Uchwała Nr ZO/108/19/64u w sprawie skargi na reklamę Kredytu Eurobank

Uchwała Nr ZO/108/19/64u

z dnia 2 października 2019 roku

Zespołu Orzekającego

w sprawie sygn. akt:

KER/167/19

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń

Rada Reklamy, w składzie:

1) Beata Ptaszyńska-Jedynak – przewodnicząca,

2) Marta Macke – członek,

3) Wojciech Piwocki – członek,

na posiedzeniu w dniu 2 października 2019 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt KER/167/19 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie telewizyjnej Euro Bank S.A. z siedzibą we Wrocławiu  (dalej: Skarżony)

postanawia

– skargę oddalić.

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygnaturze akt KER/167/19.

Przedmiotem skargi była reklama telewizyjna pożyczek w Eurobanku.

Skarżący w prawidłowo złożonej skardze poinformował:

„produkt: Kredyt Eurobank

opis reklamy: Reklama pokazuje scenę, w której trójka wampirów bierze kredyt.

Treść skargi: W reklamie uparcie powtarzane jest stwierdzenie, że koszt pożyczki to tylko 500 zł za każde pożyczone 10 tys i ani złotówki więcej, a chwilę potem pojawia się informacje, że RRSO wynosi 9,5%. Jak nie liczyć 9,5% z 10 tys to 950 zł, a więc znacznie więcej niż reklamowane 500.” – pisownia oryginalna

W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.

Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za niezgodną z poniższymi normami Kodeksu Etyki Reklamy:

 Art. 2 ust. 1. Działania objęte postanowieniami Kodeksu będą wykonywane z należytą starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami, prowadzone w poczuciu odpowiedzialności społecznej      oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.

Art. 8

Reklama nie może nadużywać zaufania odbiorcy, ani też wykorzystywać jego braku doświadczenia lub wiedzy.

Art. 15

Reklamy informujące o ofertach pożyczki nie mogą zawierać stwierdzeń mogących wprowadzić odbiorców w błąd w szczególności co do ich rodzaju, niezbędnych zabezpieczeń, terminów spłat, rzeczywistych kosztów odsetek oraz możliwych innych opłat.

Skarżony nie uczestniczył w posiedzeniu.

Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę o następującej treści:

„Szanowni Państwo, Euro Bank S.A. z siedzibą we Wrocławiu (dalej: „Bank”) w odpowiedzi na Państwa pismo z dnia 23 sierpnia 2019 r. o sygnaturze KER/167/19, dotyczące reklamy pożyczki gotówkowej i wskazanych tam kosztów pożyczki oraz rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania – niniejszym wyjaśnia, co następuje.

W pierwszej kolejności Bank pragnie zauważyć, że definicja rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania znajduje się w powszechnych przepisach prawa tj. w art. 5 pkt 12) ustawy z dnia 12 maja 2011 r. o kredycie konsumenckim, Dz. U. z 2011 r., Nr 126, poz. 715 ( dalej jako: „ukk”), zgodnie z treścią której rzeczywista roczna stopa oprocentowania ( dalej jako: „RRSO”) to „całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, wyrażony jako wartość procentowa całkowitej kwoty kredytu w stosunku rocznym”.

Dodatkowo, w treści art. 24 ukk został wskazany ogólny sposób ustalenia RRSO, albowiem zgodnie z treścią tego przepisu: „Kredytodawca lub pośrednik kredytowy ustala rzeczywistą roczną stopę oprocentowania oraz całkowitą kwotę do zapłaty przez konsumenta, na podstawie informacji uzyskanych od konsumenta dotyczących składników preferowanej przez konsumenta pożyczki, w szczególności co najmniej co do czasu obowiązywania umowy o kredyt konsumencki i całkowitej kwoty kredytu.”

