Uchwała Nr ZO 62/14 w sprawie reklamy firmy Adamed Consumer Healthcare S.A.

Uchwała Nr ZO 62/14
z dnia 18 czerwca 2014 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie sygn. Akt:
K/27/14

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

1) Małgorzata Augustyniak – przewodnicząca,
2) Paweł Wiśniewski – członek,
3) Andrzej Garapich – członek,

na posiedzeniu w dniu 18 czerwca 2014 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/27/14 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie telewizyjnej firmy Adamed Consumer Healthcare SA z siedzibą w Czosnowie k. Warszawy (dalej: Skarżony)

postanawia oddalić skargę.

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygn. K/27/14.
Przedmiotem skargi była reklama telewizyjna produktu o nazwie Nervomix.

Skarżąca w prawidłowo złożonej skardze podniosła, iż:
„produkt: Nervomix, środek o działaniu uspokajającym
opis reklamy: Aktor występujący w reklamie poleca środek jako niwelujący stres wywołany zbliżającym się poniedziałkiem.
Treść skargi: Reklama narusza art. 6 KER. Emisję reklamy odnotowuję jedynie w niedziele. Reklama podkreśla stresujący charakter zbliżającego się poniedziałku, zapewne jako początku tygodnia pracy. Reklama w nieuzasadniony sposób wywołuje w oglądającym poczucie strachu i podwyższa poziom stresu, co ma bardzo szkodliwy wpływ na zdrowie widza. Reklama powinna być wycofana z emisji ze względu na szkodliwy dla zdrowia przekaz, potęgowany porą emisji. Takie postępowanie reklamodawcy można porównać do zarażania ludzi wirusem w celu wywołania u nich konieczności nabycia antidotum na niego. Jest to działanie skrajnie szkodliwe społecznie.”- pisownia oryginalna.

W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.

Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami (art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy) oraz zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.

Wniósł także o uznanie reklamy za niezgodną z art. 6 Kodeksu Etyki Reklamy w myśl którego „bez uzasadnionej konieczności powodowanej np. względami społecznymi i profilaktyką, reklamy nie mogą motywować do zakupu produktu poprzez wykorzystywanie zdarzeń losowych, wywoływanie lęku lub poczucia strachu.”.

Skarżony uczestniczył w posiedzeniu.

Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę o następującej treści:
„Działając w imieniu Adamed Consumer Healthcare S.A. (dalej ACHC) w odpowiedzi na skargę konsumencką dotyczącą reklamy telewizyjnej produktu „Nervomix Control” (sygn. akt: K/27/14), Adamed Consumer Healthcare (dalej – „Adamed”) wnosi o umorzenie toczącego się postępowania ze względu na zaprzestanie prowadzenia emisji w/w reklamy, ewentualnie o jej oddalenie z uwagi na brak faktu naruszenia norm Kodeksu Etyki Reklamy.
W oparciu o złożoną skargę, arbiter-referent przedstawił zarzut naruszenia przez reklamę art. 2 ust. 1 oraz art. 6 Kodeksu Etyki Reklamy. Powołane przepisy Kodeksu postulują kierowanie się w działalności w zakresie reklamy dobrymi obyczajami, poczuciem odpowiedzialności społecznej i zasadami uczciwej konkurencji (art. 2 ust. 1), a także unikanie, z zastrzeżeniem konieczności uzasadnionej np. profilaktyką czy względami społecznymi, reklam motywujących do zakupu produktu poprzez wykorzystywanie zdarzeń losowych, wywoływanie lęku lub poczucia strachu (art. 6).
Na wstępie chcielibyśmy zapewnić, iż Adamed jako firma odpowiedzialna społecznie i przykładająca niezwykłą dbałość o zachowywanie najwyższych standardów rynkowych oraz etycznych swoich produktów niezmiennie z uwagą i należytą atencją wsłuchuje się w głosy konsumentów. Dlatego też jesteśmy otwarci i dziękujemy za wszelkie sugestie i uwagi dotyczące naszych reklam, które jednak w przypadku przedmiotowej skargi uznajemy za bezzasadne.
Adamed nie może zgodzić się z stwierdzeniem, jakoby reklama produkty Nervomix Control naruszała powyższe postanowienia Kodeksu Etyki Reklamy. Reklamowany produkt jest suplementem diety, który zgodnie z jego wskazaniem jest szczególnie zalecany w okresach wzmożonego narażenia na stres. Powołując się na badania naukowe nawet dla 2/3 z badanych osób takim okresem wzmożonego narażenia na stres jest czas weekendowego odpoczynku przed poniedziałkową pracą. Powagi problemu, który posiada już swoją nazwę – „syndrom poniedziałku” (ang. Sunday Night blues) dowodzi wiele publikacji w tym przedmiocie obecnych również w środkach masowego przekazu.
Dowód
– artykuł: „Poniedziałek to mój powracający koszmar”. – Niedzielny lęk to syndrom poniedziałku – ostrzega psycholog (http://natemat.pl/51999.poniedzialek-to-moi-powracaiacv-koszmar-niedzielny- lek-to-syndrom-poniedzialku-ostrzega-psvcholog),
– artykuł: Jak pokonać syndrom poniedziałku? (http://coaching.focus.pl/praca/iak-pokonac-syndrom- poniedzialku-401),
– artykuł: Niedzielny stres przed pracą (http://kariera.pb.pl/3392347,67859.niedzielny-stres-przed-praca),
Omawiana reklama stanowi zatem wyłącznie przedstawienie faktów, które zostały wykazane w przeprowadzonych badaniach naukowych. Jej celem w żadnym wypadku nie jest zatem wywoływanie w oglądającym poczucia strachu i podwyższania poziomu stresu, czy podkreślanie stresującego charakteru zbliżającego się poniedziałku, co zarzuca skarżący. Przeciwnie, obiektywnym zamiarem przekazu reklamowego Adamed jest uświadomienie osobom odczuwającym stres przed poniedziałkową pracą, iż taki stan emocjonalny towarzyszy większości badanych pracowników, a zatem nie są oni odosobnieni w swojej dolegliwości. Niniejszym należy zwrócić uwagę na pozytywny przekaz reklamy Adamed, która dostrzegając istniejący problem i informując o nim (ale z całą pewnością nie kreując problemu) dostarcza osobom cierpiącym na tzw. syndrom poniedziałku alternatywę w postaci preparatu wspomagającego w walce z zaburzeniami mu towarzyszącymi, w postaci produktu Nervomix Control, łączącego: melisę, głóg, lawendę, magnez i witaminę B6. Takie działania informacyjne, jak również zachęcanie do spożywania zestawu składników o udowodnionym, korzystnym działaniu, jest istotne zarówno w krótkiej perspektywie – pozytywnego wpływu na udany weekendowy odpoczynek od pracy, jak również z punktu widzenia profilaktyki przy zapobieganiu dalej idącym konsekwencjom przedłużających się okresów narażenia na stres przed pracą. Do opisywanych skutków takiej ekspozycji na stres należą bowiem zaburzenia behawioralne oraz objawy zagrażające zdrowiu psychicznemu jak też fizycznemu, w postaci: bezsenności, wysokiego ciśnienia krwi, depresji, wahań nastroju, poczucia lęku, rozdrażnienia, które prowadzą do wypalenia zawodowego, a także uzależnień, agresji, spotęgowania uprzedzeń i zaburzeń relacji rodzinnych (tak: M. Bickford, Stress in the Workplace: A General Overview of the Causes, the Effects, and the Solutions, Canadian Mental Health Association, Newfoundland and Labrador Division, sierpień 2005, s. 4-5; B.S. McEwen, Protective and damaging effects of stress mediators, The New England Journal of Medicine, styczeń 1998, s. 171.)
