Uchwała Nr ZO 74/13 w sprawie reklamy firmy Novartis Poland Sp. z o.o.

Uchwała Nr ZO 74/13
z dnia 17 czerwca 2013 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie sygn. Akt:
K/18/13

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

1) Przemysław Częstochowski – przewodniczący,
2) Krystyna Jarosz – członek,
3) Andrzej Garapich – członek,

na posiedzeniu w dniu 17 czerwca 2013 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/18/13 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko Novartis Poland Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (dalej: Skarżony), dotyczącej reklamy telewizyjnej

postanawia uznać, że reklama narusza normy Kodeksu Etyki Reklamy.

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygn. akt K/18/13.
Przedmiotem skargi była reklama telewizyjna produktu leczniczego o nazwie Theraflu opatrzona hasłem „Theraflu nr 1 na grypę na świecie*”.
Skarżący w prawidłowo złożonej skardze podniósł, iż „w reklamie „leku na grypę” TheraFLU jest mowa o tym, że jest to najsilniejszy i najlepszy na świecie lek na grypę. Reklama zdecydowanie wprowadza w błąd gdyż po pierwsze nie ma żadnych badań na ten temat, a po drugie i najważniejsze w końcowej planszy „TheraFLU lek nr 1 na świecie na grypę” jest również gwiazdka i drobniutkim maczkiem mnóstwo tekstu którego nie sposób odczytać w sekundę tak drobnym druczkiem. Jest to jawne naginanie przepisów i oszukiwanie klientów. Skąd konsument ma wiedzieć co tam jest napisane? Ma sobie nagrywać? oczywistym jest że zapewne jest tam jakiś dopisek który tłumaczy dlaczego uważają się za nr1 na swiecie, co jest oczywista bzdurą. Uważam że jest to oszukiwanie i naciąganie klientów.”.
W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.

Wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego „Reklama nie może nadużywać zaufania odbiorcy, ani też wykorzystywać jego braku doświadczenia lub wiedzy.”.

Wniósł także o uznanie reklamy za niezgodną z art. 10 ust. 2, zgodnie z którym „użyte w reklamie dane oraz nieobjęte tym pojęciem w rozumieniu Kodeksu terminy naukowe, cytaty z publikacji technicznych lub naukowych muszą wskazywać źródło oraz nie mogą być używane w sposób wprowadzający w błąd. Dane muszą być prezentowane w sposób poprawny metodologicznie. Prezentacja danych statystycznych musi w szczególności uwzględniać reguły wnioskowania statystycznego, w tym zjawiska błędu statystycznego.”.

Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę i nie uczestniczył w posiedzeniu.
W odpowiedzi na pismo dnia 10 kwietnia 2013 r. o wskazanej sygnaturze oraz załączonej do niego skargi Konsumenta, działając na podstawie pkt. II ppkt. 25 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, w imieniu Novartis Poland Sp. z o.o. („Novartis”) Skarżony wniósł o oddalenie skarg z następującym uzasadnieniem.

Skarżony potwierdził, że zlecił emisję reklamy produktu leczniczego Theraflu („Reklama”). Reklama w ostatniej części jest opatrzona hasłem „Theraflu nr 1 na grypę na świecie*” oraz wyraźnym zastrzeżeniem dotyczącym użytego pojęcia „nr 1 na grypę na świecie*”, które wskazuje, że podstawą takiego twierdzenia są dane wartościowe dla roku 2011.

Novartis nie zgadza się z zastrzeżeniami zgłoszonymi do Reklamy.

Przede wszystkim Skarżony zaznaczył, że reklamodawca ma prawo reklamować swoje produkty w każdy dopuszczalny przez prawo sposób, w szczególności wyróżniając go na tle innych produktów, powołując się w treści reklamy na rzetelne i sprawdzalne dane, które stanowią kryterium takiego wyróżnienia.

Oparcie przekazu reklamowego na danych o wartościach sprzedaży produktu, a tym samym jego popularności i pozycji rynkowej, stanowi typową, dopuszczalną i powszechnie stosowaną formę uwydatnienia i podkreślenia zalet takiego produktu.

