Uchwała Nr ZO/112/24u z dnia 16 października 2024 roku Zespołu Orzekającego w sprawie o sygn.: KER/090/24

Pobierz uchwałę (pdf)

Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

 

  • Anna Gumkowska – przewodnicząca
  • Dawid Kryszczyński – członek
  • Sławomir Skowerski – członek

na posiedzeniu w dniu 16 października 2024 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt KER/090/24, złożonej na podstawie pkt 12 Regulaminu Rozpatrywania Skarg przez konsumenta (dane w aktach sprawy) przeciwko Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Kole, w sprawie dotyczącej opakowania produktu maślanka wiejska naturalna Land-Buttermilch Natur,

postanawia

 

skargę oddalić.

 

Uzasadnienie

 

W skardze skierowanej do Komisji Etyki Reklamy (dalej także: „KER”) konsument (dalej także: „Skarżący”) wskazał, że Okręgowa Spółdzielnia Mleczarska w Kole (dalej także: „Skarżona”) stosowała opakowanie wprowadzające odbiorcę w błąd w zakresie korzyści środowiskowych. 

 

Zgodnie ze skargą:

 

Opakowanie neutralne dla klimatu

 

Opakowanie neutralne dla klimatu nie ma dowodów, że tak jest. Na opakowaniu jest stempel neutralności węglowej. Nie ma żadnych innych dowodów dla neutralności dla klimatu. Neutralność węglowa to nie klimatyczna. Ale nawet węglowej nie można sprawdzić przy tej marce. Greenwashing? Kupiony certyfikat dla wizerunku?

 

Przekaz został zakwalifikowany jako potencjalnie naruszający zasady etyki reklamy w zakresie wskazanym w art. 33, art. 39, art. 40 Kodeksu Etyki Reklamy.

 

Art. 33

Reklamy środowiskowe nie mogą naruszać społecznego zaufania do działań podejmowanych na rzecz ochrony środowiska naturalnego. Przekaz reklamy środowiskowej nie może być niezgodny ze stanem faktycznym, niemierzalny lub niemożliwy do zweryfikowania.

 

Art. 39

Ogólna prezentacja przedmiotu reklamy środowiskowej, poszczególne jej elementy oraz informacje dotyczące jej przedmiotu nie mogą wprowadzać w błąd co do istnienia korzyści środowiskowych dotyczących tego przedmiotu.

 

Art. 40

Reklamy środowiskowe, w tym w szczególności użyte w nich sformułowania odnoszące się do wpływu na środowisko, powinny być uzasadnione w sposób zrozumiały dla odbiorcy. Uzasadnienie powinno opierać się na weryfikowalnych dowodach, uwzględniających stan wiedzy, w tym w szczególności wiedzy naukowej lub specjalistycznej, w przedmiocie istotnym dla reklamy w dacie jej emisji.

 

Skarżona, w odpowiedzi na zawiadomienie Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, przedstawiła stanowisko w sprawie w korespondencji z dnia 19 sierpnia 2024 r. i wyraziła wolę uczestnictwa w postępowaniu przed KER.

 

Skarżona wskazała na wieloletnią współpracę z norweską spółką ELOPAK ASA z siedzibą w Oslo, dla której certyfikat Carbon Neutral pozostaje aktualny, a wszystkie obliczenia są weryfikowane przez niezależny podmiot Anthesis Consulting Group.

 

Emisje z opakowań zostały dodatkowo zweryfikowane przez Climate Impact Partners, a wszelkie dane dotyczące protokołu Carbon Neutral zawarto na stronie www.carbonneutral.com.

 

Jak wskazała Skarżona, kartony do płynnej żywności w większości wykonane są z surowców naturalnych – drewna/celulozy. Natomiast materiał opakowaniowy pochodzi z odpowiedzialnie zarządzanych upraw leśnych, zgodnie z certyfikacją Forest Stewardship Council (www.pl.fsc.org.pl, www.ic.fsc.org).

