Uchwała Nr ZO 133/15 w sprawie reklamy firmy Aflofarm Farmacja Polska Sp. z o.o.

Uchwała Nr ZO 133/15
z dnia 7 października 2015 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie sygn. Akt:
K/101/15/01-05

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

1) Paweł Wiśniewski – przewodniczący,
2) Krystyna Jarosz – członek,
3) Andrzej Garapich – członek,

na posiedzeniu w dniu 7 października 2015 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/101/15/01-05 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie radiowej firmy Aflofarm Farmacja Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Pabianicach (dalej: Skarżony)

postanawia uznać, że przedmiotowa reklama narusza normy Kodeksu Etyki Reklamy.

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęły skargi o sygn. K/101/15/01-05.
Przedmiotem skarg była reklama radiowa produktu Hydronea.

Skarżący w prawidłowo złożonych skargach podnieśli, iż:

„opis reklamy: Suplement diety – reklama sugeruje polecanie przez lekarza
Treść skargi: jw – reklama bezpośrednio sugeruje, ze produkt polecany jest przez lekarzy.”

„opis reklamy: W reklamie lekarz odmawia przyjęcia wymiotującego dziecka w gabinecie i poleca podanie leku bez recepty
Treść skargi: Reklama promuje nieetyczne zachowanie lekarza i nieodpowiedzialne zachowanie rodzica”

„opis reklamy: reklama radiowa, w której “lekarka” odmawia przyjęcia dziecka wymiotującego ale mówi, że KONIECZNIE trzeba kupić suplement diety Hydronea, bo on jeden zapobiegnie odwodnieniu dziecka, bo ma… cytrynowy smak
Treść skargi: 1. wprowadza w błąd sugerując że suplement diety jest skutecznym antidotum na wymioty i odwodnienie
2. godzi w środowisko lekarskie sugerując, że czasu nie mają dziecko obejrzeć ale przez telefon stawia diagnozę
3. reklamowanie w ogóle leków i suplementów zwłaszcza dla dzieci powinno byc karalne odgórnie – masa matek bezmyślnie kupuje”

„opis reklamy: Lekarka kończy dyżur, nie przyjmie wymiotującego dziecka. Przez telefon radzi (tylko) podać ww. preparat.
Treść skargi: Reklama, o której mowa, może prowadzić do sytuacji zagrażających życiu. Wymioty mogą być objawem chorób/urazów, które wymagają pilnej konsultacji medycznej. Sugestia, że wystarczy dziecko nawodnić i poczekać do jutra, usypia czujność i dezinformuje.”

„opis reklamy: Reklama ma formę rozmowy telefonicznej między matką przestraszoną chorobą dziecka a uspokajającą ją “panią doktor”, która co prawda nie może już ich dziś przyjąć, ale radzi zakupić preparat Hydronea. Jak mówi, ma on lubiany przez dzieci smak, co ma rzekomo gwarantować jego skuteczność (sic!)
Treść skargi: Reklama może prowadzić do zbagatelizowania poważnych objawów (uporczywe wymioty). Dziecko, zamiast trafić do lekarza lub wręcz na SOR, dostanie syropek, tymczasem sytuacja może wymagać natychmiastowej interwencji medycznej. Reklama jest po prostu niebezpieczna.”

– pisownia oryginalna

W czasie posiedzenia skargi przedstawiał i popierał arbiter-referent.

Wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy, z uwagi na to, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z dobrymi obyczajami.

Arbiter-referent wniósł także o uznanie reklamy za sprzeczną z art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy, zgodnie z którym „reklama nie może nadużywać zaufania odbiorcy, ani też wykorzystywać jego braku doświadczenia lub wiedzy.”.

Ponadto zarzucił niezgodność reklamy z art. 10 ust. 1 a) Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego „reklamy nie mogą wprowadzać w błąd jej odbiorców, w szczególności w odniesieniu do:
a) istotnych cech, w tym właściwości, składu, metody, daty produkcji, przydatności, ilości, pochodzenia (w tym geograficznego) reklamowanego produktu;”.

Wniósł także o uznanie reklamy za niezgodną z art. 23 Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego „Reklama skierowana do dzieci lub młodzieży nie może zawierać treści stwarzających zagrożenie dla zdrowia lub bezpieczeństwa.”.

Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargi i nie uczestniczył w posiedzeniu.

„Szanowni Państwo, odpowiadając na zawarte w piśmie z dnia 4.09.2015 roku zarzuty uznania reklamy produktu Hydronea za sprzeczną z art. 2, art. 8, art. 10 oraz art. 23 Kodeksu Etyki Reklamy wskazuję, że reklama ta nie narusza wymienionych przepisów. Nie jest sprzeczna z dobrymi obyczajami, jest prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji, nie nadużywa zaufania odbiorcy ani nie wykorzystuje jego braku doświadczenia lub wiedzy, w żaden sposób nie wprowadza w błąd co do cech, właściwości, składu, metody, daty produkcji, przydatności, ilości, pochodzenia reklamowanego produktu. Nie można również postawić zarzutu, że zawiera ona treści stwarzające zagrożenie dla zdrowia lub bezpieczeństwa.

