Uchwała Nr ZO/93/19/38o w sprawie skargi na reklamę internetową wódki Żytnia
Uchwała Nr ZO/93/19/38o
z dnia 28 sierpnia 2019 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie sygn. akt:
KER/18/19
Uchwała KER – w sprawie skargi na przekaz reklamowy nie-sygnatariusza
Związek Stowarzyszeń Rada Reklamy
ul. Puławska 39/77
02-508 Warszawa
Komisja Etyki Reklamy, Zespół Orzekający w składzie:
1) Anna Gumkowska – przewodnicząca,
2) Zuzanna Warowna-Toruńska – członek,
3) Joanna Łodygowska – członek,
DO:
Konsument (bliższe dane w aktach sprawy), zwany dalej „Wnioskodawcą”
POLMOS Bielsko-Biała S.A. z siedzibą w Bielsku-Białej, zwany dalej „Reklamodawcą”
OPINIA – OCENA PRZEKAZU REKLAMOWEGO
Dnia 28 sierpnia 2019 r. na podstawie pkt. 374 Regulaminu rozpatrywania skarg Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, będącej organem Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, zwanego dalej „Zespołem”, w składzie wyżej wymienionym, powołanym w celu badania zgodności przekazu reklamowego z powszechnie przyjętymi zasadami etyki, rozpatrzył zgłoszenie Wnioskodawcy, złożone prawidłowo według wzorca stanowiącego Załącznik nr 2 pod nazwą „Formularz skargi dla konsumentów”, zwany dalej – odpowiednio – „Formularzem” i „Wnioskiem”, dotyczące rozpowszechnianej reklamy internetowej, prowadzonej przez Reklamodawcę, w zakresie ewentualnego naruszenia w reklamie norm Kodeksu Etyki Reklamy, zwanego dalej „Kodeksem”, wskazanych w zapytaniu skierowanym do Reklamodawcy według wzoru stanowiącego Załącznik nr 6 do Regulaminu rozpatrywania skarg.
W ocenie Zespołu, wyłonionego z członków Komisji Etyki Reklamy, zaskarżona w powyższy sposób reklama:
– nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej;
– nie jest zgodna z następującymi powszechnie przyjętymi zasadami etyki, sformułowanymi w Kodeksie, których treść expressis verbis przytoczono w uzasadnieniu poniżej, zaś: oceniany przekaz reklamowy narusza dobre obyczaje, a nadto nie dochowano w nim wymaganej w takich przypadkach należytej staranności. Zespół przy tym uznał, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej i zawiera treści, które mogą nadużywać zaufania odbiorców i wykorzystywać ich brak doświadczenia lub wiedzy.
Uzasadnienie
Komisja Etyki Reklamy, działając w celu wytyczania i promowania powszechnie przyjętych zasad etyki oraz dobrych praktyk rynkowych będących podstawą akceptacji treści reklamowych, podjęła się dokonania oceny przekazu reklamowego wskazanego powyżej z uwagi na treść argumentów podniesionych w Formularzu, zarzucającym jej w szczególności:
„typ reklamy: Internetowa
data emisji: 23.09.2015
miejsce emisji: Facebook
produkt: Wódka Żytnia
opis reklamy: Wódka Żytnia Extra chciała zareklamować się na Facebooku. Marka opublikowała na swoim oficjalnym profilu post o treści: „Gdy wieczór kawalerski wymknie się spod kontroli. Wina Żytniej?”. Na załączonym zdjęciu przedstawiono śmiertelnie postrzelonego w stanie wojennym mężczyznę, na którym widnieje napis „KacVegas? Scenariusz pisany przez Żytnią”.
Treść skargi: Na zdjęciu widać grupę mężczyzn niosących Michała Adamowicza. Elektryka z Zakładów Górniczych w Lubinie, członka „Solidarności”, który zmarł w wyniku ran postrzałowych głowy, odniesionych podczas tłumienia przez milicję demonstracji 31 sierpnia 1982 r. w Lubinie.” – pisownia oryginalna za Formularzem złożonym przez Wnioskodawcę.
Działając w interesie publicznym i w zakresie doświadczeń wyniesionych ze współpracy z organizacjami konsumenckimi, Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a także organizacjami promującymi standardy rynku reklamy w innych krajach, jak i na poziomie międzynarodowym (w tym The European Advertising Standards Alliance (EASA) oraz mając na celu ochronę interesów konsumentów Komisja Etyki Reklamy dokonała analizy przekazu reklamowego pod kątem zgodności z powszechnie przyjętymi zasadami etyki oraz dobrymi praktykami rynkowymi.
We Wniosku dotyczącym reklamy internetowej, podniesiono naruszenie przez reklamę powszechnie przyjętych zasad etyki będących podstawą akceptacji treści reklamowych przez środowisko reklamodawców oraz konsumentów poprzez ewentualność potencjalnego naruszenia dyspozycji poniższych norm Kodeksu brzmiących, jak następuje:
– „Działania objęte postanowieniami Kodeksu będą wykonywane z należytą starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami, prowadzone w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji,”
– „Reklama nie może być realizowana w sposób, który naraziłby na uszczerbek obiekty o znaczeniu
historycznym lub artystycznym.”
- „Reklama nie może nadużywać zaufania odbiorcy, ani też wykorzystywać jego braku
doświadczenia lub wiedzy.”.
Reklamodawca nie udzielił odpowiedzi na zawiadomienie i nie wyraził zgody na uczestnictwo w postępowaniu przed Komisją Etyki Reklamy.
Zespół wziął pod uwagę, że reklama emitowana przed 4 laty, została już usunięta z portalu Facebook, jednakże mając na celu edukacyjny walor uchwał, ocenił skarżony przekaz reklamowy.
Zdaniem Zespołu przedmiotowa reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej. W opinii Zespołu oceniany przekaz reklamowy narusza dobre obyczaje, a nadto nie dochowano w nim wymaganej w takich przypadkach należytej staranności. Zespół przy tym uznał, że reklama zawiera treści, które mogą nadużywać zaufania odbiorców i wykorzystywać ich brak doświadczenia lub wiedzy.
Zespół zwrócił uwagę, że prawidłowo udokumentowana reklama internetowa powinna zawierać datę i miejsce emisji oraz być przedstawiona w sposób całościowy z uwagi na fakt, iż przekaz reklamowy może być oceniany wyłącznie całościowo, a nie w rozbiciu na jego poszczególne elementy. Stąd wymóg przedstawiania przez Wnioskodawców reklam w całości.
Komisja Etyki Reklamy nie jest organem właściwym do oceny zgodności z przepisami prawa, dlatego poleca Biuru Związku Stowarzyszeń Rady Reklamy poinstruowanie Wnioskodawcy o możliwości zwrócenia się do właściwych organów w celu dokładnego zbadania oraz dokonania wiążącej oceny przekazu reklamowego pod kątem jego zgodności z prawem.
W razie pojawienia się jakichkolwiek pytań prosimy o kierowanie ich do Związku Stowarzyszeń Rady Reklamy w sposób wskazany na naszej stronie internetowej www.radareklamy.pl. Postaramy się udzielić wszelkich możliwych informacji oraz porad mogących zagwarantować najwyższe standardy etyczne oraz przestrzeganie dobrych praktyk rynkowych na rynku reklamowym w Polsce.
W związku z powyższym, mając na uwadze treść Wniosku oraz na podstawie pkt. 374 Regulaminurozpatrywaniaskarg, Zespół ocenił przedmiotową reklamę, jak w osnowie niniejszej Uchwały.