Uchwała Nr ZO 62/18/22u w sprawie reklamy zewnętrznej Milenium Zakłady Bukmacherskie Sp. z o.o.

Uchwała Nr ZO 62/18/22u
z dnia 6 czerwca 2018 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie sygn. Akt:
K/54/18

 

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

1) Wojciech Piwocki – przewodniczący,
2) Paweł Wiśniewski – członek,
3) Igor Kaleński – członek,

na posiedzeniu w dniu 6 czerwca 2018 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/54/18 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie zewnętrznej Milenium Zakłady Bukmacherskie Sp. z o.o. z siedzibą w Zielonej Górze (dalej: Skarżony)

postanawia oddalić skargę.

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygnaturze akt K/54/18.

Przedmiotem skargi była reklama zewnętrzna zakładów bukmacherskich.

Skarżąca w prawidłowo złożonej skardze poinformowała:

„Na wystawie są zdjęcia roznegliżowanej kobiety. Pokazywanie bez potrzeby roznegliżowanej kobiety jest demoralizujące i obrzydliwe, tym bardziej, że jest to w miejscu publicznym.”– pisownia oryginalna

W czasie posiedzenia skargi przedstawiał i popierał arbiter-referent.

Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami (art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy) oraz zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.

Wniósł również o uznanie reklamy za niezgodną z art. 4 według którego „reklamy nie mogą zawierać treści dyskryminujących, w szczególności ze względu na rasę, przekonania religijne, płeć lub narodowość.”.

Skarżony nie uczestniczył w posiedzeniu.

Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę o następującej treści:

„Działając w imieniu Milenium Zakłady Bukmacherskie Spółka z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w Zielonej Górze, w odpowiedzi na skargą, doręczoną w dniu 26 kwietnia 2018 r. wnoszę o oddalenie skargi.
Przedmiotowa skarga dotyczyła witryny zewnętrznej punktu przyjmowania zakładów wzajemnych (PPZW) w Wolbromiu. Osoba wnosząca skargę (dalej: skarżąca) zarzuciła, że w witrynie punktu są «pokazywane bez potrzeby roznegliżowane kobiety i że jest to demoralizujące i obrzydliwe, tym bardziej, że jest to w miejscu publicznym».

Arbiter – referent przedstawił sprawę Zespołowi Orzekającemu KER i wskazał, których artykułów Kodeksu Etyki Reklamy dotyczą zarzuty konsumenta. Zarzucono spółce naruszenie art. 2 ust. 1 oraz art. 4 KER.

W imieniu Spółki oświadczam, że postawione w treści skargi zarzuty należy uznać za całkowicie bezpodstawne i w pełni subiektywne, zaś wizualizacja witryny zewnętrznej, której dotyczy niniejsze postępowanie nie narusza przepisów prawa ani norm wynikających z zasad etyki reklamy.

UZASADNIENIE

Głównym obszarem działalności Milenium Zakłady Bukmacherskie Sp. z o.o. jest przyjmowanie zakładów wzajemnych w punktach przyjmowania zakładów oraz przez oficjalną stronę internetową. Spółka zajmuje się przyjmowaniem zakładów na kilkadziesiąt dyscyplin sportowych, między innymi piłkę nożną, siatkówkę, tenis, golf, piłkę ręczną, rozgrywki e-sportowe.

Wizualizacja witryn spółki w całości opiera się na nawiązaniu do sportu. W witrynie PPZW w Wolbromiu widoczne są ikonki przedstawiające różne kategorie sportów: jest rysunek piłki do koszykówki, rakietka do tenisa stołowego, joystick wykorzystywany w rozgrywkach e-sportowych, rękawica bokserska, motocykl żużlowy itd. Całość witryny dopełnia wizerunek dwóch kobiet ubranych w strój sportowy, które w dłoniach trzymają piłkę nożną.

Na całym świecie największą popularnością cieszą się takie dyscypliny sportowe jak piłka nożna i tenis. Zgodnie ze statystykami sama piłka nożna skupia ok. 4 miliardów fanów na całym świecie.

Wizualizacja witryn spółki w całości opierała się na nawiązaniu do sportu. We wcześniejszych wizualizacjach na witrynach zewnętrznych PPZW prezentowani byli mężczyźni w strojach sportowych. Wizualizacja witryn PPZW z udziałem mężczyzn w strojach sportowych praktykowana była w spółce przez wiele lat. Z czasem spółka chcąc iść duchem parytetów, mając na uwadze, że kobiety w sporcie odnoszą coraz więcej sukcesów, zmodyfikowała wygląd witryn i zamieniła mężczyzn w strojach sportowych na kobiety w strojach sportowych. Sama koncepcja wizualizacji witryn nie uległa zmianie. W zamyśle cała kampania miała się skupić na promocji sportu i zdrowego trybu życia. Jak wiadomo piłka nożna aktywizuje największy odsetek społeczeństwa, dlatego skupiono się na tej dziedzinie sportu.