Zgodnie zaś z treścią art. 25 ust. 1 ukk Kredytodawca lub pośrednik kredytowy przy ustalaniu rzeczywistej rocznej stopy oprocentowania uwzględnia:

1)           całkowity koszt kredytu ponoszony przez konsumenta, z wyłączeniem opłat z tytułu niewykonania swoich zobowiązań wynikających z umowy o kredyt oraz opłat innych niż cena nabycia towaru lub usługi, które konsument jest zobowiązany ponieść bez względu na sposób finansowania tego nabycia, oraz

2)           koszty prowadzenia rachunku, z którego realizowane są spłaty, koszty przelewów i wpłat na ten rachunek, oraz inne koszty związane z tymi transakcjami, chyba że otwarcie rachunku nie jest obowiązkowe, a koszty rachunku zostały w sposób jasny, zrozumiały i widoczny podane w umowie o kredyt lub w innej umowie zawartej z konsumentem.

Szczegółowy wzór natomiast odnośnie zasad wyliczenia RRSO został wskazany w załączniku nr 4 do wyżej wskazanej ustawy ( poniżej rys.). Ze względu jednak na stopień skomplikowania wzoru Bank poniżej wyjaśni podstawowe założenia dotyczące wyliczenia RRSO.

Biorąc po uwagę powyższe, Bank ustala RRSO, zgodnie ze wskazanymi wyżej wytycznymi (w szczególności w oparciu o wzór znajdujący się w załączniku nr 4 do ustawy), biorąc pod uwagę między innymi okres obowiązywania umowy (SI) oraz całkowitą kwotę kredytu (Ck).

W analizowanej reklamie został przedstawiony reprezentatywny przykład wyliczony na dzień 01.04.2019 r, który zakłada, iż RRSO wynosi 9,5%, ale dla wszystkich wskazanych w reklamie parametrów.

I tak, przedmiotowy przykład, zakłada, iż suma kosztów ponoszonych przez konsumenta w całym okresie kredytowania przy kwocie pożyczki: 10.000,00 zł. wynosi 500,00 zł. rocznie, przy założeniu, iż okres kredytowania wynosi 5 lat ( 60 rat – w tym 59 miesięcznych równych rat w wysokości 208,20 zł oraz ostatnia rata wyrównawcza w wysokości 208,27 zł.), a dodatkowo, iż klient spłaca pożyczkę, zgodnie z harmonogramem otrzymanym w dniu podpisania umowy pożyczki oraz przy założeniu, że spłata pierwszej raty nastąpi w terminie do 30 dni od daty podpisania umowy.

Wszystkie wyżej wskazane warunki zostały wyszczególnione w reklamie na dole ekranu w taki sposób, aby klient był świadomy wszelkich dodatkowych warunków, które trzeba spełnić, aby wskazane wyżej parametry bazowe (RRSO 9,5 % oraz koszty w wysokości: 500,00 zł. rocznie – łącznie dokładnie: 2492,07 zł. – więc kwota 500,00 zł. i tak została zaokrąglona na korzyść konsumenta) były zachowane, a dodatkowo informacje te są również dostępne w placówkach eurobanku w ramach dokumentów dotyczących pożyczki, m.in. Regulaminu Promocji oraz Tabeli Opłat i prowizji.

Dowód nr 1: nota prawna umieszczana na dole ekranu;

W celu lepszego zobrazowania istotnych parametrów uwzględnianych przez Bank przy obliczeniu RRSO, poniżej Bank przedstawia szczegółowe wyliczenie kosztów związanych z udzieleniem pożyczki:

Z wyżej przedstawionego zestawienia wyraźnie wynika, iż suma wszystkich kosztów ponoszonych przez klienta w całym okresie kredytowania (5 lat, 60 rat) wynosi: 2.492,07 zł. ( na nią składa się: koszt odsetek w łącznej wysokości: 2.192,35 zł., + koszty prowizji w wysokości: 299,72 zł.). Stąd, koszty ponoszone przez klienta w skali roku wynoszą: 2.492,07 zł. / 5 = 498, 41 zł.

Z tego też względu całkowita kwota pożyczki do spłaty wynosi: 12.492, 07 zł. ( na nią zaś składa się 59 rat w wysokości: 208, 20 zł. – łącznie 12.283, 07 zł. oraz jedna ostatnia rata wyrównawcza w wysokości: 208, 27 zł.).