Jeżeli reklamowany produkt w ramach danej kategorii posiada wyróżniającą go właściwość potwierdzoną obiektywnymi i sprawdzalnymi dowodami, czyli w tym wypadku danymi wartościowymi wraz z podaniem źródła tych danych, to informacja taka stanowi dla konsumenta informację wartościową i użyteczną. Pokazuje bowiem popularność produktu i tym samym jego ocenę wśród innych konsumentów popartą decyzjami zakupowymi. O ile opiera się na prawdziwych danych, taki przekaz jest zgodny z prawem oraz poprawny etycznie. Tak też uczyniono w Reklamie będącej przedmiotem niniejszego postępowania.
Wskazujemy na postanowienia Kodeksu Etyki Reklamy (art. 10 ust. 2) przewidujące taką formułę reklamy, zgodnie z którymi „użyte w reklamie dane (…) muszą wskazywać źródło oraz nie mogą być używane w sposób wprowadzający w błąd”.

Novartis zdecydowała się na emisję Reklamy, bowiem dysponuje dokumentami, tj. danymi sprzedażowymi zebranymi i opracowanymi przez niezależny podmiot, które potwierdzają prawo do użycia sformułowania „nr 1 na grypę na świecie”.

W Reklamie, w sposób zwyczajowo przyjęty oraz wymagany przez obowiązujące przepisy, wskazano źródło stanowiące podstawę do użycia stwierdzenia „nr 1 na grypę na świecie” {„Nicholas Hall’s global OTC database, DB6 2010 (MSP); dane wartościowe dla roku 2011″). Odpowiednie oświadczenie firmy Nicholas Hall przedstawiamy w załączeniu.

W przypadku jakichkolwiek wątpliwości, Novartis zobowiązuje się na żądanie Zespołu Orzekającego przedstawić odpowiednie dokumenty potwierdzające zasadność stwierdzeń użytych w Reklamie.

Skarżony podkreślił, że zarówno obowiązujące przepisy prawa jak i zwyczajowo przyjęte normy nie nakazują opisywania w reklamie metodologii sporządzania rankingu, który potwierdza pierwsze miejsce danego produktu na świecie.

Skarżony zwrócił także uwagę, że „użyte w reklamie dane, rekomendacje, oferty handlowe, informacje lub objaśnienia dotyczące produktu muszą być odpowiednio udokumentowane. Dokumenty powinny być udostępnione na żądanie beneficjenta” (art. 20 Kodeksu Etyki Reklamy).

Novartis jest podmiotem, którego generalną zasadą jest prowadzenie działalności, w tym również działalności reklamowej, w zgodzie z obowiązującymi przepisami prawa, które w stosunku do profilu działalności (farmaceutyczny) są wyjątkowo rygorystyczne, a także również z poszanowaniem wysokich norm etycznych przyjętych dla branży farmaceutycznej.

Novartis, jest członkiem Polskiego Związku Producentów Leków Bez Recept PASMI. Precyzyjny i rygorystyczny wewnętrzny system weryfikacji przez Novartis rozpowszechnianych przekazów reklamowych, nie pozwala na emisję reklam, które byłyby sprzeczne nie tylko z przepisami, ale wspomnianymi powyżej normami etycznymi i korporacyjnymi.

W ocenie Novartis, Reklama w żaden sposób nie nadużywa zaufania odbiorców, ani nie wykorzystuje ich braku doświadczenia lub wiedzy.

Zdaniem Skarżonego, przedmiotowa Reklama prowadzona jest w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodna z przyjętymi normami społecznymi oraz nie wprowadza konsumentów w błąd.

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

Zespół Orzekający dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia norm Kodeksu Etyki Reklamy.

Biorąc pod uwagę, że reklama zawiera hasło „Theraflu nr 1 na grypę na świecie!*”, Zespół Orzekający uznał, że w przedmiotowej reklamie produktowi przypisano cechy, na poparcie których Skarżony nie przedstawił wystarczających dowodów.

Zespół Orzekający wyraził opinię, iż poprzez użycie ww. hasła, reklama może wprowadzać konsumentów w błąd i nadużywać zaufania odbiorców oraz wykorzystywać ich brak doświadczenia lub wiedzy.

Podsumowując, Zespół Orzekający podkreślił, iż tak jednoznaczne stwierdzenie jak „nr 1 na grypę na świecie!” powinno być prezentowane w reklamie w sposób przejrzysty, jednoznaczny i zrozumiały.

Jednocześnie, Zespół Orzekający uczulił reklamodawcę, aby w reklamach powoływał się na dane pochodzące z najnowszych dostępnych rankingów i badań.

W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit c) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.

Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 16 maja 2012r., stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.