Uchwała Nr ZO 78/17 w sprawie reklamy radiowej suplementu diety Oeparol firmy Adamed
Uchwała Nr ZO 78/17
z dnia 9 sierpnia 2017 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie sygn. Akt:
K/32/17
1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:
1) Paweł Wiśniewski – przewodniczący,
2) Teresa Wierzbowska – członek,
3) Wojciech Piwocki – członek,
na posiedzeniu w dniu 9 sierpnia 2017 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/32/17 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie radiowej firmy Adamed Consumer Healthcare Spółka Akcyjna z siedzibą w Czosnowie k/W-wy (dalej: Skarżony)
postanawia uznać, że w przedmiotowej reklamie należy wprowadzić zmiany aby usunąć naruszenie norm art. 2 ust. 1 i art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy.
2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:
Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygn. K/32/17.
Przedmiotem skargi była reklama radiowa suplementu diety o nazwie Oeparol.
Skarżący w prawidłowo złożonej skardze podniósł, iż:
„Suplement diety Oeparol firmy Adamed. Emitowane od kilku tygodni spoty radiowe, w których aktorka K. Żak reklamuje suplement diety Oeparol.
We wstępie Kodeksu Etyki Reklamy (dalej: «KER») wskazano, iż jego szczegółowe zapisy zakazują m.in. nadużywania zaufania odbiorcy, jego braku doświadczenia lub wiedzy.
Art. 6 KER wskazuje, iż bez uzasadnionych okoliczności reklamy nie mogą motywować do zakupu poprzez wywoływanie lęku lub poczucia strachu.
Art. 8 KER wskazuje szczegółowo, ze reklama nie może wykorzystywać braku wiedzy odbiorcy. Przywołana przeze mnie reklama – wbrew rekomendacjom lekarzy, a także WHO oraz Instytutu Żywności i Żywienia wywołuje u odbiorcy poczucie strachu przed spożyciem ryb, proponując zastąpienie dostarczania kwasów Omega 3 poprzez zastosowanie suplementów diety.” – pisownia oryginalna
W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.
Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami (art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy) oraz zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.
Wniósł również o uznanie reklamy za niezgodną z art. 6 Kodeksu Etyki Reklamy w myśl którego „bez uzasadnionej konieczności powodowanej np. względami społecznymi i profilaktyką, reklamy nie mogą motywować do zakupu produktu poprzez wykorzystywanie zdarzeń losowych, wywoływanie lęku lub poczucia strachu”.
Wniósł również o uznanie reklamy za sprzeczną z art. 8, w myśl którego „reklama nie może nadużywać zaufania odbiorcy, ani też wykorzystywać jego braku doświadczenia lub wiedzy”.
Skarżony nie uczestniczył w posiedzeniu.
Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę o następującej treści:
„Działając w imieniu Adamed Consumer Healthcare S.A. (dalej ACHC) w odpowiedzi na skargę konsumencką dotyczącą reklamy radiowej produktu «Oeparol» (sygn. akt: K/27/14), Adamed Consumer Healthcare (dalej – «Adamed») wnosi o umorzenie toczącego się postępowania ze względu na zaprzestanie nadawania w/w reklamy, ewentualnie o jej oddalenie z uwagi na brak faktu naruszenia norm Kodeksu Etyki Reklamy.
W oparciu o złożoną skargę, arbiter-referent przedstawił zarzut naruszenia przez reklamę art. 2 ust. 1, art. 6 oraz art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy. Powołane przepisy Kodeksu postulują kierowanie się w działalności w zakresie reklamy dobrymi obyczajami, poczuciem odpowiedzialności społecznej i zasadami uczciwej konkurencji (art. 2 ust. 1), a także unikanie, z zastrzeżeniem konieczności uzasadnionej np. profilaktyką czy względami społecznymi, reklam motywujących do zakupu produktu poprzez wykorzystywanie zdarzeń losowych, wywoływanie lęku lub poczucia strachu (art. 6) oraz wprowadza zakaz nadużywania zaufania odbiorcy czy też wykorzystywania jego braku wiedzy lub doświadczenia.
Na wstępie chcielibyśmy zapewnić, iż Adamed jako firma odpowiedzialna społecznie i przykładająca niezwykłą dbałość o zachowywanie najwyższych standardów rynkowych oraz etycznych swoich produktów niezmiennie z uwagą i należytą atencją wsłuchuje się w głosy konsumentów. Dlatego też jesteśmy otwarci i dziękujemy za wszelkie sugestie i uwagi dotyczące naszych reklam, które jednak w przypadku przedmiotowej skargi uznajemy za bezzasadne.