To również wyjaśnia, dlaczego reklamodawca zdecydował się na emisję reklamy w niedzielę (emisja w styczniu i lutym br.- przez cały dzień) oraz w okresie od piątkowego popołudnia do niedzieli (w marcu br.). Kierowanie się powyższymi pobudkami i brak bagatelizowania przez Adamed opisywanych symptomów weekendowego stresu przed pracą trudno tym samym uznać za działanie sprzeciwiające się poczuciu odpowiedzialności społecznej.
Warto zauważyć, że Spółki grupy Adamed, mając na uwadze pogorszającą się kondycję psychiczną ludności (czego dowodzą m.in. dane statystyczne GUS i prognozy ekspertów firmy Datamonitor), działają w poczuciu społecznie odpowiedzialnego biznesu, podejmując aktywności w wielu przedsięwzięciach o charakterze edukacyjnym. Godnym uwagi jest tu przede wszystkim program „Odnaleźć siebie”, którego Adamed sp. z o.o. już od 2004 r. jest ogólnopolskim partnerem.
Dowód: witryna pod adresem: http://odnalezcsiebie.pl/.
Program ten obejmuje działania wspierające osoby z problemami natury psychicznej, których celem jest m.in. przełamywanie barier społecznych związanych z leczeniem zaburzeń psychicznych i neurologicznych poprzez edukację pacjentów, ich rodzin oraz wszystkich zainteresowanych, jak również edukacja na temat znaczenia diagnostyki i konieczności wczesnego podejmowania leczenia w przypadku zaburzeń psychicznych i neurologicznych, oraz poprawa skuteczności terapii.
Wyżej przytoczone argumenty nie pozwalają zgodzić się z uwagami Skarżącego, jakoby reklama Adamed miała „bardzo szkodliwy wpływ na zdrowie widza” oraz „zarażała ludzi wirusem w celu wywołania u nich konieczności nabycia antidotum na niego”. Nie można bowiem uznać, że taki skutek mają informacje zawarte w reklamie, które są obiektywne, potwierdzone naukowo i utrzymane w adekwatnym tonie, a ich celem jest rzetelne informowanie konsumenta o tym, że odczuwany przez niego stres związany z tzw. syndromem poniedziałku jest dolegliwością powszechną i możliwą do przezwyciężenia. W naszym przekonaniu racjonalna ocena reklamy Adamed nie pozwala na przypisanie jej cech, które powodują u przeciętnego odbiorcy poczucie strachu i podwyższenie poziomu stresu.
Godnym odnotowania jest również fakt, że przedmiotowa reklama w 2014 r. była emitowana w różnych kanałach TV i o różnych porach 6 102 razy, a przedstawiona skarga jest pierwszym i jedynym tego typu zarzutem, który otrzymała Adamed. Uważamy, że te dane potwierdzają, iż w przedmiotowym przekazie medialnym reklamodawca potrafił odpowiednio wyważyć kontekst informacyjny i reklamowy, pozostając tym samym w pełnej zgodności z postanowieniami Kodeksem Etyki Reklamy. Dlatego też stoimy na stanowisku, że reklama nie daje podstaw do tego, aby przeciętny konsument do którego jest kierowana reklama, odbierał ją jako źródło stresu czy strachu motywującego do nabycia oferowanego produktu. To wyjaśnia dlaczego Adamed, który z otwartością i zrozumieniem stara się przyjmować wszelkie uwagi na temat swoich przekazów reklamowych, w tym wypadku uważa przedstawione w skardze stanowisko Skarżącego za odosobnione i przejaskrawione, przez co nie można go uznać za odzwierciedlenie rzeczywistego i powszechnego odbioru przedmiotowej reklamy.

Jednocześnie z uwagi na fakt, iż zaskarżona reklama po raz ostatni została wyemitowana 23 marca br. i jej emisja nie będzie kontynuowana, w naszej ocenie, postępowanie w niniejszej sprawie powinno zostać umorzone jako bezprzedmiotowe.
W związku z powyższym wnosimy jak w petitum niniejszego pisma.” – pisownia oryginalna.

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

Zespół Orzekający nie dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia norm Kodeksu zarzucanych przez Skarżącą.

W opinii Zespołu Orzekającego przedmiotowa reklama była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z dobrymi obyczajami.

Zespół Orzekający oddalił również zarzut naruszenia art. 6 Kodeksu Etyki Reklamy. W opinii Zespołu Orzekającego, przedmiotowa reklama nie zawiera elementów, które mogłyby wykorzystywać zdarzenia losowe, wywoływać lęk lub poczucie strachu.

W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit b) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.

Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 30 października 2013r., stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.