Uchwała Nr ZO 70/11 w sprawie reklamy Grupy Żywiec S.A.

Uchwała Nr ZO 70/11

z dnia 28 września 2011 roku

Zespołu Orzekającego

w sprawie sygn. Akt:

K/64/11

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

1) Andrzej Garapich — przewodniczący,
2) Sławomir Jędrzejewski — członek,
3) Paweł Wiśniewski — członek,

na posiedzeniu w dniu 28 września 2011 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/64/11 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko Grupa Żywiec S.A. z siedzibą w Żywcu (dalej: Skarżony), dotyczącej reklamy na stronie internetowej www.strong.pl

postanawia uznać, że w reklamie powinny być wprowadzone zmiany, aby reklama nie naruszała norm Kodeksu.

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygn. K/64/11.
Przedmiotem skargi była reklama na stronie internetowej www.strong.pl, zawierająca hasło „POLUB SMOKA I ZGARNIJ STYLOWĄ ZAPALNICZKĘ”.

Skarżący w prawidłowo złożonej skardze podniósł, iż „przyglądam się właśnie witrynie internetowej www.strong.pl . Znalazłem tam odnośnik zatytułowany „Polub smoka i zgarnij zapalniczkę”. Polubienie smoka polega oczywiście na użyciu odpowiedniej opcji w portalu facebook. Generalnie zastanawiam się, czy ta akcja na lubienie smoka to „promocja”, bo jeśli tak, to nigdzie nie widać jej regulaminu. Co z kolei powoduje pewną niejasność. Niby „polubiłem” smoka, ale nie wiem, czy smok obdaruje mnie wspomnianą zapalniczką, a gdy szukałem reguł przyznawania owych zapalniczek, to nie znalazłem. Postanowiłem wobec tego napisać e-mail do organizatora. Niestety nie znalazłem go na stronie (strong.pl). Pomyślałem sobie, naiwnie, że skoro strona traktuje o piwie Warka Strong, to na stronie marki Warka znajdę jakieś dodatkowe informacje. Nie znalazłem. Postanowiłem więc napisać do organizatora – Grupy Żywiec S.A. Na stronie warka.pl, u dołu strony, znajduje się odnośnik kontakt. Po kliknięciu go rozwija się okno z formularzem kontaktowym i informacją „Napisz co myślisz. Jeśli chcesz wyrazić swoje zdanie, uwagi lub komentarze wpisz je do formularza obok.”. Wpisałem je tam, ale zupełnie niepotrzebnie. Okazało się, że przycisk „Wyślij” nie działa. Mógłbym oczywiście szukać dalej, albo zadzwonić na podaną infolinię, ale chyba nie o to chodzi. Wydaje mi się, że Grupa Żywiec S.A. robi ludzi w konia (smoka?) ze swoją promocją prowadząc ją na niejasnych zasadach.”

W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.

Wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami (art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy) oraz zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.

Wniósł również o uznanie reklamy za niezgodną z art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego reklama nie może nadużywać zaufania odbiorcy, ani też wykorzystywać jego braku doświadczenia lub wiedzy.

Wniósł także o uznanie reklamy za sprzeczną z art. 10 ust.1 a) Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego „reklamy nie mogą wprowadzać w błąd jej odbiorców, w szczególności w odniesieniu do:
a) istotnych cech, w tym właściwości, składu, metody, daty produkcji, przydatności, ilości, pochodzenia (w tym geograficznego) reklamowanego produktu;

Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę i nie uczestniczył w posiedzeniu.

