotych”, co wprost wskazuje na górną granicę, proponowanego przez Bank kredytu. Po wtóre, oczywistym jest, iż Bank przed podjęciem decyzji kredytowej dokonuje oceny zdolności kredytowej klienta (co oznacza zdolność klienta do spłaty kredytu wraz z odsetkami w terminach określonych w umowie) i dopiero na tej podstawie jest możliwe ustalenie maksymalnej kwoty kredytu dla zindywidualizowanego klienta. Skarżony podkreślił, iż zgodnie z art.70 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku Prawo bankowe (Dz.U. z 2002r., nr 72, poz.665 z późn. zm.) jest to obowiązek Banku.

Skarżony poinformował, że „chybiony jest również zarzut dotyczący wymaganych przez Bank dokumentów. Należy wyraźnie podkreślić, iż Bank wymaga od klientów przedstawienia dowodu osobistego i taka jest treść przedmiotowej reklamy. Natomiast w treści wniosku kredytowego Bank wymaga podania informacji (nie dokumentów), które są dla Banku niezbędne w celu oceny zdolności kredytowej klienta (m.in. miejsce zatrudnienia i osiągane dochody). Znamienne jest, iż we wniosku kredytowym klient wyraża zgodę na kontakt Banku z pracodawcą klienta w celu potwierdzenia prawdziwości przekazanych informacji. Podkreślić również należy, iż brak przestrzegania standardów poufności, o którym wspomina skarżący, powinien być przedmiotem zarzutu względem pracodawcy skarżącego, a nie Banku.
Również zarzut dotyczący procesu podejmowania decyzji kredytowej nie zasługuje, w ocenie Banku na aprobatę. Treść przedmiotowej reklamy nie wskazuje, iż Bank podejmie ostateczną decyzję kredytową w 5 minut od chwili złożenia wniosku. W tym czasie Bank podejmuje wstępną decyzję, przy czym wyraźnie podkreślić należy, iż wstępna decyzja kredytowa będzie ostateczną jeżeli Bank dokona pozytywnej weryfikacji informacji przekazanych przez klienta we wniosku kredytowym.
W tym stanie rzeczy, w ocenie Skarżonego, nie można uznać, iż treść przedmiotowej reklamy może wprowadzić w błąd przeciętnego konsumenta.
Wobec powyższego, Skarżony wniósł o oddalenie skargi w całości jako bezzasadnej w związku z brakiem naruszenia norm Kodeksu Etyki Reklamy.

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

Zespół Orzekający podzielił zarzut Skarżącego, uznając, że przedmiotowa reklama narusza Kodeks Etyki Reklamy ponieważ wprowadza konsumentów w błąd, nie informując jasno o faktycznych warunkach otrzymania kredytu gotówkowego.

Podsumowując, Zespół Orzekający stwierdził, że w reklamie konieczne jest wprowadzenie zmian, aby przekaz reklamowy był jasny i nie wprowadzał konsumentów w błąd oraz aby oferta kredytu gotówkowego nie rodziła wątpliwości.

W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 lit d Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.

Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 4 czerwca 2008r., stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.