Uchwała Nr ZO 113/17 w sprawie reklamy telewizyjnej preparatu Flegamina
Uchwała Nr ZO 113/17
z dnia 30 listopada 2017 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie sygn.
Akt: K/21/17
1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:
1) Marta Macke – przewodnicząca,
2) Krystyna Jarosz – członek,
3) Monika Masewicz – członek,
na posiedzeniu w dniu 30 listopada 2017 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/21/17 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie telewizyjnej firmy TEVA Pharmaceuticals Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (dalej: Skarżony)
postanawia oddalić skargę.
2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:
Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęły skargi o sygn. K/21/17.
Przedmiotem skargi była reklama telewizyjna produktu leczniczego Flegamina.
Skarżący w prawidłowo złożonej skardze podniósł, iż:
„produkt farmaceutyczny lub OTC – teksty tak małą czcionką i tak krótko wyświetlony że brak możliwości zapoznania się z wyświetloną informacją” – pisownia oryginalna
W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.
Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami (art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy) oraz zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.
Wniósł również o uznanie reklamy za niezgodną z art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego, „reklama nie może nadużywać zaufania odbiorcy, ani też wykorzystywać jego braku doświadczenia lub wiedzy.”.
Skarżony uczestniczył w posiedzeniu.
Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę o następującej treści:
„Działając w imieniu Teva Pharmaceuticals Polska sp. z o.o., w związku z otrzymaniem zawiadomienia z dnia 19 października 2017 o wniesieniu do Rady Reklamy skargi konsumenckiej dotyczącej reklamy telewizyjnej produktu leczniczego Flegamina, wyemitowanej w dniu 18 lutego 2017r. na kanale telewizyjnym HGTV, o czasie emisji 0,50 minuty, („Reklama”), niniejszym wnosimy o oddalenie skargi z uwagi na brak faktu naruszenia Kodeksu Etyki Reklamy.
UZASADNIENIE
W skardze wskazano, że Reklama zawiera „teksty tak małą czcionką i tak krótko wyświetlony że brak możliwości zapoznania z wyświetloną informacją” (pisownia oryginalna). Natomiast w zawiadomieniu otrzymanym z Rady Reklamy wyjaśniono, że Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy wyda opinię dotyczącą Reklamy w odniesieniu do art. 2 Kodeksu Etyki Reklamy (nakaz działania z należytą starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami, w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji), oraz art. 8 tegoż Kodeksu (zakaz nadużywania zaufania odbiorcy reklamy i wykorzystywania jego braku doświadczenia lub wiedzy).
Na wstępie trzeba zaznaczyć, że trudno odnieść się do skargi zawierającej tak mało precyzyjne zarzuty. Z treści skargi nie wynika bowiem, czy zarzut dotyczy:
(i) obowiązkowej informacji o leku (loL), o której mowa w § 6 ust. 1 Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 21 listopada 2008 r. w sprawie reklamy produktów leczniczych („Rozporządzenie”); czy też
(ii) obowiązkowego ostrzeżenia, o którym mowa w § 6 ust 1 Rozporządzenia; czy też
(iii) oświadczeń dotyczących sposobu działania leku, czy też
(iv) przypisów określających źródła / podstawy dla w/w oświadczeń, czy też
(v) samych haseł reklamowych.
Poniżej przedstawiamy nasze konkluzje wynikające z ponownej analizy Reklamy pod kątem zarzutu zawartego w skardze.
Ad. (i)
W odniesieniu do loL Rozporządzenie wymaga jedynie, aby informacja była przedstawiona w sposób widoczny i czytelny.
Brak jakichkolwiek bardziej precyzyjnych przepisów, które określałyby, przykładowo (i) wielkość powierzchni jaką miałaby zająć loL w stosunku do powierzchni wyświetlanej reklamy audiowizualnej, (ii) wielkość czcionki dla wyświetlenia loL, (iii) kontrastu wyświetlenia loL względem tła np. wymogu dodania konkretnego paska tła. ani też (iv) czasu wyświetlania informacji.
W efekcie, reklamodawcom i realizatorom reklam pozostawiono istotny zakres swobody co do tego, jak ujmą oni loL w konkretnych reklamach, pod warunkiem osiągnięcia efektu widoczności i czytelności.
W Reklamie loL została przedstawiona dość standardowo, typowo dla większości produktów leczniczych. loL pojawia się po obrazowym przedstawieniu sposobu działania leku (animacja pracy oskrzeli), w formie bloku napisów na dole ekranu. Napis w postaci białych liter jest w wyświetlany na beżowo-brązowym tle widocznych ścian mieszkania / ubrań bohaterów reklamy. Mając na uwadze, że jest to reklama telewizyjna (a nie. przykładowo, reklama przeznaczona do odtwarzania na urządzeniach mobilnych typu smartfon), wielkość czcionki jest w naszej cenie całkowicie wystarczająca dla odczytania loL przez przeciętnego odbiorcę.
W naszej ocenie taka prezentacja loL spełnia warunki określone w § 6 ust 1 Rozporządzenia.
Warto również zauważyć, że pacjent zainteresowany produktem z łatwością znajdzie bardziej szczegółowe informacje o Flegaminie, w tym loL, na stronie http://conakaszel.pl/fleqamina/. wyświetlanej jako pierwszej w wynikach wyszukiwania słowa reklamy „Flegamina” w wyszukiwarkach internetowych.
Ad. (ii)
Bardziej szczegółowe wymogi formalne przedstawienia aniżeli w przypadku loL przewidziano dla treści ostrzeżenia, o którym mowa w § 6 ust 1 Rozporządzenia.
