Uchwała Nr ZO 65/17 w sprawie reklamy internetowej operatora sieci Play
Uchwała Nr ZO 65/17
z dnia 26 września 2017 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie sygn. Akt:
K/74/17
1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:
1) Teresa Wierzbowska – przewodnicząca,
2) Anna Barabasz-Sawińska – członek,
3) Rafał Karski – członek,
na posiedzeniu w dniu 26 września 2017 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/74/17 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie internetowej firmy P4 Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (dalej: Skarżony)
postanawia oddalić skargę.
2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:
Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygn. K/74/17.
Przedmiotem skargi była reklama internetowa usług telekomunikacyjnych sieci Play.
Skarżąca w prawidłowo złożonej skardze podniosła, iż:
„Reklama pojawia się nie tylko w Internecie (link do strony WirtualneMedia.pl), ale i w telewizji. Odstręczające i wzburzające nie jest to, że w spocie występuje osoba kontrowersyjna (JWW), ale wypowiadane przez nią kwestie.
JWW jest przedstawiany przez kolorową prasę oraz sam buduje swój wizerunek jako osoby starszej przepadającej za seksem z młodszymi kobietami.
Widza wprowadza w ten kontekst wypowiedź RK (“Numerek…”) – “szybki numerek” to potoczne określenie stosunku płciowego (często przygodnego).
Kwestia “Eee, ja tam wolę, jak mają słabszą pamięć” we wskazanym wyżej kontekście i przy powszechnie znanym wizerunku JWW, jest oczywistym odniesieniem się do wykorzystywania seksualnego kobiet przy użyciu alkoholu i substancji niedozwolonych (zwłaszcza GHB/GBL, czyli tzw. pigułka gwałtu, po której ofiara traci właśnie pamięć).
W tym miejscu warto przypomnieć o doniesieniach, jakoby JWW kupował po 20-30 gramów kokainy od słynnego dilera celebrytów (link do strony Pudelek.pl).” – pisownia oryginalna
W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.
Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami (art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy) oraz zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.
Wniósł również o uznanie reklamy za niezgodną z art. 4 Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego „reklamy nie mogą zawierać treści dyskryminujących, w szczególności ze względu na rasę, przekonania religijne, płeć lub narodowość.”.
Skarżony nie uczestniczył w posiedzeniu.
Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę o następującej treści:
„Działając w imieniu spółki pod firmą P4 Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (zwanej też dalej «P4» lub «Spółką»), na podstawie załączonego pełnomocnictwa, w związku z treścią pisma z dnia 31 sierpnia 2017 r., wnoszę o:
– oddalenie skargi z uwagi na brak kognicji Komisji Etyki Reklamy, a z ostrożności również z uwagi na brak naruszenia Kodeksu Etyki Reklamy;
UZASADNIENIE
W pierwszej kolejności wskazujemy, że Kodeks Etyki Reklamy jest przejawem samoregulacji i nie zawiera przepisów prawa powszechnie obowiązującego. W art. 1 ust. 2 Kodeksu wprost wskazano, iż „Kodeks nie stanowi zbioru norm zastępujących bezwzględnie obowiązujące przepisy prawa, a jedynie zawiera zbiór zasad nakładających na podmioty nim objęte dodatkowe ograniczenia, niezależnie od obowiązujących przepisów prawa.”.
Kodeks nie wskazuje przy tym jakie podmioty są objęte jego postanowieniami. Na stronie radareklamy.pl wskazano jednak, że „Partnerem systemu samoregulacji może zostać każda firma, która zobowiąże się do przestrzegania zapisów Kodeksu Etyki Reklamy oraz do wykonywania uchwał Komisji Etyki Reklamy”. P4 nie jest sygnatariuszem Kodeksu, nie zobowiązywała się do przestrzegania zapisów Kodeksu Etyki Reklamy, w związku z czym brak jest podstaw do twierdzenia, że jest objęta jego postanowieniami.
Uprzejmie zwracamy też uwagę, że zgodnie z pkt. 25 Regulaminu rozpatrywania skarg ustosunkowanie się do skargi powinno nastąpić w terminie dziesięciu dni od zawiadomienia skarżonego przez Biuro Rady Reklamy, tymczasem w piśmie wskazują Państwo, że termin 10 dni liczy się od daty jego wysłania (jednocześnie błędnie obliczając ten termin). Nie można uznać za skutecznie doręczonego pisma zaadresowanego do Zarządu Spółki w sytuacji, w której w dacie wysłania zostało ono doręczone drogą poczty elektronicznej osobie, która zazwyczaj jest pełnomocnikiem P4 w podobnych sprawach. Jeżeli Państwo zamierzają bez podstawy prawnej prowadzić swoje postępowania przeciwko Spółce, to proszę chociaż przestrzegać własnych regulacji i ogólnie przyjętych zasad funkcjonujących w postępowaniach sądowych (w których odpisu pozwu nie wysyła się do „etatowego” pełnomocnika pozwanego).
Z ostrożności wskazujemy też na argumenty odnoszące się do samej skargi.
Dzięki publikacjom w prasie kolorowej osoba Kuby Wojewódzkiego rzeczywiście jest kojarzona przez wiele osób ze związkami z młodszymi, atrakcyjnymi kobietami (m.in. Anna Mucha i obecna partnerka Kuby – Renata Kaczoruk). Jednak dużą przesadą jest stwierdzenie skarżącego, że Kuba Wojewódzki kreuje swój wizerunek Jako osoby starszej przepadającej za seksem z młodymi kobietami. Zaznaczyć należy, że z Renatą Kaczoruk Kuba pozostaje w wieloletnim związku.
Nie zmienia to faktu, że przez działalność prasy plotkarskiej wiele osób może mieć podobne, co skarżący, wyobrażenie o osobie Kuby Wojewódzkiego. Z tego też względu w kwestionowanej reklamie Spółka w zabawny sposób nawiązuje do tego sposobu postrzegania Kuby Wojewódzkiego.
Reklama przy tym w żadnym stopniu nie zawiera treści sprzecznych z dobrymi obyczajami.
Określenie „numerek” nawiązuje do wypowiedzi Kuby Wojewódzkiego, który chce uzyskać „numery” (w domyśle – telefonu) prezentowanych modeli telefonów. Użycie słowa „numerek” (a nie „numer”) w powiązaniu z wizytą do lekarza wynika z faktu, że w języku potocznym numer w kolejce do lekarza, na poczcie czy w urzędzie, określa się właśnie formą zdrobniałą.
W dalszej kolejności mowa jest o „najlepszych numerach”, co można odnosić do popularnego zwrotu „niezły numer”.
Omawiany w skardze dialog stanowi dowcipną grę słów, która w żadnej mierze nie może być uznana za dyskryminację ze względu na płeć. W reklamie Play można wręcz mówić o dyskryminacji pozytywnej, ponieważ postacią dominującą jest w niej Renata Kaczoruk, która prześmiewczo i pobłażliwie odnosi się do Kuby Wojewódzkiego. Warto też podkreślić, że to właśnie Renata Kaczoruk używa tak oburzającego skarżącego słowa „numerek”.
Reklama nie spotkała się z żadnymi negatywnymi komentarzami, a jej motywem przewodnim nie jest w żadnym wypadku kwestia „numerków”. Wystarczy choćby wskazać, że w przytoczonej w skardze publikacji w serwisie wirtualnemedia.pl, w odniesieniu do fabuły spotu, mowa jest wyłącznie o tym, że Renata Kaczoruk żartuje z wieku Kuby Wojewódzkiego.
Bez komentarza pozostawiamy oburzającą insynuację, jakoby stwierdzenie o słabszej pamięci mogło nawiązywać do tzw. pigułek gwałtu. Podobnie należy traktować przytoczony artykuł zamieszczony w serwisie plotkarskim pudelek.pl. Zdaniem P4 obnaża to prawdziwą intencję skarżącego, który nie tyle jest oburzony samą reklamą, co osobą Kuby Wojewódzkiego.
Z uwagi na powyższe, wnoszę jak na wstępie.” – pisownia oryginalna
3. Zespół Orzekający zważył co następuje:
Zespół Orzekający na wstępie zaznaczył, że ocenie podlega wyłącznie przekaz reklamowy w zakresie zgodności z normami Kodeksu Etyki Reklamy, a nie wizerunek osób występujących w reklamie. W opinii Zespołu Orzekającego przedmiotowa reklama była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej. Zespół Orzekający uznał, że zastosowana w reklamie gra słów nie prowadzi do promowania zachowań niezgodnych z dobrymi obyczajami.
Zespół Orzekający oddalił również zarzut naruszenia art. 4 Kodeksu Etyki Reklamy. W opinii Zespołu Orzekającego, przedmiotowa reklama nie zawiera elementów dyskryminujących kobiety.
W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit b) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.
Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 4 listopada 2014r., Stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.