Uchwała Nr ZO/109/24u z dnia 9 października 2024 roku Zespołu Orzekającego w sprawie o sygn.: KER/087/24

Pobierz uchwałę (pdf)

Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

 

  • Sławomir Skowerski – przewodniczący
  • Rafał Wiewiórski – członek
  • Anna Żabczak – członkini

na posiedzeniu w dniu 9 października 2024 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt KER/087/24, złożonej na podstawie pkt 12 Regulaminu Rozpatrywania Skarg przez konsumenta (dane w aktach sprawy) przeciwko Carlsberg Polska sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie, w sprawie dotyczącej reklamy  produktu Harnaś 0,0% Energia,

 

postanawia

 

skargę oddalić.

 

Uzasadnienie

 

W skardze skierowanej do Komisji Etyki Reklamy (dalej także: „KER”) konsument (dalej także: „Skarżący”) wskazał, że Carlsberg Polska sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (dalej także: „Skarżona”) stosowała reklamę wprowadzającą w błąd i łączącą alkohol ze sportem. 

 

Zgodnie ze skargą:

 

Harnaś energia

 

Reklama marki alkoholu pod otoczką napoju energetycznego w serwisie sportowym.

Nie można używać nazwy marki alkoholu i grafiki marki alkoholu do reklamy innego produktu, ponieważ jest to brak staranności i wprowadzenie w błąd. Nie można łączyć alkoholu ze sportem, a reklama Harnasia w serwisie sportowym właśnie to robi.

 

Przekaz został zakwalifikowany jako potencjalnie naruszający zasady etyki reklamy w zakresie wskazanym w art. 2 ust. 1, art. 10 ust. 1 lit. a Kodeksu Etyki Reklamy, art. 2 ust. 2 Załącznika 1 Kodeksu Etyki Reklamy.

 

Art. 2

  1. Działania objęte postanowieniami Kodeksu będą wykonywane z należytą starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami, prowadzone w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.

 

Art. 10

  1. Ponadto reklamy nie mogą wprowadzać w błąd jej odbiorców, w szczególności w odniesieniu do:
  2. a) istotnych cech, w tym właściwości, składu, metody, daty produkcji, przydatności, ilości, pochodzenia (w tym geograficznego) reklamowanego produktu;

 

Art. 2 Załącznika 1

  1. Reklama piwa powinna być zgodna z zasadami zawartymi w przepisach Kodeksu Etyki Reklamy oraz przepisach niniejszego Załącznika.

 

Skarżona, w odpowiedzi na zawiadomienie Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, przedstawiła stanowisko w sprawie w korespondencji z dnia 19 sierpnia 2024 r. i wyraziła wolę uczestnictwa w postępowaniu przed KER.

 

Skarżona wskazała, że skarżony przekaz był reklamą piwa bezalkoholowego marki ,,Harnaś”, obok której przedstawiono wizerunek produktu wraz z nazwą formalno-prawną ,,Mix piwa bezalkoholowego i napoju energetyzującego z kofeiną i tauryną”.

 

Skarżona podkreśliła bezzasadność skargi, gdyż reklama nie łączy spożywania alkoholu z aktywnością fizyczną. Dotyczy piwa bezalkoholowego i zgodnie z powszechnie obowiązującym prawem, posługuje się znakiem towarowym odnoszącym się do oznaczenia piwa, czego nie można uznać za wprowadzenie w błąd. Skarżona powołała się na ustawową definicję napojów alkoholowych oraz zasady reklamowania piwa.

 

Użyta konwencja reklamowa napoju Harnaś nawiązuje do podobieństwa do produktu alkoholowego, a w związku z tym stosowane są ograniczenia właściwe dla reklamy piwa, co nie pozostaje w sprzeczności z obowiązującymi przepisami.

 

Produkt jest wyraźnie oznaczony, co pozwala na jego odróżnienie od wariantu alkoholowego. Reklama dotyczy piwa bezalkoholowego, bez nawiązania do skojarzeń ze spożywaniem alkoholu. Tym samym, zdaniem Skarżonej, nie można uznać zarzutu Skarżącego, że reklama ,,wprowadzała w błąd”.

 

Dozwolona jest reklama produktów, których oznaczenie indywidualizujące jest zbieżne z oznaczeniem napoju alkoholowego.

 

Zdaniem Skarżonej, nie istnieje jakikolwiek związek pomiędzy umieszczeniem reklamy w serwisie internetowym o tematyce sportowej a działaniem łączonym ze sprawnością fizyczną. Dodatkowo, jest to promocja produktu bezalkoholowego, co czyni niemożliwym zarzut Skarżącego, tj. łączenie spożycia alkoholu ze sportem. Sam artykuł dotyczy bliżej nieokreślonej tematyki sportowej i nie stanowi materiału o charakterze szczególnie wrażliwym.

 

Przedstawione zarzuty, w ocenie Skarżonej, nie odwołują się w rzeczywistości do treści reklamy, a opisują jedynie sposób jej rozumienia przez Skarżącego. Przekaz nie powinien być oceniany przez pryzmat wyobrażeń i lęków pojedynczego odbiorcy.