Należy zauważyć, że spółka od lat jest wierna swoim zasadom. Wspiera finansowo nie tylko liczące się kluby z ekstraklasie, ale również te lokalne, w których rodzą się młode talenty sportowe i w których młodzi ludzie mogą się aktywizować.

I Zarzut naruszenia art. 2 ust. 1 KER
Arbiter-referent wskazał, że wizualizacja witryny może naruszać art. 2 ust. l KER, a więc być sprzeczna z dobrymi obyczajami.
Należy podkreślić, że wizualizacja witryny zewnętrznej punktu nie jest sprzeczna z dobrymi obyczajami, jest prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz w zgodzie z zasadami uczciwej konkurencji.
W witrynie zewnętrznej PPZW w Wolbromiu zostały przedstawione kobiety w stroju sportowym. W rękach trzymają piłki nożne. Kobieta, która znajduje się na zdjęciu po prawej stronie jest ubrana w krótkie spodenki i luźną bluzkę. Spółka chciała wykorzystać uniwersalny wizerunek kobiety – sportowca, aby uchronić się przed ewentualnymi oskarżeniami dotyczącymi ochrony praw autorskich. Strój kobiety ma za zadanie przypominać strój sportowy. W ocenie Spółki kobieta jest ubrana zgodnie ze standardami panującymi w sporcie. Podobne krótkie spodenki noszą zawodniczki grające w siatkówkę czy piłkę ręczną. Natomiast koszulki odsłaniające brzuch i pępek noszą zawodniczki uprawiające chociażby lekkoatletykę (tyczkarki, biegaczki czy zawodniczki wykonujące skok w dal i wzwyż).

Warto podkreślić, że w sporcie występują całkowicie inne standardy ubioru niż w modzie. Stroje zawodniczek muszą być skrojone w taki sposób, aby ułatwić zawodniczce start w danej dyscyplinie. I tak przykładowo w futbolu amerykańskim zawodniczki występują wyłącznie w bieliźnie i ochraniaczach na konkretne partie ciała.

Konsekwentnie, nie uważamy, żeby wizualizacja witryny zewnętrznej PPZW w Wolbromiu naruszała dobre obyczaje i była sprzeczna z poczuciem odpowiedzialności społecznej. Nie wydaje się bowiem, żeby witryna przedstawiająca kobiety ubrane w strój sportowy była demoralizujące. Szczególnie, że spółka zajmuje się działalnością ściśle związaną z tematyką sportową.

II Zarzut naruszenia art. 4 KER
Dodatkowo Arbiter-referent wskazał, że wizualizacja witryny może naruszać art. 4 KER. Zgodnie z art. 4 KER reklama nie może zawierać treści dyskryminujących, w szczególności ze względu na rasę, przekonania religijne, płeć lub narodowość.

Z całą stanowczością należy stwierdzić, że jest to wizualizacja przedmiotu działalności spółki Milenium jaką są zakłady bukmacherskie na zdarzenia sportowe i w żaden sposób nie dyskryminuje kobiet ze względu na płeć. We wcześniejszej wizualizacji witryny w analogicznych strojach sportowych byli pokazywani mężczyźni. Spółka zdecydowała się na modyfikację i w nowych witrynach zamieściła wizerunek kobiet w kontekście sportu. Zamiana miała w celu docenienie roli kobiet w sporcie. Kobiety osiągają sukcesy w różnych dyscyplinach sportu, ich zmagania przyciągają rzesze kibiców.

Skarżąca zarzuciła spółce, że przedstawione w witrynie punktu kobiety są roznegliżowane. Pragniemy stwierdzić, że jest to wyłącznie ocena subiektywna skarżącej. Z całą stanowczością pragniemy stwierdzić, że taka ocena jest dla naszej spółki krzywdząca. Kobiety ukazane na witrynie zewnętrznej PPZW są ubrane w kompletny strój sportowy. Wystarczy zapoznać się z naszą wizualizacją w punktach, gdzie na każdej witrynie występują osoby w pełnych strojach sportowych. Kobieta uprawiająca sport, ubrana w top i krótkie spodenki nie jest roznegliżowana, lecz odpowiednio ubrana do profesjonalnego wykonywania sportu. Przyjmując jednak całkowicie nietrafną ocenę skarżącej to należałoby całkowicie zakazać zawodnikom różnych dyscyplin sportowych występować w ich strojach, nie mówiąc już o uczestnikach siatkówki plażowej.
Mając na uwadze powyższe za nieuzasadniony należy uznać zarzut przedstawienia kobiet w sposób przedmiotowy i dyskryminujący.

