Uchwała Nr ZO 47/13 w sprawie reklamy firmy Polska Telefonia Cyfrowa S.A.

Uchwała Nr ZO 47/13 z dnia 28 marca 2013 roku Zespołu Orzekającego w sprawie sygn. Akt: K/175/12

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

1) Olgierd Cygan — przewodniczący,
2) Melania Popiel — członek,
3) Bohdan Pawłowicz — członek,

na posiedzeniu w dniu 28 marca 2013 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/175/12 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko Polska Telefonia Cyfrowa S.A. z siedzibą w Warszawie (dalej: Skarżony), dotyczącej reklamy w formie sms-a

postanawia uznać, że reklama narusza normy Kodeksu Etyki Reklamy.

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygn. K/175/12.
Przedmiotem skargi była reklama w formie sms-a promująca portal wróżbiarski.

Skarżąca w prawidłowo złożonej skardze podniosła, iż „14.10.2012r otrzymałam sms do siecie tMobile, o następującej treści (przepisałam treść oryginalną) :
„Wróżę od 40 lat i jeszcze nigdy nie widziałam aż tak wyraźnie co ma nastąpić! W kartach jest LIST, SĄD, STRATA i KRATY. Nie czekaj, ślij LIST na 71099 (1,23z VAT)/ www.magicznewrozby.pl”
Uważam, że jest on nieetyczny!
Wykorzystuje bowiem strach. Hasła, które zawiera, oddziaływają dość silnie na psychikę. Myślę, że jest wiele osób starszych, przesądnych, niepewnych, może niezbyt racjonalnych, którym taka wiadomość może zburzyć spokój.
Ja sama, dosyć racjonalna, poczułam się przez chwilę nieswojo. Chociaż doskonale wiem, że identyczny sms dostało setki osób, w tym moja mama i że jest on tylko próbą zarobienia pieniędzy poprzez wciągnięcie w wysyłanie płatnych smsów do wróżki, zapewne po to, by się „uspokoić”.
Uważam, że wymieniona treść jest nie w porządku i proszę się temu przyjrzeć. W moim odczuciu nadużywa zaufanie odbiorcy, jego brak doświadczenia lub wiedzy.”.

W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.
Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy, z uwagi na to, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z dobrymi obyczajami.
Wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z art. 6 Kodeksu Etyki Reklamy, zgodnie z którym „Bez uzasadnionej konieczności powodowanej np. względami społecznymi i profilaktyką, reklamy nie mogą motywować do zakupu produktu poprzez wykorzystywanie zdarzeń losowych, wywoływanie lęku lub poczucia strachu.”.

Wniósł również o uznanie reklamy za niezgodną z art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego „Reklama nie może nadużywać zaufania odbiorcy, ani też wykorzystywać jego braku doświadczenia lub wiedzy.”.

Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę i uczestniczył w posiedzeniu.

Skarżony poinformował, że w związku z zawiadomieniem z dnia 24 stycznia 2013r. o skierowaniu do rozpatrzenia przez Zespół Orzekający skargi konsumenckiej dotyczącej sms-owego serwisu wróżbiarskiego wnosi o oddalenie skargi w całości ze względu na brak naruszenia norm Kodeksu Etyki Reklamy („KER”).

Œwiadczenie serwisu wróżbiarskiego, którego dotyczy skarga było efektem współpracy Polskiej Telefonii Cyfrowej S.A. (dalej: „PTC”) z Partnerem biznesowym dostarczającym treści. Serwis realizowany był przez Partnera PTC, który proponował treści wiadomości sms zachęcające do skorzystania z serwisu natomiast PTC dokonywała tylko wysyłania treści. Skarżona treść jest przykładem treści wysyłanych w ramach pilotażowego projektu wysyłania testowych komunikatów. PTC nie wdrożyła wysyłania treści objętych skargą do działań informacyjnych oferty serwisu wróżbiarskiego.

Zarzuty przedstawione w skardze są bezzasadne, ponieważ nie można dokonać kwalifikacji treści wiadomości jako niezgodnych ze wskazanymi w zawiadomieniu przepisami KER. W szczególności nie można wykazać, że treść wiadomości sprzeczna jest z dobrymi obyczajami. Określenie zakresu pojęcia dobrego obyczaju musi być w tej sytuacji dokonane z uwzględnieniem specyfiki serwisu jakim jest serwis wróżbiarski. Pewne treści są charakterystyczne dla ogółu czynności wróżbiarskich. Przeciętnie zorientowany odbiorca z pewnością potrafi je wymienić jako charakterystyczne dla wróżbiarstwa. Na marginesie trzeba też zaznaczyć, że przeciętny odbiorca powinien być zorientowany, świadomy, iż nie istnieje żaden dowód potwierdzający skuteczność wróżenia, co za tym idzie poruszamy się w sferze nieprawdziwej, odrealnionej, w sferze odczuć czy wręcz wiary jednostkowego odbiorcy. Oczywiście trzeba mieć na względzie, że istnieje grupa osób, które są odbiorcami usług wróżbiarskich i należy takie osoby zakwalifikować raczej do grupy świadomych użytkowników zorientowanych, że określone są uczucia nieodzowne wróżbiarstwu.
Nie można też zauważyć podstaw do podważania staranności i poczucia odpowiedzialności społecznej oraz uczciwej konkurencji w działaniach PTC polegających na wysyłaniu do odbiorcy treści zachęcających do skorzystania z oferty serwisu, jeżeli treści te są nieodzowne do celów informacyjnych i do zainteresowania, zachęcenia produktem. Jest to działanie dozwolone, jako że w realiach nadprodukcji towarowej taka jest właśnie rola przekazów reklamowych. Te z kolei rządzą się zasadami umożliwiającymi tak przesadę w zachwalaniu jak i pewną dosadność.

Wobec powyższego Skarżony stwierdził, że jego wniosek o oddalenie skargi w całości jest zasadny.

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

Zespół Orzekający dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia norm Kodeksu Etyki Reklamy.

W opinii Zespołu Orzekającego przedmiotowa reklama nadużywa zaufania odbiorców i wykorzystuje ich brak doświadczenia lub wiedzy, używając w reklamie przesadnych określeń typu: „jeszcze nigdy nie widziałam aż tak wyraźnie co ma nastąpić! W kartach jest LIST, SĄD, STRATA i KRATY”.

Zdaniem Zespołu Orzekającego przedmiotowa reklama, wykorzystuje strach przed sądem, stratą i kratami, do reklamowania serwisu wróżbiarskiego, co jest niezgodne z art. 6 Kodeksu Etyki Reklamy.

W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit c) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.

Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 16 maja 2012r., stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.