 

Celem reklamy jest zachęcenie do kupna produktu bezalkoholowego, co – zdaniem Skarżonej – nie narusza norm prawnych dotyczących reklamy piwa. Przekaz został przygotowany z należytą starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami i w poczuciu odpowiedzialności społecznej.

 

Mając to na uwadze, Skarżona wniosła o oddalenie skargi z uwagi na brak naruszenia norm Kodeksu Etyki Reklamy.

 

Obecna na posiedzeniu w dniu 9 października 2024 r. pełnomocniczka Skarżonej poparła dotychczas przedstawione stanowisko.

 

Zespół Orzekający ustalił, co następuje.

 

Zgodnie z printscreenami przekazanymi przez Skarżącego skarżona reklama umieszczona została obok artykułu dotyczącego tematyki tenisowej na portalu sport.pl i dotyczyła produktu Harnaś 0,0% Energia. Reklama posługiwała się hasłem: Mix piwa bezalkoholowego i napoju energetyzującego z kofeiną i tauryną. Szukaj w sklepach Dino. Obok powyższej informacji przedstawiona została czerwona puszka napoju. W lewym górnym rogu przekazu zamieszczono znaki graficzne, wskazujące na zakaz spożycia alkoholu przez osoby niepełnoletnie i kobiety w ciąży. W dole przekazu zawarty został disclaimer: Wysoka zawartość kofeiny: nie zaleca się stosowania u dzieci, kobiet w ciąży i kobiet karmiących piersią (32mg/100ml).

 

Data emisji reklamy została wskazana przez Skarżącego na dzień 25 lipca 2024 r.

 

Zespół Orzekający zważył, co następuje.

 

W ocenie Zespołu Orzekającego (dalej także: „ZO”) skarżony przekaz nie narusza zasad etyki wyrażonych w Kodeksie Etyki Reklamy.

 

ZO podkreśla, że KER dokonuje oceny przekazu reklamowego na podstawie norm Kodeksu Etyki Reklamy. Ocena reklamy pod względem zgodności z prawem leży poza zakresem kognicji KER. Zgodnie z art. 1 ust. 3 Kodeksu Etyki Reklamy, Kodeks nie stanowi zbioru norm zastępujących bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa, a jedynie zawiera zbiór zasad nakładających na podmioty nim objęte dodatkowe ograniczenia, niezależnie od obowiązujących przepisów prawa.

 

Należy mieć na uwadze, że ocena reklamy zasadniczo winna być dokonywana z perspektywy odbiorcy reklamy, jakim jest przeciętny konsument. Przeciętnym konsumentem jest konsument, który jest dostatecznie dobrze poinformowany, uważny i ostrożny; oceny dokonuje się z uwzględnieniem czynników społecznych, kulturowych, językowych i przynależności danego konsumenta do szczególnej grupy konsumentów, przez którą rozumie się dającą się jednoznacznie zidentyfikować grupę konsumentów, szczególnie podatną na oddziaływanie reklamy lub na produkt, którego reklama dotyczy, ze względu na szczególne cechy, takie jak wiek, niepełnosprawność fizyczna lub umysłowa (art. 3 lit. h Kodeksu Etyki Reklamy).

 

W pierwszej kolejności ZO zwraca uwagę, że nie jest zakazane stosowanie reklamy, gdzie nazwa, znak towarowy, kształt graficzny lub opakowanie wykorzystuje podobieństwo lub jest tożsame z oznaczeniem napoju alkoholowego.

 

W ocenie ZO stosowany przez Skarżoną przekaz nie łączy spożywania alkoholu ze sprawnością fizyczną poprzez umieszczenie go na portalu o tematyce sportowej. W istocie, produkt swoją marką i charakterystyczną grafiką nawiązuje do produktu alkoholowego. Niemniej, informacja o bezalkoholowym wariancie produktu (znak 0,0%, hasło Mix piwa bezalkoholowego i napoju energetyzującego z kofeiną i tauryną) jest wyraźna i czytelna. Przeciętny konsument nie ma wątpliwości, że przekaz odnosi się do napoju bezalkoholowego i nie jest w tym zakresie wprowadzony w błąd. Tym samym zarzut Skarżącego, jakoby przekaz łączył alkohol ze sportem, jest bezzasadny.

Mając to na uwadze, ZO nie dostrzega po stronie Skarżonej działań niezgodnych z obowiązującymi zasadami etyki.

Mając na względzie powyższe, Zespół Orzekający, na podstawie art. 49 lit. b Regulaminu Rozpatrywania Skarg, postanowił skargę oddalić.

Zdania odrębne

Brak.

Zgodnie z pkt. 58 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, Strony mogą odwoływać się od Uchwały Zespołu Orzekającego w terminie dziesięciu dni od doręczenia Uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane Zespołowi Orzekającemu w dacie podjęcia Uchwały, od której Strona wnosi odwołanie.