Adamed nie może zgodzić się ze stwierdzeniem, jakoby reklama radiowa produktu Oeparol naruszała powyższe postanowienia Kodeksu Etyki Reklamy. Reklamowany produkt jest suplementem diety, który zawiera w swym składzie olej z nasion wiesiołka dziwnego bogatego w kwasy tłuszczowe Omega-6.
Na rynku dostępnych jest wiele suplementów diety zawierających w swym składzie kwasy Omega, przy czym ich źródłem mogą być zarówno ryby jak i rośliny. Liczne badania naukowe wskazują natomiast, że występujące w suplementach diety kwasy tłuszczowe pochodzące z ryb, ze względu na coraz większe stężenia zanieczyszczeń występujące w morzach i oceanach, mogą nie mieć takich samych prozdrowotnych właściwości jak te występujące w roślinach.
Zanieczyszczenie akwenów morskich przekłada się na konieczność dokonywania oczyszczenia oleju zawartego w rybach, to natomiast może prowadzić do utracenia przez niego cennych właściwości, jak również nie zawsze jest możliwe w 100%. To zas może doprowadzić do przyjęcia przez konsumenta stosującego kwasy omega-3 z ryb również nieokreślonej dawki zanieczyszczeń i metali ciężkich między innymi takich jak rtęć. Takie zjawisko nie ma natomiast miejsca w przypadku, gdy kwasy tłuszczowe są pozyskiwane z źródeł roślinnych np. z wiesiołka.
Problem zanieczyszczonych mórz i oceanów, a co za tym idzie zanieczyszczonych ryb jest znany od kilku lat i nagłaśniany zarówno w Polsce jak i za granicami kraju, o czym świadczą badania naukowe oraz liczne publikacje dostępne również w środkach masowego przekazu (część przesyłamy w załączeniu, poniżej przesyłamy linki do programów poruszających ten problem).
(link YouTube)
(link YouTube)
(link YouTube)
(link YouTube)
Omawiana reklama stanowi zatem wyłącznie przedstawienie faktów, które zostały wykazane w przeprowadzonych badaniach naukowych. Jej celem w żadnym wypadku nie jest zatem wywoływanie w oglądającym poczucia strachu, co zarzuca skarżący. Specyfika przekazu reklamowego, krótki czas jego trwania sprawia natomiast, że przekazy musza mieć formę uproszczoną i przystępną dla odbiorcy. Należy również wskazać, że zgodnie z art. 6 kodeksu Etyki Reklamy w przypadku koniecznej profilaktyki lub ze względów społecznych może być konieczne zasianie. Nie ulega natomiast wątpliwości, że zanieczyszczenia wód oraz ryb, a co za tym idzie również tłuszczy stosowanych w suplementach diety jest problemem niezwykle doniosłym społecznie, na który trzeba wskazać konsumentom uwagę.
Jednocześnie zwracamy uwagę, że przedmiotowa reklama była nadawana w okresie od 1do 14 marca i od tego czasu nie jest więcej eksploatowana.
W związku z powyższym wnosimy jak w petitum niniejszego pisma.” – pisownia oryginalna
3. Zespół Orzekający zważył co następuje:
Zespół Orzekający dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia normy art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy zarzucanej przez Skarżącą i uznał, że reklama nie była prowadzona z należytą starannością i zgodnie z dobrymi obyczajami.
Zespół Orzekający uznał, że przedmiotowa reklama może nadużywać zaufania odbiorców i wykorzystywać ich brak doświadczenia lub wiedzy sugerując odbiorcom, że dostarczanie kwasów Omega-6 poprzez spożywanie ryb może być niebezpieczne dla zdrowia.
Zespół Orzekający docenił, że reklamodawca zwraca uwagę, aby konsumenci świadomie wybierali ryby i zwracali szczególną uwagę na ich pochodzenie, jednakże wskazał, iż zawarte w reklamie formułowanie „czy na pewno chcesz ryzykować” było nieuprawnione i zbyt daleko idące i w tym zakresie reklama wymaga modyfikacji.
Jednocześnie, Zespół Orzekający oddalił zarzut naruszenia art. 6 Kodeksu Etyki Reklamy, uznając, że przedmiotowa reklama nie motywuje do zakupu produktu poprzez wykorzystywanie zdarzeń losowych, wywoływanie lęku lub poczucia strachu.
W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit d) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.
Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 4 listopada 2014r., Stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.