UCHWAŁY
Uchwała Nr ZO/125/23u z dnia 29 listopada 2023 roku Zespołu Orzekającego w sprawie o sygn.: KER/146/23
Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:
- Sylwia Jedyńska – członkini
- Wojciech Piwocki – przewodniczący
- Dawid Kryszczyński – członek
na posiedzeniu w dniu 29 listopada 2023 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt KER/146/23 złożonej na podstawie pkt. 12 Regulaminu Rozpatrywania Skarg przez konsumenta (dane w aktach sprawy) przeciwko Grupa Żywiec sp. z o.o. z siedzibą w Żywcu w sprawie dotyczącej reklamy piwa bezalkoholowego Desperados na platformie YouTube,
postanawia
skargę uwzględnić skargę w części.
Uzasadnienie
W skardze skierowanej do Komisji Etyki Reklamy (dalej także: „KER”) konsument (dalej także: „Skarżący”) wskazał, że Grupa Żywiec sp. z o.o. z siedzibą w Żywcu (dalej także: „Skarżona”) stosowała reklamę piwa, nawiązującą do wypoczynku i relaksu.
Zgodnie ze skargą:
Płyń na fali. Bierz co chcesz. Desperados
Zgodnie z ustawą o wychowaniu w trzeźwości zabrania się reklamowania piwa i napojów alkoholowych w taki sposób że:
łączy spożywania alkoholu ze sprawnością fizyczną
jest środkiem stymulującym, uspakajającym
wywołuje skojarzenia z atrakcyjnością seksualną lub relaksem lub wypoczynkiem
—– wszytko powyższe ta reklama narusza.
Poza tym zgodnie z ustawą zabrania się reklamy i promocji przedsiębiorców oraz innych podmiotów, które w swoim wizerunku reklamowym wykorzystują nazwę, znak towarowy, kształt graficzny lub opakowanie związane z napojem alkoholowym, jego producentem lub dystrybutorem. Ta reklama też to narusza.
Przekaz został zakwalifikowany jako potencjalnie naruszający zasady etyki reklamy w zakresie wskazanym w art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy oraz art. 2 ust. 1 i 2 Załącznika 1 Kodeksu Etyki Reklamy.
Art. 2
- Działania objęte postanowieniami Kodeksu będą wykonywane z należytą starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami, prowadzone w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.
Art. 2 Załącznika 1
- Reklama piwa powinna być zgodna z przepisami prawa obowiązującymi na terytorium Rzeczypospolitej Polski.
- Reklama piwa powinna być zgodna z zasadami zawartymi w przepisach Kodeksu Etyki Reklamy oraz przepisach niniejszego Załącznika.
Skarżona, w odpowiedzi na zawiadomienie Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, przedstawiła stanowisko w sprawie w korespondencji z dnia 6 listopada 2023 r. i wyraziła wolę uczestnictwa w postępowaniu przed KER.
Skarżona podkreśliła, iż reklama produktu Desperados prowadzona na kanale YouTube pokazuje osobę, która skacze do wody, a później relaksuje się w basenie. Żadna z osób przebywających w basenie nie spożywa piwa. Piwo pojawia się w kontekście osób przy barze, co jest sytuacją powszechnie występującą i dozwoloną.
Reklama dotyczy wariantu bezalkoholowego produktu. Wyeksponowane są walory orzeźwiające, co w okresie wakacyjnym jest mile widziane przez konsumentów.
Przekaz nie sugeruje jakoby osoby spożywające piwo, bawiły się lepiej niż osoby go niespożywające. Nie można również wnioskować, że spożycie alkoholu w jakikolwiek sposób wpływa na atrakcyjność seksualną bohaterów występujących w reklamie.
Przekaz nie promuje innych przedsiębiorców, a komunikowana możliwość wygrania nagród dotyczy marki Skarżonej.
Mając to na uwadze, Skarżona wniosła o oddalenie skargi z uwagi na brak naruszenia norm Kodeksu Etyki Reklamy.
Zespół Orzekający zważył, co następuje.
W ocenie Zespołu Orzekającego skarżony przekaz narusza zasady etyki wyrażone w Kodeksie Etyki Reklamy.
Zdaniem Zespołu Orzekającego skarżony przekaz nawiązuje do motywu relaksu i wypoczynku.
Należy mieć na uwadze, że ocena reklamy winna być dokonywana z perspektywy odbiorcy reklamy, jakim jest przeciętny konsument. Przeciętnym konsumentem jest konsument, który jest dostatecznie dobrze poinformowany, uważny i ostrożny; oceny dokonuje się z uwzględnieniem czynników społecznych, kulturowych, językowych i przynależności danego konsumenta do szczególnej grupy konsumentów, przez którą rozumie się dającą się jednoznacznie zidentyfikować grupę konsumentów, szczególnie podatną na oddziaływanie reklamy lub na produkt, którego reklama dotyczy, ze względu na szczególne cechy, takie jak wiek, niepełnosprawność fizyczna lub umysłowa (art. 3 lit. h Kodeksu Etyki Reklamy).
Przedstawiona atmosfera wakacyjnego klimatu i imprezy nad basenem w połączeniu z reklamowanym piwem wywołuje u przeciętnego konsumenta jednoznaczne skojarzenia relaksu i wypoczynku. Fabuła reklamy buduje powiązanie między zabawą w gronie przyjaciół w czasie wakacji i obecnością piwa Desperados (skakanie do butelki Desparados, trzymanie piwa w ręku przez uczestników imprezy itp.). Jakkolwiek w reklamie wyeksponowane są walory orzeźwiające produkt, tak – zdaniem KER – aspekt ten pozostaje niezależny od zbudowania ww. skojarzenia z relaksem i wypoczynkiem.
W skarżonej reklamie pojawia się wyraźna informacja o braku zawartości alkoholu, niemniej – niezależnie od tego, czy produkt jest alkoholowy czy też stanowi wariant bezalkoholowy – użycie oznaczenia napoju alkoholowego obliguje Skarżoną do zachowania tych samych zasad i reguł, które dotyczą reklamy piwa alkoholowego, tj. m.in. niewywoływania skojarzeń z relaksem i wypoczynkiem.
Mając na uwadze powyższe, reklama pozostaje w sprzeczności z zasadami przewidzianymi w Kodeksie Etyki Reklamy.
Mając powyższe na względzie, Zespół Orzekający, na podstawie art. 49 lit. c Regulaminu Rozpatrywania Skarg, postanowił skargę uwzględnić.
Zespół orzekający oddala skargę w zakresie łączenia spożywania alkoholu ze sprawnością fizyczną, wskazywania, że alkohol jest środkiem stymulującym i uspakajającym i wywoływania skojarzenia z atrakcyjnością seksualną.
Zdania odrębne
Brak.
Zgodnie z pkt. 59 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, Strony mogą odwoływać się od Uchwały Zespołu Orzekającego w terminie dziesięciu dni roboczych od doręczenia Uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane Zespołowi Orzekającemu w dacie podjęcia Uchwały, od której Strona wnosi odwołanie.
