Uchwała Nr ZO 47/11 w sprawie reklamy firmy GlaxoSmithKline Consumer Healthcare Sp. z o.o.

Uchwała Nr ZO 47/11 z dnia 7 kwietnia 2011 roku Zespołu Orzekającego w sprawie sygn. Akt: K/25/11

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

1) Mikołaj Janicki — przewodniczący,
2) Magdalena Czaja — członek,
3) Wojciech Tomczak — członek,

na posiedzeniu w dniu 7 kwietnia 2011 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/25/11 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko GlaxoSmithKline Consumer Healthcare Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (dalej: Skarżony), dotyczącej reklamy telewizyjnej

postanawia uznać, że reklama narusza normy Kodeksu Etyki Reklamy.

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygn. akt K/25/11
Przedmiotem skargi była reklama telewizyjna leku Rutinoscorbin.

Skarżący w prawidłowo złożonej skardze podniósł, iż „powyższa reklama w moim odczuciu zachęca do zachowań niebezpiecznych – w tym wypadku podawania leku w postaci tabletek bardzo małym dzieciom. Bohaterka reklamy “mama trojaczków” podczas jej trwania sugeruje, że podaje swoim dzieciom ten lek i tym samym zachęca inne mamy do podobnych zachowań. Nie byłoby w tym nic złego gdyby nie wiek chłopców pokazanych w reklamie. Trojaczki te nie wyglądają na więcej niż 4 lata (a wiele osób pewnie oceniłoby ich wiek nawet na 2 lata). Podawanie tabletek tak małym dzieciom jest bardzo ryzykowne ze względu na możliwość zachłyśnięcia. Potwierdza to wielu znanych mi lekarzy. Uważam, że reklama powinna zostać zdjęta z anteny lub przeformułowana tak, by nie sugerować podawania produktu tak małym dzieciom. Z góry dziękuję za rozpatrzenie mojej sprawy.”.

W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.

Wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami (art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy) oraz zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej.

Wniósł również o uznanie reklamy za niezgodną z art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego reklama nie może nadużywać zaufania odbiorcy, ani też wykorzystywać jego braku doświadczenia lub wiedzy.

Wniósł także o uznanie reklamy za sprzeczną z art. 10 ust.1 a) Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego „reklamy nie mogą wprowadzać w błąd jej odbiorców, w szczególności w odniesieniu do:
a) istotnych cech, w tym właściwości, składu, metody, daty produkcji, przydatności, ilości, pochodzenia (w tym geograficznego) reklamowanego produktu;

Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę i uczestniczył w posiedzeniu.

W odpowiedzi na zawiadomienie datowane na dzień 22 lutego 2011r. w sprawie skargi konsumenckiej sygn. K/25/11, dotyczącej reklamy produktu leczniczego Rutinoscorbin, Skarżony podniósł, co następuje.

Skarżony wskazał, że w przedmiotowej skardze konsumentka stwierdza, że „w jej odczuciu” reklama zachęca do zachowań niebezpiecznych, które polegają na podawaniu leków w postaci tabletek dzieciom, których wiek autorka skargi ocenia na 4 lata. W przekonaniu autorki niebezpieczeństwo polega na groźbie zachłyśnięcia.

Po wnikliwej analizie skargi, Skarżony zwrócił uwagę na następujące okoliczności:
Skarżony wyjaśnił, że pierwszą decyzję o dopuszczeniu do obrotu w Polsce produktu leczniczego Rutinoscorbin Minister Zdrowia wydał 7 marca 1973r., co oznacza, że lek ten znajduje się na polskim rynku 38 lat. W tym czasie Rutinoscorbin stał się jednym z najbardziej popularnych leków i jedną z najbardziej rozpoznawalnych marek wśród polskich pacjentów. Skarżony poinformował, że badania konsumenckie przeprowadzone przez PBS DGA na reprezentatywnej grupie Polaków w sierpniu 2007r. wykazały, że lek ten cieszy się największym zaufaniem wśród mam. W czasie 38 lat stosowania Rutinoscorbinu nie zdarzył się żaden przypadek zachłyśnięcia przy jego stosowaniu. Na polskim rynku znajdują się produkty lecznicze oraz suplementy diety przeznaczone dla dzieci w postaci tabletek o rozmiarach znacznie większych od Rutinoscorbinu.

Biorąc pod uwagę powyższe względy, w opinii Skarżonego obawy konsumentki wydają się nieprzekonujące.

Skarżony poinformował, że w ostatnim czasie do Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów i Inspekcji Handlowej, mężczyzna podający się za przeciętnego konsumenta, przesłał pisma zawierające zarzuty pod adresem reklamy innego produktu leczniczego GSK. Pisma zawierały jednak informacje, które nie mogły znaleźć się w posiadaniu przeciętnego konsumenta, ale mogły być znane innym profesjonalnym podmiotom działających na rynku farmaceutycznym. Obie sprawy zostały umorzone.

Skarżony wyraził opinię, że przedmiotowa skarga konsumencka jest podobnym przypadkiem.

Działając w trosce o to, aby powaga i autorytet Rady Reklamy nie ucierpiały na skutek rozpoznawania skarg ze strony przedsiębiorców podających się za przeciętnych konsumentów w celu prowadzenia działań przeciwko konkurencji, Skarżony poprosił o ponowne rozważenie celowości skierowania przedmiotowej skargi do rozpoznania przez Zespół Orzekający.

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

Zespół Orzekający uznał, że przedmiotowa reklama narusza normy Kodeksu Etyki Reklamy.

Zespół Orzekający uznał, że przedmiotowa reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej.

W opinii Zespołu Orzekającego reklama w obecnej postaci nadużywa zaufania odbiorców i wykorzystuje ich brak doświadczenia i wiedzy, gdyż w reklamie zostały przedstawione dzieci poniżej 6 roku życia, które zgodnie z ulotką przylekową mogą przyjmować preparat według wskazań lekarza.

Zespół Orzekający zwrócił uwagę, że samo umieszczenie na końcu reklamy informacji, że preparat można podawać dzieciom powyżej 6 roku życia nie jest wystarczające, jeśli w całej reklamie przekaz jest zupełnie inny. Zespół Orzekający stwierdził, że reklamodawca powinien zapobiegać percepcji reklamy, iż preparat może być stosowany u małych dzieci.

W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit c) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.

Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 25 listopada 2010r., stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.