 

Opakowanie może zostać poddane procesowi recyclingu, w wyniku którego powstają nowe produkty, m.in tektura falista i papiery higieniczne.

 

Zdaniem Skarżonej przyjmuje się, że opakowanie ekologiczne powinno mieć jak najmniejszy wpływ na środowisko naturalne, zatem być produkowane z materiałów odnawialnych, biodegradowalnych lub nadających się do recyclingu. Powinno być również trwałe i bezpieczne dla zdrowia ludzi oraz środowiska. 

 

Mając na względzie powyższe Skarżona wniosła o oddalenie skargi.

 

Obecni na posiedzeniu w dniu 16 października 2024 r. przedstawiciele Skarżonej poparli przedstawione stanowisko.

 

Zespół Orzekający ustalił, co następuje.

 

Z załączonego przez Skarżącego materiału dowodowego (zdjęcia opakowania produktu) wynika, że na opakowaniu maślanki wiejskiej naturalnej Land-Buttermilch Natur znajduje się m.in. hasło: Opakowanie neutralne dla środowiska oraz oznaczenia: Poznaj dobrą Żywność, Golden Medal 2017, Produkt Polski i Certified Carbon Neutral Packaging.

 

Zespół Orzekający zważył, co następuje.

 

W ocenie Zespołu Orzekającego (dalej także: „ZO”) skarżony przekaz nie narusza zasad etyki wyrażonych w Kodeksie Etyki Reklamy.

 

Należy mieć na uwadze, że ocena reklamy zasadniczo winna być dokonywana z perspektywy odbiorcy reklamy, jakim jest przeciętny konsument. Przeciętnym konsumentem jest konsument, który jest dostatecznie dobrze poinformowany, uważny i ostrożny; oceny dokonuje się z uwzględnieniem czynników społecznych, kulturowych, językowych i przynależności danego konsumenta do szczególnej grupy konsumentów, przez którą rozumie się dającą się jednoznacznie zidentyfikować grupę konsumentów, szczególnie podatną na oddziaływanie reklamy lub na produkt, którego reklama dotyczy, ze względu na szczególne cechy, takie jak wiek, niepełnosprawność fizyczna lub umysłowa (art. 3 lit. h Kodeksu Etyki Reklamy).

 

Skarżona w otwarty i transparentny sposób komunikuje, jakie działania podejmuje w związku ze stosowanym na opakowaniu określeniem „Opakowanie neutralne dla środowiska”. Po pierwsze,  opakowanie produktu jest certyfikowane zgodnie z protokołem Carbon Neutral, czemu odpowiada wyraźne umieszczenie znaku Certified Carbon Neutral Packaging na ww. opakowaniu wraz z odniesieniem do strony internetowej. Po drugie, opakowanie, z uwag na swój skład, poddaje się recyklingowi i tym samym nie przyczynia się do negatywnego oddziaływania na środowisko.

 

Mając to na uwadze, nie sposób dopatrzeć się w rzeczonym przekazie elementów greenwashingu czy wprowadzenia odbiorcy w błąd. W ocenie ZO określenie „neutralny dla środowiska” jest rozumiane przez przeciętnego konsumenta w sposób tożsamy, jak wskazano powyżej, a zatem – neutralny węglowo, z materiałów poddających się biodegradacji/recyklingowi. Dane, na które powołuje się Skarżona w zakresie neutralności węglowej opakowania, są weryfikowalne i dostępne dla konsumentów.

 

Mając na względzie powyższe, Zespół Orzekający, na podstawie art. 49 lit. b Regulaminu Rozpatrywania Skarg, postanowił skargę oddalić.

Zdania odrębne

Brak.

 

Zgodnie z pkt. 58 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, Strony mogą odwoływać się od Uchwały Zespołu Orzekającego w terminie dziesięciu dni od doręczenia Uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane Zespołowi Orzekającemu w dacie podjęcia Uchwały, od której Strona wnosi odwołanie.