Uchwała Nr ZO 71/15 w sprawie reklamy firmy Monster Polska Sp. z o.o.
Uchwała Nr ZO 71/15
z dnia 26 maja 2015 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie sygn. Akt:
K/09/15
1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:
1) Igor Kaleński – przewodniczący,
2) Małgorzata Rokita – członek,
3) Witold Trzciński – członek,
na posiedzeniu w dniu 26 maja 2015 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/09/15 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko firmie MONSTER POLSKA Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (dalej: Skarżony), dotyczącej reklamy telewizyjnej
postanawia oddalić skargę.
2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:
Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygn. K/09/15.
Przedmiotem skargi była reklama telewizyjna – serwisu MONSTER POLSKA.
Skarżący w prawidłowo złożonej skardze podniósł:
„produkt: serwis dla osób poszukujących pracy Monster Polska
opis reklamy: W reklamie widać rysunkową postać młodego chłopaka, który opisuje swoją pracę i postanawia ją zmienić, korzystając z serwisu monsterpolska.pl
Treść skargi: Chciałbym zwrócić Państwa uwagę na fakt użytego w reklamie słownictwa. W trakcie reklamy słyszymy kilkanaście angielskich słów. Słowa te użyte w takiej ilości i formie, są bardzo irytujące, oraz wywołują zamieszanie wśród osób ją oglądających. Ponadto mam prawo podejrzewać, że reklama ta narusza ustawę o języku polskim, gdyż każde z wyżej wymienionych słów ma swój odpowiednik w języku polskim. Reklama ta jest ponadto niezrozumiała dla osób nie władających językiem angielskim.”. – pisownia oryginalna
W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.
Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami oraz zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej, co jest niezgodne z art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy.
Poinformował również, o treści art. 7, 7a i 7b ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (Dz.U.2011.43.224 z późn. zm.):
„Art. 7. 1. Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w obrocie z udziałem konsumentów oraz przy wykonywaniu przepisów z zakresu prawa pracy używa się języka polskiego, jeżeli:
1) konsument lub osoba świadcząca pracę ma miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w chwili zawarcia umowy oraz
2) umowa ma być wykonana lub wykonywana na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.
2. Na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w obrocie bez udziału konsumentów używa się języka polskiego, jeżeli obrót ten jest wykonywany przez podmioty, o których mowa w art. 4.
3. Przepisy ustawy stosuje się do dokumentów i informacji, których obowiązek sporządzenia lub podania wynika z odrębnych przepisów.
Art. 7a. 1. Obowiązek używania języka polskiego w zakresie, o którym mowa w art. 7, dotyczy w szczególności nazewnictwa towarów i usług, ofert, warunków gwarancji, faktur, rachunków i pokwitowań, jak również ostrzeżeń i informacji dla konsumentów wymaganych na podstawie innych przepisów, instrukcji obsługi oraz informacji o właściwościach towarów i usług, z zastrzeżeniem ust. 3. Obowiązek używania języka polskiego w informacjach o właściwościach towarów i usług dotyczy też reklam.
2. Obcojęzyczne opisy towarów i usług oraz obcojęzyczne oferty, ostrzeżenia i informacje dla konsumentów wymagane na podstawie innych przepisów w zakresie, o którym mowa w art. 7, muszą być jednocześnie sporządzone w polskiej wersji językowej, z zastrzeżeniem ust. 3.
3. Nie wymagają opisu w języku polskim ostrzeżenia i informacje dla konsumentów wymagane na podstawie innych przepisów, instrukcje obsługi oraz informacje o właściwościach towarów, jeżeli są wyrażone w powszechnie zrozumiałej formie graficznej; jeżeli formie graficznej towarzyszy opis, to opis ten powinien być sporządzony w języku polskim.
Art. 7b. Kontrolę używania języka polskiego w zakresie, o którym mowa w art. 7 i 7a, sprawuje, odpowiednio do zakresu swoich zadań, Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów, Inspekcja Handlowa oraz powiatowy (miejski) rzecznik konsumentów, jak również Państwowa Inspekcja Pracy.”
Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę i uczestniczył w posiedzeniu.
„W odpowiedzi na pismo sygn. akt K/09/15 jako Zarząd Monster Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie ul. Postępu 15 B, informującej o wpłynięciu do Biura Rady Reklamy skargi oraz o przekazaniu tejże do rozpatrzenia przez Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy pragniemy wyjaśnić co następuje:
W naszej ocenie wyemitowany spot reklamowy nie pozostaje w sprzeczności z dobrymi obyczajami jak również nie narusza ustawy z dnia 7 października 1999r. o języku polskim. W opinii naszych ekspertów, o które to opinie zwróciliśmy się na etapie tworzenia spotu reklamowego, spot nie narusza w żaden sposób ustawy o języku polskim. Zgodnie z art. 7a ustawy o języku polskim, obowiązek używania języka polskiego (…) dotyczy w szczególności nazewnictwa towarów i usług, ofert, warunków gwarancji, faktur, pokwitowań, jak również ostrzeżeń i informacji dla konsumentów wymaganych na podstawie innych przepisów, instrukcji obsługi oraz informacji o właściwościach towarów i usług (…).” Jednocześnie ta sama ustawa wprowadza w art. 11 dopuszczalne wyjątki, wskazując między innymi, że reguły wskazane w art. 7 ustawy o języku polskim nie dotyczą (…) twórczości artystycznej (..), a za takową należy z pewnością uznać twórczość reklamową.
W naszej opinii, będący przedmiotem rozważań spot reklamowy, w całości koresponduje ze wskazanymi powyżej przepisami prawnymi. Pragniemy zwrócić uwagę na dwudzielną budowę przedmiotowego spotu. Zgodnie z artystyczną wizją twórców spotu w części pierwszej została ukazana pewna uciążliwa dla bohatera spotu korporacyjna rzeczywistość, uciążliwa nie tylko z uwagi na specyficzny język, ale również ze względu na cała kulturę korporacyjną, której język jest jedynie jednym z jej elementów. Druga cześć spotu to informacja o usługach świadczonych przez reklamodawcę, której logiczny i prosty w swym wyrazie przekaz nie może wzbudzać jakichkolwiek wątpliwości.
Potraktowanie pierwszej części spotu w kategoriach innych niż artystyczne świadczyłoby o niedostrzeganiu klarownego zmysłu kreacyjnego. Twórcy spotu za pomocą niezwykle wyraźnych środków artystycznych – zarówno graficznych jak i językowych – stworzyli obraz świata korporacji. Wręcz trudno sobie wyobrazić bardziej udane odzwierciedlenie korporacyjnej rzeczywistości niż to nacechowane zapożyczeniami, które dodatkowo podlegają naturalnym i charakterystycznym dla polszczyzny odmianom. Takim właśnie językiem (slangiem, gwarą branżową) posługują się pracownicy międzynarodowych korporacji. Zamiarem twórców było jednakowoż i to, aby w spot wpisany był pewien przejaw braku zgody na przedstawiona rzeczywistość (i pośrednio na użyty język). Świadczy o tym choćby wypowiedź: „Czas na zmianę. Jesteś lepszy niż ta praca”. Stylistyka obrazowania również językowego w reklamie zawsze pozostaje pewnym wyborem, natomiast jej odbiór jest zawsze kwestią indywidualna. W założeniu twórców spotu, było aby spot ten potraktować również jako pewnego rodzaju forpocztę odwracania pewnych tendencji, również kulturalno -językowych.
Powyższe, w naszej ocenie jak również fakt przeprowadzenia przed emisją spotu przez nas konsultacji z ekspertami i praktykami w dziedzinie prawa i językoznawstwa świadczy również o tym, że nie było naszym zamiarem pozostawanie w sprzeczności z dobrymi obyczajami, zaś stawianie nam zarzutu, że prowadzone przez nas działania reklamowe nie były prowadzone w poczuciu odpowiedzialności społecznej nie znajdują pokrycia w rzeczywistości i są krzywdzące zarówno dla twórców naszego spotu jak i dla nas samych jako zarządu Monster Polska Sp. z o.o.” – pisownia oryginalna
3. Zespół Orzekający zważył co następuje:
Zespół Orzekający nie dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia zarzucanej przez Skarżącego normy Kodeksu Etyki Reklamy.
Zespół Orzekający uznał, że przedmiotowa reklama była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z dobrymi obyczajami.
Zespół Orzekający nie dopatrzył się w przedmiotowej reklamie niedopełnienia wymogów wynikających z przepisów ustawy o języku polskim.
W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit b) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.
Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 30 października 2013r., stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.