Uchwała Nr ZO 133/17 w sprawie reklamy radiowej serialu telewizyjnego „Mindhunter” produkcji Netflix
Uchwała Nr ZO 133/17
z dnia 19 grudnia 2017 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie sygn. Akt:
K/188/17
1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:
1) Witold Trzciński – przewodniczący,
2) Małgorzata Rokita – członek,
3) Sławomir Skowerski – członek,
na posiedzeniu w dniu 19 grudnia 2017 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/188/17 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie radiowej firmy Netflix International B.V. z siedzibą w Amsterdamie w Holandii (dalej: Skarżony)
postanawia oddalić skargę.
2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:
Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygn. K/188/17.
Przedmiotem skargi była reklama radiowa serialu telewizyjnego „Mindhunter” produkcji Netflix.
Skarżąca w prawidłowo złożonej skardze podniosła, iż:
„CV mordercy. Reklama przeraża i demoralizuje. Może być niezrozumiała dla małych dzieci i młodzieży, oswaja ze złem, straszy.” – pisownia oryginalna
W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.
Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami i zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej, co jest niezgodne z art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy.
Wniósł także o uznanie reklamy za niezgodną z art. 6 Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego „Bez uzasadnionej konieczności powodowanej np. względami społecznymi i profilaktyką, reklamy nie mogą motywować do zakupu produktu poprzez wykorzystywanie zdarzeń losowych, wywoływanie lęku lub poczucia strachu.”.
Wniósł także o uznanie reklamy za sprzeczną z art. 25 Kodeksu Etyki Reklamy, zgodnie z którym reklamy skierowane do dzieci lub młodzieży muszą uwzględniać stopień ich rozwoju oraz nie mogą zagrażać ich fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu dalszemu rozwojowi.
Poinformował również o treści art. 32 Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego „przepisy zawarte w art. 22-31 stosuje się odpowiednio również do reklam, które nie są bezpośrednio skierowane do dzieci, jednak dzieci są ich odbiorcami ze względu na formę oraz miejsce i sposób prezentowania reklam. Dotyczy to w szczególności reklam emitowanych w telewizji w sąsiedztwie audycji dla dzieci, reklam wyświetlanych w kinach przed seansami filmów dla dzieci oraz reklamy zewnętrznej.
Skarżony nie uczestniczył w posiedzeniu, ale przedłożył pisemną odpowiedź na skargę o następującej treści:
„W odpowiedzi na pismo z dnia 16 listopada 2017 roku dotyczące skargi konsumenta na reklamę radiową serialu telewizyjnego „Mindhunter” produkcji Netflix (dalej: „Reklama”), wskazujemy co następuje.
Netflix International stanowczo zaprzecza twierdzeniom, iż w przedmiotowym przypadku doszło do naruszenia jakichkolwiek postanowień Kodeksu Etyki Reklamy, w tym w szczególności w zakresie artykułów przytoczonych w wyżej wymienionej korespondencji.
W pierwszej kolejności konieczne jest stwierdzenie, iż art. 6 KER dotyczy sytuacji, gdy reklama motywuje do zakupu produktu poprzez wykorzystywanie zdarzeń losowych, wywoływanie lęku lub poczucia strachu. Przesłanka ta nie występuje natomiast w najmniejszym stopniu w Reklamie Netflix, w której charakter i wydźwięk komunikatu podyktowany jest wyłącznie tematyka serialu telewizyjnego (jest to serial o seryjnych zabójcach). W Reklamie tej w ogóle nie wykorzystuje się zdarzeń losowych, ani nie wywołuje lęku lub poczucia strachu w celu nakłonienia jej widza do oglądania serialu telewizyjnego, o którym informuje. Brak jest więc naruszenia art. 6 KER
Netflix International jako międzynarodowy producent i dystrybutor filmowy każdorazowo w zakresie produkowanych materiałów reklamowych kieruje się wymogami określonymi w Kodeksie Etyki Reklamy. Reklama nie promuje zachowań sprzecznych z dobrymi obyczajami. Jest ona natomiast w sposób oczywisty dla odbiorcy utrzymana w konwencji czarnego humoru. Czarny humor traktowany jest natomiast jako społecznie przyjęty środek wyrazu artystycznej wypowiedzi. Sytuacja przedstawiona w Reklamie jednoznacznie sugeruje, że jest nieprawdziwa i została sztucznie wykreowana na potrzeby spotu radiowego. Nie znajduje więc uzasadnienia twierdzenie, jakoby mogło dojść do naruszenia art. 2 KER.
Kluczowym dla oceny zasadności przesłanej skargi jest wskazanie, że Reklama nie była kierowana do dzieci ani młodzieży. Jak powszechnie wiadomo, radio TOK FM jest rozgłośnią dedykowaną pełnoletniemu słuchaczowi. Stąd trudno zakwalifikować dzieci jako odbiorców takiego przekazu ze względu na formę oraz miejsce i sposób prezentowania Reklamy. Podkreślenia wymaga okoliczność, że żadna audycja w sąsiedztwie której wyemitowano Reklamę nie była przeznaczona lub skierowana do dzieci lub młodzieży. Co więcej katalog, o którym mowa w art. 32 zdanie drugie KER, kładzie nacisk na wizualne środki przekazu takie jak telewizja czy reklama zewnętrzna, a nie reklama radiowa, z którą mamy do czynienia w tym przypadku.
Reasumując, brak jest podstaw do twierdzenia, że doszło do naruszenia regulacji Kodeksu Etyki Reklamy przez Netflix w związku z emisją Reklamy. Tym samym na podstawie art. 37 KER Netflix International wnosi o oddalenie skargi ze względu na brak naruszenia norm ww. Kodeksu.” – pisownia oryginalna
3. Zespół Orzekający zważył co następuje:
Zespół Orzekający nie podzielił zarzutów Skarżącej i nie dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia norm art. 2 ust. 1, art. 6, art. 25 w zw. z art. 32 Kodeksu Etyki Reklamy.
Zdaniem Zespołu Orzekającego przedmiotowa reklama była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej i nie narusza dobrych obyczajów.
Zespół Orzekający biorąc pod uwagę medium w jakim reklama była emitowana, nie dopatrzył się również naruszenia norm art. 6 i art. 25 Kodeksu Etyki Reklamy uznając, że przedmiotowa reklama nie zawiera treści zagrażających fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu dalszemu rozwojowi dzieci lub młodzieży ani treści, które motywowałyby odbiorców do zakupu produktu poprzez wykorzystywanie zdarzeń losowych, wywoływanie lęku lub poczucia strachu.
W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit b) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.
Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 4 listopada 2014 r., Stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.