Ostrzeżenie to ma być: (i) umieszczone w dolnej części reklamy, na płaszczyźnie stanowiącej nie mniej niż 20 % jej powierzchni, w taki sposób, aby tekst wyróżniał się od tła płaszczyzny, był widoczny, czytelny, nieruchomy, umieszczony poziomo, przy czym odległość liter od dolnej i górnej krawędzi tła płaszczyzny reklamy nie może być większa niż 1/2 wysokości liter, a odległość między wierszami napisu nie może być większa niż wysokość liter; (ii) odczytane w sposób wyraźny w języku polskim, (iii) ukazane na ekranie nie krócej niż 8 sekund.
W Reklamie ostrzeżenie umieszczono w dolnej części Reklamy, na płaszczyźnie nie mniejszej niż 20% powierzchni wyświetlenia, na zaciemnionym panelu w kolorze ciemnobeżowym, stanowiącym kontrastowe tło dla widoczności białych liter ostrzeżenia.
Tekst jest widoczny, czytelny, nieruchomy, umieszczony poziomo, zaś odległość liter od dolnej i górnej krawędzi tła płaszczyzny reklamy jest nie większa niż 1/2 wysokości liter, a odległość między wierszami napisu jest nie większa niż wysokość liter.
Ostrzeżenie jest odczytane w sposób wyraźny w języku polskim i jest ukazane na ekranie w sposób ciągły przez ponad 8 sekund.
Podsumowując, sposób zamieszczenia ostrzeżenia w Reklamie spełnia wymogi regulacyjne.
Ad. (iii)
Oświadczenia dotyczące działania produktu (rozrzedza zalegającą wydzielinę, odkleja ją od ścian oskrzeli, w efekcie zdecydowanie ułatwia odksztuszanie oczyszczając oskrzela po same końce) są wyraźnie wypowiadane przez lektora i wyświetlane bardzo dużą czcionką wkomponowaną w granatowo-zieloną animację obrazującą pracę oskrzeli pod wpływem działania Flegaminy .
Ad. (iv)
Przytoczenie źródeł oświadczeń dotyczących działania Flegaminy (Charakterystyka Produktu Leczniczego, artykuł prof. Haliny Car opublikowany w periodyku Klinika Pediatryczna 07/2015) zamieszczono w dole ekranu, pod animacją obrazującą pracę oskrzeli j.w. Informacja ta jest wyświetlona czcionką relatywnie dużą jak na tego typu przypisy, za pomocą białych liter na granatowym tle.
W naszej ocenie informacja ta jest krótka i bardzo czytelna.
Ad. (iv)
Hasła reklamowe (Flegamina to właściwy wybór, Flegamina zdecydowanie wie, jak leczyć kaszel) są wyraźnie wypowiadane w wersji audio i/lub wyświetlane wielką czcionką.
Podsumowując, nie widzimy żadnych podstaw dla twierdzenia, że Reklama może naruszać nakazy zawarte w art. 2 i 8 Kodeksu.
Zamieszczone w Reklamie informacje o Flegaminie zawierają wszystkie elementy wymagane dla reklamy produktów leczniczych, na podstawie obowiązujących przepisów prawa, i są skonstruowane i przekazywane w sposób przewidziany w tych przepisach. Ponadto w Reklamie zawarto dozwolone treści dodatkowe (oświadczenia znajdujące potwierdzenie w CHPL i badaniach naukowych) w bardzo jasnej, jednoznacznej i wyrazistej formie.
Widoczność i czytelność informacji jest wystarczająca i w żaden sposób niezakłócona. W szczególności trudno sobie wyobrazić, w jaki sposób informacje te miałyby wprowadzić odbiorcę reklamy w błąd lub nadużyć jego zaufania
Warto podkreślić, że wymogi regulacyjne, szczególnie w sektorze farmaceutycznym, w tym leków dostępnych bez recepty, są formułowane według najwyższych standardów ochrony zdrowia oraz ochrony pacjenta. Skoro Reklama spełnia te wymogi, to z pewnością nie narusza postanowień Kodeksu.
Niezależnie od powyższego pragniemy podkreślić, że nadawcy przyjmujący Reklamę do emisji, zobowiązani na podstawie odrębnych przepisów do zapewnienia zgodności emitowanych treści (w tym reklamowych) z prawem, przyjęli Reklamę do emisji bez zastrzeżeń.
Ponadto, do dnia dzisiejszego, poza niniejszą skargą, nie zgłoszono w odniesieniu do Reklamy żadnych skarg.
Mając powyższe na uwadze stwierdzamy, że skarga jest bezzasadna.
Wobec powyższego wnosimy jak na wstępie.” – pisownia oryginalna
3. Zespół Orzekający zważył co następuje:
Zespół Orzekający nie podzielił zarzutów Skarżącego i nie dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia norm art. 2 ust. 1 i art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy.
Zdaniem Zespołu Orzekającego przedmiotowa reklama była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej i nie narusza dobrych obyczajów.
Zespół Orzekający nie dopatrzył się również w przedmiotowej reklamie treści nadużywających zaufania odbiorców lub wykorzystujących ich brak doświadczenia lub wiedzy.
Zespół Orzekający podkreślił, że prezentowane w reklamie treści spełniały wymóg czytelności i widoczności.
W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit b) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.
Zgodnie z pkt. 50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 4 listopada 2014 r., Stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni o d daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty idowody, nie znane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały