Uchwała Nr ZO 109/13 w sprawie reklamy firmy Hoop Polska Sp. z o.o.
Uchwała Nr ZO 109/13
z dnia 26 września 2013 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie sygn. Akt:
K/73/13/01-02
1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:
1) Przemysław Częstochowski – przewodniczący,
2) Andrzej Garapich – członek,
3) Wojciech Kowalczyk – członek,
na posiedzeniu w dniu 26 września 2013 roku, po rozpatrzeniu skarg o sygnaturze akt K/73/13/01-02 złożonych, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumentów (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), Hoop Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Kutnie (dalej: Skarżony), dotyczących reklamy telewizyjnej
postanawia uznać, że reklama narusza normy Kodeksu Etyki Reklamy.
2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:
Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęły skargi o sygn. K/73/13/01-02.
Przedmiotem skarg była reklama telewizyjna Hoop Cola.
Skarżący w prawidłowo złożonej skardze podnieśli, iż:
„Reklama ta opowiada historyjkę powracającego do domu mężczyzny, który zastaje w dwuznacznej sytuacji swoją partnerkę z obcą osobą. Gdy podnosi kołdrę okazuje się, iż roznegliżowana partnerka leży w łóżku z równie roznegliżowaną kobietą. Mężczyzna z uśmiechem wskakuje do łóżka, w którym leżą kobiety. Hasło spotu brzmi „Moc pełnej tolerancji”. Reklama emitowana jest w ogólnopolskich kanałach telewizyjnych – m.in. TVP1, TVP2, Polsat, TVN o różnych porach dnia – także w czasie chronionym – co oznacza, iż z reklamą mają styczność dzieci, których uwagę przyciąga również animowany wstęp. Reklama ta jest jednak dla nich szkodliwa. Trywializuje ona problem zdrady i oszukiwania bliskiej osoby. Bezkrytycznie ukazuje także – w domyśle – ryzykowne zachowanie seksualne (tj. mające nastąpić stosunki seksualne z więcej niż jedną osobą), które może zostać odebrane przez małoletnich jako godne naśladowania. Zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym do art. 18 ustawy o radiofonii i telewizji, przekazy skierowane do małoletnich poniżej 16 roku życia nie powinny prezentować obrazów aktywności seksualnej w oderwaniu od uczuć wyższych. Uważam, że kierowanie reklam do małoletnich, których głównym tematem jest seksualny „trójkąt”, dodatkowo z – w domyśle – nieznaną osobą, jest działaniem szkodliwym dla dzieci, gdyż promuje on niewłaściwe wzorce zachowań. Karygodnym jest używanie tego typu treści do sprzedaży zwykłego napoju gazowanego – treści te bowiem nie znajdują żadnego uzasadnienia w charakterze promowanego produktu.”
„Reklama ta trywializuje problem zdrady i oszukiwania bliskiej osoby. Bezkrytycznie ukazuje także – w domyśle – ryzykowne zachowanie seksualne (tj. mające nastąpić stosunki seksualne z więcej niż jedną osobą), które może zostać odebrane przez małoletnich jako godne naśladowania. Zgodnie z rozporządzeniem wykonawczym do art. 18 ustawy o radiofonii i telewizji, przekazy skierowane do małoletnich poniżej 16 roku życia nie powinny prezentować obrazów aktywności seksualnej w oderwaniu od uczuć wyższych. Kierowanie reklam do dzieci (art. 32 Kodeksu Etyki Reklamy), których głównym tematem jest seksualny „trójkąt”, dodatkowo z – w domyśle – nieznaną osobą, jest działaniem szkodliwym dla dzieci, gdyż promuje on niewłaściwe wzorce zachowań. Karygodnym jest używanie tego typu treści do sprzedaży zwykłego napoju gazowanego – treści te bowiem nie znajdują żadnego uzasadnienia w charakterze promowanego produktu.”– pisownia oryginalna
W czasie posiedzenia skargi przedstawiał i popierał arbiter-referent.
Wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami (art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy) oraz zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.
Wniósł również o uznanie reklamy za niezgodną z art. 25 Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego „reklamy skierowane do dzieci lub młodzieży muszą uwzględniać stopień ich rozwoju oraz nie mogą zagrażać ich fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu dalszemu rozwojowi.”.
Arbiter-referent poinformował również, że zgodnie z art. 32 Kodeksu Etyki Reklamy, „przepisy zawarte w art. 22-31 stosuje się odpowiednio również do reklam, które nie są bezpośrednio skierowane do dzieci, jednak dzieci są ich odbiorcami ze względu na formę oraz miejsce i sposób prezentowania reklam. Dotyczy to w szczególności reklam emitowanych w telewizji w sąsiedztwie audycji dla dzieci, reklam wyświetlanych w kinach przed seansami filmów dla dzieci oraz reklamy zewnętrznej.”.
Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę i uczestniczył w posiedzeniu.
Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę o następującej treści:
„W odpowiedzi na Państwa pismo z dnia 13 sierpnia 2013 roku (doręczonego dnia 18 sierpnia 2013 roku), dotyczące skargi konsumenckiej, jaka wpłynęła na reklamę Hoop Coli z udziałem komiksowej postaci Wilqa, zgodnie z pkt. 37 ppkt. Ib Rozdz. III Regulaminu rozpatrywania skarg przez Radę Reklamy, wnosimy o oddalenie skargi w związku z brakiem naruszenia norm Kodeksu Etyki Reklamy wersji z dnia 16 maja 2012 r.
Jednocześnie wyjaśniamy, iż spot reklamowy „Moc pełnej tolerancji” jest częścią kampanii, angażującej Wilqa – postaci w wielu kręgach kultowej. Jest to Superbohater, znany czytelnikom komiksów w Polsce od ponad 10 lat. Jego komiksy odznaczają się humorem, czasem kontrowersyjnym, bezpardonowym, zawsze celnie punktującym ludzkie słabości i przywary. Autorzy i sam komiks otrzymali wszystkie możliwe polskie nagrody komiksowe. Do tej pory sprzedano prawie 100 tysięcy egzemplarzy. To, co wyróżnia Wilqa, to cięty język i absurdalne poczucie humoru. Superbohater Wilq został twarzą Hoop Coli w kwietniu tego roku, stąd też konwencja spotu i całej kampanii.
Pragniemy zwrócić uwagę na fakt, że w reklamie nie występują treści, które można by uznać za gorszące (nagość, czy epatowanie seksualnością, prezentowanie obrazów aktywności seksualnej). Opis zawarty w przedmiotowej skardze – niestety został zniekształcony poprzez subiektywną percepcję skarżącego – który widzi to czego na spocie nie ma Niestety skarga w dużej mierze opiera się wyłącznie domysły autorów wyobrażających sobie „ryzykowne zachowania seksualne”, „seksualny trójkąt”. Szanujemy prawo skarżących do prezentowania ich własnych poglądów, tym nie mniej zdecydowany sprzeciw musi budzić nadinterpretowanie treści spotu i „dopowiadanie” treści których tam nie ma – jak uzasadnienie dla rzekomego naruszenia poprzez reklamę – rozporządzenia wykonawczego do art. 18 ustawy o radiofonii i telewizji.
Dobre obyczaje w polskim społeczeństwie obejmują między innymi zakaz przedstawiania nagości, używania wulgarnego lub obscenicznego języka, jak również dyskryminacji za względu na płeć. Podkreślamy ponownie, iż nic z wyżej wymienionych nie znalazło się w reklamie HOOP. Reklama jako całość, jak również poszczególne jej elementy są zgodne z dobrymi obyczajami jeśli wizerunki nie zawierają nagości. Ujęcia modelek w spocie są skromne (w szczególności porównując z licznymi powszechnie znanymi reklamami bielizny lub czasopism). Podobnie użyte slogany nie są ani obsceniczne ani agresywne. Nie zapominajmy też, że od wielu lat marka Hoop Cola w swojej komunikacji namawia do otwartości na innych i tolerancji. Misją marki Hoop Cola jest otwieranie Polaków na siebie oraz podwyższenie kapitału społecznego w naszym kraju. Kampania marki – której elementem jest przedmiotowa reklama ma na celu wywołanie dyskusji, o tym jakim narodem jesteśmy oraz polepszenie jakości relacji międzyludzkich. Jak wynika z badań opinii publicznej przed polskim społeczeństwem stoi jeszcze sporo wyzwań i trudności, z którymi musi się zmierzyć. Wzrost optymistycznych i tolerancyjnych zachowań będzie możliwy wśród Polaków tylko wtedy, gdy będziemy o tym głośno mówić i próbować to zmienić. Do osiągnięcia tego celu niezbędne jest publiczna debata na temat otwartości i tolerancji, której inicjatorem pragnie być marka Hoop Cola. Konsekwentnie, w każdej kampanii Hoop Coli, staramy się podejść do otaczającej nas rzeczywistości z przymrużeniem oka i humorem. Nie inaczej było i w tym przypadku. Tworząc spot „Moc pełnej tolerancji”, nie mieliśmy intencji dotknięcia kogokolwiek, ponieważ Hoop Cola jest marką pozytywną i otwartą na innych.”.– pisownia oryginalna
3. Zespół Orzekający zważył co następuje:
Zespół Orzekający dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia norm Kodeksu Etyki Reklamy.
Zespół Orzekający uznał, że przedmiotowa reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej i nie jest zgodna z dobrymi obyczajami.
Zespół Orzekający wziął pod uwagę, że przedmiotowa reklama przedstawia historię mężczyzny który wraca do domu, mija porozrzucane części damskiej garderoby, zaniepokojony zagląda do sypialni, po czym gdy okazuje się, że zastaje swoją partnerkę w łóżku z kobietą, zadowolony ochoczo przyłącza się do kobiet. W opinii Zespołu Orzekającego przedmiotowa reklama trywializuje relacje międzyludzkie i deprecjonuje utrwalone wzorce społeczne oraz powiela negatywne stereotypy.
Zdaniem Zespołu Orzekającego przedmiotowa reklama skierowana do dzieci lub młodzieży nie uwzględnia stopnia ich rozwoju oraz może zagrażać ich fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu dalszemu rozwojowi.
W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit c) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.
Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 16 maja 2012r., stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.