Skarżony wniósł o oddalenie Skargi. Tytułem uzasadnienia Skarżony poinformował, że przedmiotem Skargi jest akcja marketingowa piwa Strong pod nazwą „Polub smoka i zgarnij stylową zapalniczkę” prowadzona za pośrednictwem witryny internetowej www.strong.pl oraz portalu Facebook (dalej „Akcja”). Skarżony podniósł, że w ocenie konsumenta Akcja prowadzona jest na niejasnych zasadach, gdyż nie posiada regulaminu określającego reguły przyznawania zapalniczek. Zdaniem Skarżonego zarzuty podniesione przez konsumenta w Skardze nie zasługują na uwzględnienie.
W pierwszej kolejności Skarżony wyjaśnił, że Akcja jest działaniem marketingowym polegającym na rozdawaniu fanom profilu „Strong. Szlachetny gatunek” na Facebooku (dalej „Profil”) gadżetu reklamowego w postaci zapalniczki. Akcja nie jest konkursem, ani loterią i prowadzona jest na zasadzie samplingu (rozdawania próbek produktowych i gadżetów reklamowych o niskiej wartości). Jedynym warunkiem, który konsument musi spełnić, aby mieć możliwość otrzymania zapalniczki, to „polubienie” Profilu, co wynika z komunikacji zamieszczonej na stronie www.strong.pl. Zapalniczki rozdawane są fanom Profilu według uznania moderatora Profilu, który może, ale nie musi, kierować się liczbą wpisów danego użytkownika na Profilu, jakością wpisu (np. mogą być promowane wpisy zabawne) czy całokształtem zachowania danej osoby na Profilu. Skarżony poinformował, że wbrew twierdzeniom konsumenta, powyższe reguły były komunikowane na Profilu za pośrednictwem wpisów moderatora Profilu.
Wobec powyższego, Skarżony podniósł, że konsument, który doda Profil do ulubionych ma możliwość zapoznania się z zasadami przyznawania zapalniczek, co wymaga jedynie przejrzenia historii wpisów na Profilu. Co więcej, we wpisach moderatora Profilu dotyczących przyznawanych zapalniczek pojawiał się także e-mail do moderatora, za pomocą którego konsumenci mają możliwość skontaktowania się z moderatorem Profilu w celu uzyskania informacji dotyczących zapalniczek czy Akcji.
Zdaniem Skarżonego, opisany powyżej mechanizm jest w pełni zgody z procedurą obowiązującą w serwisie Facebook, który dla działań takich jak Akcja nie wymaga stworzenia odrębnej aplikacji, czy regulaminu. Jednocześnie, jak wynika ze Skargi, konsument nie podjął próby skorzystania z podanego powyżej sposobu nawiązania kontaktu z moderatorem Profilu.
Wśród okoliczności przemawiających za zgodnością Akcji z Kodeksem Etyki Reklamy, Skarżony wymienił następujące fakty:
1) zarówno na gruncie powszechnie obowiązującego w Polsce prawa jak
i regulaminu marketingowego serwisu Facebook, Akcja nie wymaga stworzenia regulaminu,
2) Akcja prowadzona jest zgodnie z wymaganiami, regulaminem marketingowym i zwyczajami obowiązującymi w serwisie Facebook,
3) warunkiem udziału w Akcji, czy też zdobycia zapalniczki, nie jest nabycie produktu oferowanego przez Grupę Żywiec S.A., a jedynie „polubienie” Profilu,
4) każdy użytkownik serwisu Facebook może w dowolnym momencie zrezygnować z „lubienia” Profilu bez żadnych dodatkowych warunków i konsekwencji,
5) każdy fan Profilu może w każdym czasie skontaktować się z moderatorem Profilu na adres podawany przez moderatora we wpisach dotyczących zapalniczek (mimo to, konsument wnoszący Skargę nie skorzystał z takiej możliwości),
6) Akcja skierowana jest do internautów, w tym w szczególności użytkowników
serwisu Facebook, a więc osób, w przypadku których można przyjąć, iż posiadają
przynajmniej minimalną wiedzę jak funkcjonuje ten serwis, w tym
w szczególności wiedzę o możliwości zrezygnowania z „lubienia” profilu
w każdym czasie, o możliwości przeglądania historii wpisów na profilu.
Uwzględniając powyższe okoliczności, Skarżony stwierdził, że Akcja jest zgodna z art. 2 oraz art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy, w szczególności z uwagi na fakt, iż organizator nie ma obowiązku przygotowania regulaminu Akcji, a konsumenci mają możliwość zapoznania się
z zasadami Akcji przeglądając historię wpisów na Profilu bądź kontaktując się z moderatorem Profilu.

Zdaniem Skarżonego, Akcja nie narusza także art. 10 Kodeksu Etyki Reklamy, gdyż nie jest ona reklamą zapalniczki, tylko reklamą piwa Strong, a tym samym nie sposób przyjąć, aby doszło do wprowadzenia odbiorcy reklamy w błąd w zakresie istotnych cech tego produktu.

Odnosząc się także do informacji zawartych w Skardze, dotyczących braku możliwości skontaktowania się przez konsumenta z organizatorem Akcji, w pierwszej kolejności Skarżony wyjaśnił, iż ceni sobie bezpośredni kontakt z konsumentami i zawsze do niego zachęca. Jeżeli chodzi o możliwość uzyskania informacji dotyczących Akcji, w opinii Skarżonego, każdy konsument ma możliwość przesłania zapytań także bezpośrednio do moderatora, co jest najłatwiejszym i najszybszym sposobem uzyskania informacji na temat Akcji. Biorąc jednak pod uwagę zastrzeżenia zgłoszone przez konsumenta, Skarżony zdecydował o wprowadzeniu na stronę www.strong.pl odrębnego formularza umożliwiającego bezpośredni kontakt z Grupą Żywiec S.A. Jednocześnie Skarżony zwrócił uwagę, że strona www.strong.pl nie dotyczy piwa „Warka Strong” (jak utrzymuje konsument), tylko piwa „Strong”, które to piwo jest marką niezależną od marki ‚.Warka”. Dlatego też, na stronie www.warka.com.pl nie znajdują się żadne informacje dotyczące marki Strong, co oczywiście nie stoi na przeszkodzie, aby konsumenci kontaktowali się za pośrednictwem formularza dostępnego na tej stronie w każdej sprawie. Skarżony poinformował, że formularz kontaktowy zamieszczony na stronie www.warka.com.pl działa poprawnie.
Podsumowując, Skarżony stwierdził, że nie zostały w reklamie naruszone przepisy powszechnie obowiązującego prawa ani zasady lub normy objęte Kodeksem Etyki Reklamy, a w konsekwencji, zdaniem Skarżonego, przedmiotowa skarga winna być oddalona w oparciu o zapis pkt 37, ppkt 1), lit. b) Regulaminu Rozpatrywania Skarg.

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

Zespół Orzekający dopatrzył się w reklamie naruszenia norm kodeksu.

W opinii Zespołu Orzekającego przedmiotowa reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej.

Zdaniem Zespołu Orzekającego przedmiotowa reklama zawiera treści nadużywające zaufania odbiorców i wykorzystujące ich brak doświadczenia lub wiedzy; reklama zawiera również treści wprowadzające konsumentów w błąd.

Zespół Orzekający odnosząc się do zarzutów podniesionych w skardze, zwrócił uwagę, iż w reklamie nie zawarto informacji, gdzie konsumenci mogliby znaleźć szczegóły akcji „POLUB SMOKA I ZGARNIJ STYLOWĄ ZAPALNICZKĘ”. Z uwagi na fakt, że konsumenci zasady przyznawania zapalniczek poznają dopiero po „polubieniu smoka” i wejściu na portal Facebook oraz skontaktowaniu się z moderatorem, Zespół Orzekający uznał, że reklama wymaga wprowadzenia zmian, aby nie naruszała ww. norm Kodeksu.

W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit d) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.

Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 25 listopada 2010r., stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.