Uchwała Nr ZO 90/17 w sprawie reklamy telewizyjnej serialu „Zacisze” Showmax

Uchwała Nr ZO 90/17
z dnia 7 listopada 2017 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie sygn. Akt:
K/110/17

 

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

1) Beata Ptaszyńska-Jedynak – przewodnicząca,
2) Magdalena Czaja – członek,
3) Rafał Karski – członek

na posiedzeniu w dniu 7 listopada 2017 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/110/17 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie telewizyjnej firmy Showmax Poland Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (dalej: Skarżony)

postanawia oddalić skargę.

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygn. K/110/17.

Przedmiotem skargi była reklama telewizyjna filmu Zacisze dostępnego w serwisie Showmax.com.

Skarżący w prawidłowo złożonej skardze podniósł, iż:

„Spot reklamujący film kryminalny «Zacisze» pokazuje w pierwszym ujęciu ciągniętą i krzyczącą kobietę, a zaraz po nim mężczyznę oddającego mocz. Przekaz spotu jest wulgarny i upodlający kobiety. Wyjątkowo drastyczne jest zestawienie przemocy wobec kobiety (napadu lub gwałtu) ze sceną oddawania moczu przez mężczyznę. Może to sugerować, że przemoc wobec kobiet można bagatelizować. Treści zawarte w filmach kryminalnych nie mogą być pokazywane w takiej samej formie w reklamach je promujących, choćby z tego powodu, że reklamy są oglądane bez obostrzeń wiekowych i żadnych ostrzeżeń o drastyczności przekazu. Bez nich, a także bez pełnego kontekstu fabularnego przemoc staje się rozrywką. Może to mieć destrukcyjny wpływ na psychikę młodych ludzi i nasilać postawy wrogie wobec kobiet.” – pisownia oryginalna

W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.

Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami (art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy) oraz zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.

Wniósł również o uznanie reklamy za niezgodną z art. 4 Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego „reklamy nie mogą zawierać treści dyskryminujących, w szczególności ze względu na rasę, przekonania religijne, płeć lub narodowość.”.

Wniósł także o uznanie reklamy za niezgodną z art. 25 Kodeksu Etyki Reklamy, według którego „reklamy skierowane do dzieci lub młodzieży muszą uwzględniać stopień ich rozwoju oraz nie mogą zagrażać ich fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu dalszemu rozwojowi”.

Ponadto, arbiter-referent poinformował, że zgodnie z art. 32 Kodeksu Etyki Reklamy „przepisy zawarte w art. 22-31 stosuje się odpowiednio również do reklam, które nie są bezpośrednio skierowane do dzieci, jednak dzieci są ich odbiorcami ze względu na formę oraz miejsce i sposób prezentowania reklam. Dotyczy to w szczególności reklam emitowanych w telewizji w sąsiedztwie audycji dla dzieci, reklam wyświetlanych w kinach przed seansami filmów dla dzieci oraz reklamy zewnętrznej”.

Skarżony nie uczestniczył w posiedzeniu.

Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę o następującej treści:

„Szanowni Państwo, uprzejmie dziękujemy za podzielenie się Państwa odczuciami po obejrzeniu reklamy filmu «Zacisze».
Na samym początku chcemy podkreślić, że Showmax jako firma stanowczo przeciwstawia się jakimkolwiek formom przemocy oraz dyskryminacji. Biorąc pod uwagę konstruktywne uwagi faktycznych oraz potencjalnych odbiorców naszych usług, nie uważamy jednak, by reklama filmu «Zacisze» powyższe kwestie bagatelizowała czy też w jakikolwiek sposób wzmacniała negatywne wzorce kulturowe.
Po pierwsze, jest to zwiastun filmu i ta informacja jest zawarta w przedmiotowej reklamie. Tym samym nie przedstawia on ciągu zdarzeń a stanowi jedynie odpowiednio zmontowane niektóre fragmenty filmu.
Po drugie, spoty reklamowe były emitowane w godzinach wieczornych, co wynika, m.in. z polityki stacji telewizyjnych dotyczącej ograniczenia ewentualnego negatywnego wpływu na młodzież.
Po trzecie, wydźwięk całej reklamy jest groteskowy, tak jak cały film, który można określić jako horror komediowy, zatem wydaje się, że tego rodzaju przekaz nie powinien być odbierany dosłownie. Dodatkowo przytoczone przez widza sceny nie są bezpośrednio powiązane i nie wynikają z siebie; są swoistym skrótem fabuły całej etiudy, co jest typowe dla formy trailera.

Oczywiście każdy ma prawo do własnej interpretacji i odczuć po obejrzeniu spotu, ale zapewniam, że intencją twórców etiudy «Zacisze» jak i twórców reklamy tego filmu nie było bagatelizowanie problemu przemocy wobec nikogo ani utrwalanie negatywnych stereotypów. Jesteśmy jednak wdzięczni za to, że podzielono się z nami emocjami, które wywołała u Państwa ta komunikacja. Postaramy się wziąć tego rodzaju spostrzeżenia pod uwagę przy tworzeniu kolejnych reklam filmów i seriali dostępnych w serwisie Showmax.

Z kolei wszystkich zainteresowanych kwestią równouprawnienia płci zapraszam serdecznie do subskrypcji naszego serwisu i oglądania takich tytułów jak «Opowieść podręcznej», czyli nagrodzonego wieloma nagrodami Emmy serialu o dystopijnej rzeczywistości, w której rola kobiet została sprowadzona do funkcji rozpłodowej. Jest to bardzo poważne ostrzeżenie przed stosowaniem negatywnych stereotypów i jako swego rodzaju manifest feministyczny, który zyskał powodzenie na całym świecie. Polecamy również wiele innych pozycji w Showmax, gdzie protagonistkami są silne kobiety («Madam Secretary», «The Extant», «Fargo» i wiele innych).” – pisownia oryginalna

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

Zespół Orzekający nie podzielił zarzutów Skarżącej, uznając, że w przedmiotowej reklamie nie przekroczono dopuszczalnych granic obyczajowości.

Zespół Orzekający nie dopatrzył się również w przedmiotowej reklamie treści dyskryminujących kobiety.

Zespół Orzekający uznał, że przedmiotowa reklama była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej i nie zagraża fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu dalszemu rozwojowi dzieci i młodzieży.

W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit b) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.

Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 4 listopada 2014r., Stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.