Natomiast odnosząc się do skargi klienta należy wskazać, iż obliczenie RRSO 9,5 % w sposób wskazany przez Klienta nie jest prawidłowy, albowiem Klient nie uwzględnił wielu wskazanych wyżej parametrów istotnych przy obliczeniu RRSO, oraz między innymi faktu, iż z każdą spłaconą ratą – kwota pożyczki do spłaty od której liczy się RRSO – zmniejsza się. W związku z tym nie jest uprawione liczenie RRSO 9,5 % dla każdego miesiąca każdorazowo od kwoty 10.000,00 zł. ( każda spłata raty annuitowej zmniejsza kwotę pożyczki do spłaty).

Ponadto, należy mieć na uwadze, iż kapitał i odsetki (łącznie: rata annuitowa) różnią się nieznacznie w poszczególnych miesiącach. Zawsze jednak ich suma jest równa jednej wysokości raty annuitowej. Dodatkowo, jak wyżej wskazano, jest jeszcze ostatnia rata wyrównawcza – która różni się od wcześniejszych stałych rat, albowiem ma ona na celu wyrównanie kwoty spłaty, zgodnie z umową.

Stąd też, jak wyżej wskazano, Bank dokonuje obliczenia RRSO zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami, informuje o wszelkich kosztach związanych z pożyczką, które są wskazywane bezpośrednio w treści reklamy na dole ekranu w ramach noty prawnej. Dodatkowe szczegóły odnośnie pożyczki klient może uzyskać bezpośrednio w placówce.

Jednocześnie Bank informuje, że nie jest członkiem Związku Stowarzyszeń Rady Reklamy ani członkiem żadnego ze stowarzyszeń będących sygnatariuszami Związku.

Doceniając ideę samoregulacji oraz podzielając cele Związku na zapewnienie etycznego i niewprowadzającego w błąd przekazu reklamowego, Bank podkreśla, że nie jest prawnie związany Kodeksem Etyki Reklamy ( dalej: „KER”), nie ma kompetencji do rozstrzygania skarg na działalność Banku. W szczególności Bank nie wyraża zgody na publikowanie przez Komisję jakichkolwiek materiałów związanych z niniejszym postępowaniem, a publikacje takie mogą być uznane za naruszenie dóbr osobistych Banku. Jeżeli natomiast Komisja stoi na odmiennym stanowisku, Bank wnosi o wskazanie podstawy prawnej, uzasadniającej ww. kompetencje KER.

Bank ceni wszelkie opinie na temat swojej działalności, z tego też powodu, w trosce o najwyższą jakość swoich usług oraz szacunku do swoich odbiorców przekazu reklamowego przekłada wyjaśnienia dotyczące kwestii będących przedmiotem skargi Klienta. ”– pisownia oryginalna

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

Zespół Orzekający zwrócił uwagę, że obowiązujące w ZZ RR  przepisy nie przewidują możliwości niepublikowania Uchwał Zespołu Orzekającego.

Zespół Orzekający nie podzielił zarzutów Skarżącego i nie dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia norm art. 2 ust. 1, art. 8 i art. 15 Kodeksu Etyki Reklamy.

Zdaniem Zespołu Orzekającego przedmiotowa reklama nie zawiera treści, które mogą nadużywać zaufania odbiorców lub wykorzystywać ich brak wiedzy.

W opinii Zespołu Orzekającego informacje o RRSO pożyczki były komunikowane w reklamie prawidłowo zarówno w warstwie wizualnej jak i dźwiękowej.

W związku z powyższym, na podstawie pkt. 37 lit b Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt. 1 uchwały.

Zgodnie z pkt. 50. Regulaminu Rozpatrywania Skarg, Skarżący oraz skarżony będący Sygnatariuszem mogą odwoływać się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie dziesięciu dni od doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały, o której mowa w pkt.  37, 37¹, 37² oraz 37³.