III Podsumowanie
Mając na uwadze powyższe okoliczności wnosimy o oddalenie skargi. Należy stwierdzić, że wizualizacja witryny zewnętrznej PPZW w Wolbromiu nie naruszyła w żaden sposób przepisów prawa ani art. 2 i art. 4 Kodeksu Etyki Reklamy. Przedmiotowa wizualizacja witryny nie naruszyła w żadnej mierze dobrych obyczajów, nie cechuje jej brak odpowiedzialności społecznej. Nie można uznać jej za zawierającą treści dyskryminujące.

Twórcy witryny nie mogą brać odpowiedzialności za to, co ktoś sobie może wyobrazić, gdyż jest to ocena subiektywna. W świetle norm prawnych istotna jest obiektywność naruszenia. Należy zauważyć, że gdybyśmy przyjmowali wyłącznie subiektywne oceny, to należałoby zakazać większości reklam z udziałem kobiet, w szczególności reklam bielizny, klubów fitness czy kosmetyków do ciała. Nie mówiąc już o teledyskach muzycznych, w których nagość stała się standardem.

Nieadekwatne wydaje się nawiązywanie do naszych witryn, w kontekście skojarzeń z nagością, gdzie modelki ubrane są w kompletny strój sportowy, w sytuacji gdy powszechne nawiązania nie wywołują obecnie szoku w społeczeństwie. W dzisiejszej kulturze nagość otacza nas na każdym kroku. Przykładowo w pewnej reklamie sklepu ze sprzętem RTV znana piosenkarka została owinięta wyłącznie w taśmę z nazwą sklepu. Reklama była emitowana w ciągu dnia w telewizji. Reklama może była kontrowersyjna, ale nie wywołała w społeczeństwie szoku, gdyż z takimi obrazkami spotykamy się na co dzień w przestrzeni publicznej.

W tym miejscu pragnę zauważyć, że Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy wydał już uchwałę w podobnej sprawie dotyczącej reklamy kanału telewizyjnego 4fun TV (uchwała Nr ZO 15/18 z dnia 17 stycznia 2018 roku Zespołu Orzekającego w sprawie sygn. akt: K/194/17). W przedmiotowej sprawie została złożona skarga na reklamę, w której została przedstawiona kobieta grająca na gitarze. Osoba składająca skargę stwierdziła, że fragmenty reklamy sugerują, że kobieta jest naga i się masturbuje. Skarżony stwierdził, że fragment reklamy może budzić pewne skojarzenia z erotyką, jednak twórcy reklam nie mogą brać odpowiedzialności za to, co kto sobie może wyobrazić, gdyż jest to sfera bardzo subiektywna. Zespół Orzekający przychylił się do opinii skarżonego i nie dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia norm Kodeksu Etyki Reklamy zarzucanych przez Skarżącego. Zdaniem Zespołu Orzekającego przedmiotowa reklama była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z dobrymi obyczajami.

Z całą stanowczością pragniemy podkreślić, że nasze modelki zaprezentowane w witrynie PPZW są kompletnie ubrane. Jeżeli nawet przyjmiemy, że skarżąca miała inne wyobrażenia na temat witryny, to spółka nie może brać odpowiedzialności za skojarzenia skarżącej.

Mając na uwadze powyższe argumenty wnosimy jak w petitum pisma.” – pisownia oryginalna

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

Zespół Orzekający nie dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia norm Kodeksu Etyki Reklamy zarzucanych przez Skarżącą.

Zespół Orzekający zwrócił uwagę, że w reklamie dochowano należytej staranności. Zespół Orzekający uznał również, że reklama była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej i nie zawiera treści dyskryminujących kobiety.

W związku z powyższym, na podstawie pkt. 37 lit c Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt. 1 uchwały.

Zgodnie z pkt. 50. Regulaminu Rozpatrywania Skarg, Skarżący oraz skarżony będący Sygnatariuszem mogą odwoływać się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie dziesięciu dni od doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały, o której mowa w pkt. 37, 37¹, 37² oraz 37³.