Uzasadniając powyższe, przede wszystkim należy stwierdzić, że produkt Hydronea ma status dietetycznego środka spożywczego specjalnego przeznaczenia medycznego, nie jest suplementem diety. Zgodnie z definicją zawartą w ustawie o bezpieczeństwie żywności i żywienia, dietetyczny środek spożywczy specjalnego przeznaczenia medycznego jest to środek spożywczy, który ze względu na specjalny skład lub sposób przygotowania wyraźnie różni się od środków spożywczych powszechnie spożywanych i zgodnie z informacją zamieszczoną na opakowaniu jest wprowadzany do obrotu z przeznaczeniem do zaspokajania szczególnych potrzeb żywieniowych:
a) osób, których procesy trawienia i metabolizmu są zachwiane lub osób, które ze względu na specjalny stan fizjologiczny mogą odnieść szczególne korzyści z kontrolowanego spożycia określonych substancji zawartych w żywności – taki środek spożywczy może być określany jako „dietetyczny”,
b) zdrowych niemowląt i małych dzieci w wieku od roku do 3 lat
Skład produktu jest zgodny z zaleceniami Światowej Organizacji Zdrowia (WHO), która zaleca płyny nawadniające wg wskazanych wytycznych. Takie parametry spełnia produkt Hydronea. Dlatego chybiony jest zarzut, że reklama wprowadza w błąd sugerując, że produkt jest skuteczny na wymioty i odwodnienie. Hydronea jest właśnie odpowiednim produktem i właściwym do postępowania dietetycznego w stanach odwodnienia organizmu podczas biegunki i wymiotów, jako uzupełnienie niedoborów wodno-elektrolitowych.

Ponadto, reklama skierowana jest do rodziców, którzy sami podejmują decyzje co do zastosowania bądź nie konkretnych produktów u swojego dziecka jak również to oni podejmują decyzje co do konsultacji z lekarzem. Zastosowanie produktu Hydronea nie wyklucza w żaden sposób konsultacji z lekarzem, ale to rodzice obserwując swoje dziecko wiedzą co będzie dla niego właściwe. Reklama ma na celu jedynie przekazanie informacji, że w przypadku wymiotów należy podawać dzieciom elektrolity takie właśnie jak Hydronea. Nie propaguje żadnych złych postaw wśród rodziców czy lekarzy. Nie można zgodzić się z zarzutami, iż reklama dezinformuje bądź usypia czujność rodziców. Zasadne jest by wskazać, że taki tok myślenia spowodowałby, że reklamowane leki na gorączkę mogą sugerować, że rodzic zamiast pójść do lekarza, by poznać przyczynę wysokiej temperatury, która może towarzyszyć wielu dolegliwościom, poda dziecku środek przeciwgorączkowy. Absolutnie nie można zgodzić się, że reklama godzi w środowisko lekarskie. Rodzice wielokrotnie kontaktują się telefonicznie z lekarzem pediatrą, aby skonsultować swoje obawy bądź uzyskać informacje. Jest to zjawisko powszechne i niebudzące dezaprobaty. Reklama przedstawia hipotetyczną sytuację jaka może mieć miejsce kiedy dziecku dokuczają wymioty, doszukiwanie się w jej treści dramatyzmu czy sytuacji zagrożenia życia jest całkowicie nietrafione.

W tym stanie rzeczy i mając powyższe na uwadze wnoszę o oddalenie skargi jako bezzasadnej.”- pisownia oryginalna.

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

Zespół Orzekający dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia norm Kodeksu Etyki Reklamy zarzucanych przez Skarżących.

W opinii Zespołu Orzekającego przedmiotowa reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z dobrymi obyczajami. W opinii Zespołu Orzekającego reklama zachęca do niebezpiecznych zachowań, jakimi jest lekceważenie/bagatelizowanie nudności/wymiotów u dzieci. Tym samym, Zespół Orzekający uznał, że przedmiotowa reklama nadużywa zaufania odbiorców i wykorzystuje ich brak doświadczenia lub wiedzy.

Jednocześnie, Zespół Orzekający oddalił zarzut naruszenia art. 23 Kodeksu Etyki Reklamy, ponieważ przedmiotowa reklama nie była skierowana do dzieci i młodzieży i uznał, że reklama nie zawiera treści stwarzających zagrożenie dla zdrowia i bezpieczeństwa dzieci i młodzieży. Zespół Orzekający oddalił zarzut naruszenia art. 10 ust. 1 a) Kodeksu Etyki Reklamy, gdyż przedmiotowa reklama w odpowiedni sposób przedstawiała cechy reklamowanego produktu.

W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit c) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.

Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 4 listopada 2014r., Stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.