Uchwała Nr ZO/117/23u z dnia 29 listopada 2023 roku Zespołu Orzekającego w sprawie o sygn.: KER/150/23
Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:
- Sylwia Jedyńska – członkini
- Wojciech Piwocki – przewodniczący
- Dawid Kryszczyński – członek
na posiedzeniu w dniu 29 listopada 2023 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt KER/150/23 złożonej na podstawie pkt. 12 Regulaminu Rozpatrywania Skarg przez konsumenta (dane w aktach sprawy) przeciwko Grupa Żywiec sp. z o.o. z siedzibą w Żywcu w sprawie dotyczącej reklamy piwa Warka na platformie YouTube,
postanawia
skargę uwzględnić.
Uzasadnienie
W skardze skierowanej do Komisji Etyki Reklamy (dalej także: „KER”) konsument (dalej także: „Skarżący”) wskazał, że Grupa Żywiec sp. z o.o. z siedzibą w Żywcu (dalej także: „Skarżona”) stosowała reklamę alkoholu, nawiązującą do relaksu i wypoczynku.
Zgodnie ze skargą:
Piwo Warka. Planeta Warka. Warka no i luz.
Zabrania się reklamy i promocji przedsiębiorców oraz innych podmiotów, które w swoim wizerunku reklamowym wykorzystują nazwę, znak towarowy, kształt graficzny lub opakowanie związane z napojem alkoholowym, jego producentem lub dystrybutorem. Zabrania się na obszarze kraju reklamy i promocji piwa i marki wg ww., jeśli nawiązuje do relaksu (Warka. No i luz) Zabrania się reklamy i promocji marki piwa nawiązując do relaksu, sportu, wypoczynku (proponuję jeszcze raz UWAŻNIE przyjrzeć się poszczególnym kadrom – skoki, rower, woda). (…)
Przekaz został zakwalifikowany jako potencjalnie naruszający zasady etyki reklamy w zakresie wskazanym w art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy oraz art. 2 ust. 1 i 2 Załącznika 1 Kodeksu Etyki Reklamy.
Art. 2
- Działania objęte postanowieniami Kodeksu będą wykonywane z należytą starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami, prowadzone w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.
Art. 2 Załącznika 1
- Reklama piwa powinna być zgodna z przepisami prawa obowiązującymi na terytorium Rzeczypospolitej Polski.
- Reklama piwa powinna być zgodna z zasadami zawartymi w przepisach Kodeksu Etyki Reklamy oraz przepisach niniejszego Załącznika.
Skarżona, w odpowiedzi na zawiadomienie Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, przedstawiła stanowisko w sprawie w korespondencji z dnia 7 listopada 2023 r. i wyraziła wolę uczestnictwa w postępowaniu przed KER.
Skarżona podkreśla, iż reklama przedstawia historię z życia młodych ludzi, którzy spędzają wspólnie wolny czas w sposób zwyczajowo przyjęty przez daną grupę wiekową. Koncepcja reklamy ma miejsce na Planecie Warka – miejscu wyimaginowanym, przedstawiającym w sposób przekoloryzowany i humorystyczny pewne sytuacje dnia codziennego.
Przedstawiona historia nie pozwala twierdzić, że osoby spożywające alkohol są bardziej zrelaksowane niż osoby go niespożywające.
W reklamie nie pojawiają się elementy promujące jakiekolwiek inne podmioty.
Mając to na uwadze, Skarżona wniosła o oddalenie skargi z uwagi na brak naruszenia norm Kodeksu Etyki Reklamy.
Zespół Orzekający zważył, co następuje.
W ocenie Zespołu Orzekającego skarżony przekaz narusza zasady etyki wyrażone w Kodeksie Etyki Reklamy.
Należy mieć na uwadze, że ocena reklamy winna być dokonywana z perspektywy odbiorcy reklamy, jakim jest przeciętny konsument. Przeciętnym konsumentem jest konsument, który jest dostatecznie dobrze poinformowany, uważny i ostrożny; oceny dokonuje się z uwzględnieniem czynników społecznych, kulturowych, językowych i przynależności danego konsumenta do szczególnej grupy konsumentów, przez którą rozumie się dającą się jednoznacznie zidentyfikować grupę konsumentów, szczególnie podatną na oddziaływanie reklamy lub na produkt, którego reklama dotyczy, ze względu na szczególne cechy, takie jak wiek, niepełnosprawność fizyczna lub umysłowa (art. 3 lit. h Kodeksu Etyki Reklamy).
Zdaniem Zespołu Orzekającego skarżony przekaz nawiązuje do szeroko pojętego motywu relaksu i wypoczynku i w taki sposób jest postrzegany przez przeciętnego konsumenta. Wydarzenia przedstawione w reklamie mają miejsce w wyimaginowanym miejscu, jakim jest Planeta Warka. Nie uzasadnia to jednak przedstawiania piwa w kontekście spędzania czasu z przyjaciółmi i jazdy na rowerze czy na łonie natury. Do relaksu i wypoczynku nawiązuje też zastosowane hasło reklamowe: „Warka. No i luz”.
W przeciwieństwie do Skarżonego KER stoi na stanowisku, że dla stwierdzenie naruszenia zasad etyki nie jest konieczne wykazanie związku przyczynowo-skutkowego między wypiciem piwa a osiągnięciem stanu relaksu, a wystarczające jest pokazanie osób spożywających produkt, którzy wyglądają przy tym na zrelaksowanych.
Zespół Orzekający podkreśla, że niezależnie od tego, czy produkt jest alkoholowy czy też stanowi wariant bezalkoholowy – użycie oznaczenia napoju alkoholowego obliguje Skarżoną do zachowania tych samych zasad i reguł, które dotyczą reklamy piwa alkoholowego, tj. m.in. niewywoływania skojarzeń z relaksem i wypoczynkiem.
Mając na uwadze powyższe, reklama pozostaje w sprzeczności z zasadami przewidzianymi w Kodeksie Etyki Reklamy.
Mając powyższe na względzie, Zespół Orzekający, na podstawie art. 49 lit. c Regulaminu Rozpatrywania Skarg, postanowił skargę uwzględnić.
Zdania odrębne
Brak.
Zgodnie z pkt. 59 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, Strony mogą odwoływać się od Uchwały Zespołu Orzekającego w terminie dziesięciu dni roboczych od doręczenia Uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane Zespołowi Orzekającemu w dacie podjęcia Uchwały, od której Strona wnosi odwołanie.