Uchwała Nr ZO 85/15 w sprawie reklamy firmy WALMARK Sp. z o.o.

Uchwała Nr ZO 85/15
z dnia 24 czerwca 2015 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie sygn. Akt:
K/30/15

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

1) Wojciech Tomczak – przewodniczący,
2) Patrycja Giurko – członek,
3) Wojciech Piwocki – członek,

na posiedzeniu w dniu 24 czerwca 2015 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/30/15 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie telewizyjnej firmy WALMARK Sp. z o.o. z siedzibą w Sosnowcu (dalej: Skarżony)

postanawia oddalić skargę.

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygn. K/30/15
Przedmiotem skargi była reklama telewizyjna produktu Permen King.

Skarżąca w prawidłowo złożonej skardze podniosła, iż:
„opis reklamy: kobieta i mężczyzna w łóżku, potem zwykły dzień w pracy owego mężczyzny, wieczór, tabletka, ponownie kobieta i mężczyzna w łóżku nad ranem
Treść skargi: reklama skierowana do osób dorosłych, emitowana w nieodpowiednim czasie antenowym, gdzie mogą ją oglądać dzieci”. – pisownia oryginalna

W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.
Wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy, z uwagi na to, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z dobrymi obyczajami.
Wniósł także o uznanie reklamy za sprzeczną z art. 25 Kodeksu Etyki Reklamy, zgodnie z którym „reklamy skierowane do dzieci lub młodzieży muszą uwzględniać stopień ich rozwoju oraz nie mogą zagrażać ich fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu dalszemu rozwojowi.”.
Arbiter-referent poinformował również, że zgodnie z art. 32 Kodeksu Etyki Reklamy, „przepisy zawarte w art. 22-31 stosuje się odpowiednio również do reklam, które nie są bezpośrednio skierowane do dzieci, jednak dzieci są ich odbiorcami ze względu na formę oraz miejsce i sposób prezentowania reklam. Dotyczy to w szczególności reklam emitowanych w telewizji w sąsiedztwie audycji dla dzieci, reklam wyświetlanych w kinach przed seansami filmów dla dzieci oraz reklamy zewnętrznej.”.
Skarżony uczestniczył w posiedzeniu. Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę o następującej treści:
„Niniejszym, wnoszę o oddalenie skargi konsumenckiej oznaczonej numerem K/30/15, na reklamę produktu Permen King emitowaną w telewizji ze względu na brak faktu naruszenia Kodeksu Etyki Reklamy.
Skarżony nie zgadza się z zarzutami sformułowanymi przez arbitra – referenta na podstawie skargi konsumenckiej.
Permen King jest suplementem diety wprowadzonym do obrotu na terytorium Rzeczpospolitej Polskiej zgodnie z ustawą z dnia 25 sierpnia 2006 r. o bezpieczeństwie żywności i żywienia (Dz. U z 2010r., Nr 136, poz. 914 j.t.)
Permen King jest produktem wspomagającym potencję u mężczyzn. Przeznaczony jest w szczególności dla mężczyzn, którzy prowadzą intensywny tryb życia, są przepracowani, żyją pod presją czasu i z tego powodu mogą mieć problemy z życiem seksualnym.
Uwzględniając przeznaczenie produktu Skarżony przygotował kampanię reklamową w taki sposób, aby przekazać beneficjantowi reklamy najistotniejsze informacje o zastosowaniu produktu Permen King w sposób klarowny i przejrzysty, a także zgodny z Kodeksem Etyki Reklamy.
Reklama i prezentacja produktu Permen King w telewizji opracowana została po wcześniejszej kompleksowej analizie zgodności z prawem, w tym wytycznymi zawartymi w Rozporządzeniu Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji z dnia 23 czerwca 2005 r. (z późn. zm.) w sprawie kwalifikowania audycji lub innych przekazów mogących mieć negatywny wpływ na prawidłowy fizyczny, psychiczny lub moralny rozwój małoletnich oraz audycji lub innych przekazów przeznaczonych dla danej kategorii wiekowej małoletnich, stosowania wzorów symboli graficznych i formuł zapowiedzi
Rozporządzenie wyróżnia cztery kategorie wiekowe małoletnich, którzy mogą być
odbiorcami przekazu telewizyjnego:
1. I kategoria -emisja bez ograniczeń wiekowych i czasowych;
2. II kategoria od lat 7 -emisja bez ograniczeń czasowych
3. III kategoria od lat 12 -emisja bez ograniczeń czasowych
4. IV kategoria od lat 16 -emisja po godzinie 20:00.
Wyłącznie audycje lub przekazy zaliczone do kategorii IV doznają ograniczeń czasowych i powinny być emitowane po 20:00. W załączniku do ww. Rozporządzenia wskazano m.in. jakich audycji lub innych przekazów nie powinni oglądać małoletni poniżej lat 16.
W odniesieniu do tematyki związanej ze współżyciem seksualnym wskazano m.in, że małoletni nie powinni oglądać następujących audycji lub przekazów:
1. pokazujących wypaczone formy współżycia społecznego (albo koegzystencji ludzi) i sprowadzających wizję świata do przemocy i erotyki, a zwłaszcza prezentujących je w sposób prymitywny i brutalny oraz ukazujący obrazy aktywności seksualnej w oderwaniu od uczuć wyższych;
2. dostarczających silnych wrażeń i emocji związanych z przemocą i seksem, a zwłaszcza przedstawiających obrazy agresji i okrucieństwa;
3. mogące skłaniać do zachowań moralnie nagannych, przez prezentowanie postaci atrakcyjnych, a jednocześnie będących wzorcem zachowań negatywnych(…)
Ponadto w punkcie I do załącznika wskazano, że małoletni poniżej lat 18 nie powinni oglądać audycji lub innych przekazów zawierających sceny lub treści:
1. prezentujące wadliwy obraz natury ludzkiej polegający na szukaniu tylko egoistycznych przyjemności, dążeniu do sukcesu za wszelką cenę z wykorzystywaniem innych osób dla własnych celów, usprawiedliwiające przemoc, traktujące seks jako źródło dominacji;
2. prezentujące obrazy naturalistycznego seksu zwłaszcza połączonego z przemocą i przymusem, patologicznych form życia seksualnego, a także obrazy agresji, zwłaszcza przedstawionej w sposób naturalistyczny i brutalny
Analizowana reklama nie zawiera żadnych treści wskazanych w rozporządzeniu, jako uzasadniających ograniczenie czasu emisji audycji ze względu na dobro małoletnich.
Skarżony opracował reklamę produktu Permen King w ten sposób, że w pierwszej części widzimy mężczyznę, a następnie kobietę i mężczyznę leżących pod przykryciem na łóżku, a jedyną widoczną, odkrytą częścią ciała zobrazowanych osób są ramiona. Kobieta i mężczyzna są szczęśliwi, mężczyzna całuje kobietę w policzek, brak w reklamie widocznych podtekstów erotycznych. Reklama przedstawia dwie dorosłe osoby, które radośnie zaczynają dzień, a następnie udają się do pracy. Cały obraz przedstawia szczęśliwą, młodą parę niewykazującą żadnych patologicznych, negatywnych zachowań, czy też zachowań obarczonych nadmierną seksualizacją.
Należy podkreślić, iż podobnego rodzaju obrazy zauważyć można w wielu innych przekazach reklamowych, w tym produktów niezwiązanych zupełnie z suplementacją w celu poprawy aktywności seksualnej. Takie motywy pojawiają się równie często przy promocji słodyczy czy kawy i nie stanowią treści nieodpowiednich dla małoletnich, wyświetlane są bez ograniczeń czasowych.
Reklama zawiera jedynie dwa wyrażenia odnoszące się de facto do współżycia seksualnego, a mianowicie: “odkryj na nowo radość z seksu” oraz “sprawność seksualna”. Zwroty te nie przywodzą na myśl negatywnych skojarzeń, nie są moralnie niepoprawne. Reklama nie pokazuje wypaczonych form współżycia społecznego, przemocy, erotyki, okrucieństwa, agresji, ani też nie ukazuje seksu jako źródła sukcesu życiowego, czy dominacji oraz nie prezentuje naturalistycznego seksu, ani też patologicznych form życia seksualnego.
Należy zdecydowanie podkreślić, że reklama i prezentacja suplementu diety na potencję u mężczyzn jest zgodna z prawem. Nie obowiązują żadne ograniczenia prawne w reklamowaniu produktu o takim przeznaczeniu ani w używaniu w publicznym dyskursie, w tym w treści reklam, słów: seks, sprawność seksualna. Zwroty te mają charakter naukowy, definiowane są w encyklopediach i innych powszechnie dostępnych materiałach o charakterze medyczno- naukowym. Są również wykorzystywane w trakcie edukacji na poziomie klasy IV szkoły podstawowej.
Posługiwanie się w reklamie zwrotami i terminami medycznymi nie może być jednocześnie kwalifikowane jako sprzeczne z dobrymi obyczajami.
Wykorzystanie w treści reklamy słowa „seks” czy „sprawność seksualna” w sposób mający na celu wyjaśnienie przeznaczenia reklamowanego produktu nie może dyskwalifikować reklamy ani też wpływać na godzinę jej emisji. Wszak produkt Permen King przeznaczony jest dla mężczyzn, którzy mają prawo pozyskać informacje o nim nie tylko z programów i reklam emitowanych w godzinach późnowieczornych.
Z powyższych względów jako że reklama nie narusza dobra małoletnich, nie znajdują do niej zastosowania przepisy ograniczające porę emisji ze względu na treści zawarte w przekazie reklamowym. Reklama prowadzona była z należyta starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami i była realizowana w poczuciu odpowiedzialności społecznej.
Warto również zauważyć, iż zgodnie z treścią skargi reklama suplementu diety Permen King emitowana była w telewizji dnia 09.02.2015 r. o godzinie 17:00 w Programie Pierwszym Telewizji Polskiej, a zatem pomiędzy dwoma programami skierowanymi do widzów dorosłych.
Sposób prezentacji produktu Permen King nie zagraża fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu rozwojowi dzieci. Po pierwsze, dzieci nie są beneficjentami reklamy produktu. Po drugie, treść reklamy nie zawiera zwrotów obraźliwych, dyskryminujących, nawołujących do agresji, ani też wulgarnych lub obscenicznych.
Należy także dodać, że reklama nie zawiera treści wulgarnych, obscenicznych, dyskryminujących, czy wywołujących agresje
Jest faktem notoryjnym, że dla najmłodszych dzieci zwroty „seks”, „erekcja”, „potencja seksualna” mogą być niezrozumiałe, niemniej z tego względu słowa te nie mogą uznane za wywierające negatywny wpływ na psychikę dzieci. Zwroty te odnoszą się do integralnej z naturą ludzką sfery i wykorzystywanie ich w komunikacji społecznej nie stanowi zagrożenia dla prawidłowego rozwoju dzieci. Rolą rodzica lub opiekuna małoletniego jest zaś dokonanie wyboru kiedy i w jakim stopniu szczegółowości objaśni dziecku znaczenie słów wykorzystywanych legalnie w przestrzeni publicznej. Sarna natomiast reklama produktu Permen King nie determinuje obowiązku precyzyjnego objaśniania małoletnim znaczenia poszczególnych słów, tak jak reklama leków np. na prostatę czy hemoroidy nie wymusza na rodzicach obowiązku dokładanego tłumaczenia dzieciom znaczenia i przeznaczenia reklamowanego produktu.
Warto również wskazać na fakt, iż wyświetlane w mediach reklamy innych produktów (niekonkurencyjnych), które emitowane są bez żadnych ograniczeń czasowych, zawierają warstwę słowną lub wizualną nawiązującą do współżycia seksualnego oraz nacechowane są elementami erotycznymi w stopniu dużo większym niż analizowana reklama. Taki charakter mają reklamy bielizny w sposób erotyczny przedstawiający ciało ludzkie, czy tez reklamy perfum odwołujące się do czerpania radości z życia erotycznego.
Z powyższych względów wobec braku faktu naruszenia Kodeksu Etyki Reklamy wnoszę o oddalenie skargi.”
– pisownia oryginalna

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

Zespół Orzekający nie dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia norm Kodeksu zarzucanych przez Skarżącą.
Zespół Orzekający uznał, że reklama nie zagraża fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu dalszemu rozwojowi dzieci lub młodzieży, gdyż nie epatuje nagością.
Zdaniem Zespołu Orzekającego reklama była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z dobrymi obyczajami.

W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit b) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.

Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 4 listopada 2014r., stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.