Uchwała Nr ZO 96/14 w sprawie reklamy firmy Getin Noble Bank SA
Uchwała Nr ZO 96/14
z dnia 21 listopada 2014 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie sygn. Akt:
K/86/14
1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:
1) Andrzej Garapich – przewodniczący,
2) Wojciech Piwocki – członek,
3) Paweł Wiśniewski – członek,
na posiedzeniu w dniu 21 listopada 2014 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/95/14 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie radiowej firmy Getin Noble Bank SA z siedzibą w Warszawie (dalej: Skarżony)
postanawia uznać, że reklama narusza normy Kodeksu Etyki Reklamy.
2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:
Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygn. K/86/14.
Przedmiotem skargi była reklama radiowa pożyczki w Getin Banku opatrzona hasłem: „nie ma mnie, na przerwie jestem.
Skarżący w prawidłowo złożonej skardze podniósł, iż:
„produkt: Możliwość wzięcia pożyczki w Getin Banku
opis reklamy: Reklama informuje, że wszystkie osoby wykonujące zawód kadrowca, traktują innych pracowników w sposób protekcjonalnych, nie wykonują swoich podstawowych obowiązków ( nie wydają zaświadczeń o zarobkach) a do tego w pracy nic innego nie robią tylko mają nieustającą przerwę. Z tego powodu Getin Bank przy ubieganiu się o pożyczkę nie żąda już od wnioskodawców zaświadczeń o zarobkach.
Treść skargi: Reklama ośmiesza osoby wykonujące zawód kadrowca. Przedstawia je w sposób nieprawdziwy, namawiając do ich dyskryminacji.” – pisownia oryginalna.
W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.
Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami (art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy) oraz zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.
Ponadto, wniósł o uznanie reklamy za niezgodną z art. 4 Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego „reklamy nie mogą zawierać elementów, które zawierają treści dyskryminujące, w szczególności ze względu na rasę, przekonania religijne, płeć lub narodowość.”.
Skarżony nie uczestniczył w posiedzeniu.
Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę.
„Odpowiedź skarżonego na skargę K/86/14
Wnoszę o oddalenie skargi
Uzasadnienie
W odpowiedzi na skargę konsumencką, jaka wpłynęła do Rady Reklamy w związku z emisją reklamy radiowej Getin Banku pt. „Przerwa”, wpierw chcemy wyrazić ubolewanie za zaistniałą sytuację, w której ktokolwiek poczuł się urażony treścią lub wydźwiękiem owej reklamy. Chcemy jednocześnie wyraźnie podkreślić, że w żaden sposób naszym zamiarem ani celem nie było obrażenie czyichkolwiek uczuć ani tym bardziej nawoływanie do dyskryminacji jakiejkolwiek grupy zawodowej.
Aby w pełni zrozumieć nasze prawdziwe intencję oraz wyjaśnić to, naszym zdaniem, nieporozumienie, warto wpierw dokładnie prześledzić konstrukcję produktu oraz dogłębnie zrozumieć pozytywną zmianę, jaką ów produkt wywołuje w codziennym życiu konsumentów. Reklama pt. „Przerwa” promuje kredyt gotówkowy w Getin Banku, do którego uzyskania nie jest wymagane zaświadczenie o zarobkach a jedynie PIT-11 wnioskodawcy. Choć pozornie zmiana wydaje się dotyczyć wyłącznie sfery formalnej, w istocie najważniejszą korzyścią, jaka płynie dla konsumentów z promowanego rozwiązania kredytowego jest likwidacja napięcia i stresu, jaki nieodłącznie towarzyszy konsumentom w sytuacji, w której zmuszeni są do uzyskania zaświadczenia o zarobkach i co za tym idzie niejako do każdorazowego „informowania” swojego pracodawcy o chęci wzięcia kredytu. Innymi słowy bank umożliwia wnioskodawcy uniknięcie dodatkowych, poza oczywistym stresem związanym z procedurą kredytową, kosztów psychicznych.
Mając na uwadze powyższe, warto teraz uważnie przyjrzeć się warstwie symbolicznej omawianej reklamy. „Problematyczność” związana z uzyskiwaniem zaświadczenia o zarobkach symbolizowana jest w reklamie przez „odwiedziny u kadrowej”, które nie mogą dojść do skutku z powodu jej przerwy w pracy. Oczywiście jest to tylko i wyłącznie odwołanie do zjawiska psychologicznego zwanego tendencją samoobronną, która w celu minimalizacji kosztów psychicznych każe człowiekowi interpretować osobiste niepowodzenia jako skutek działań lub zaniechań osób trzecich. A więc omawiana reklama odnosi się nie tyle do sytuacji faktycznej czy rzeczywistych zachowań „kadrowych”, a stara się jedynie opisać procesy myślowe zachodzące w umyśle osoby odkładającej w nieskończoność nieprzyjemność związaną z uzyskiwaniem zaświadczenia o zarobkach. Należałoby więc fragment „ilekroć ktoś chce odwiedzić kadrową w tej [zaświadczenia] sprawie, ona akurat ma przerwę” tłumaczyć jako: „ilekroć ktoś chce odwiedzić kadrową w sprawie zaświadczenia o zarobkach, jego umysł czyni wszystko, by faktycznie do owego spotkania nie doszło – choćby wmawiając sobie „wieczną przerwę kadrowej.”
Taka linia interpretacyjna znajduje swoje potwierdzenie także w użytych środkach stylistycznych. Nie bez przyczyny „podmiot liryczny” używa określenia „kadrowa” a nie „specjalista do spraw kadr i płac”, gdyż celowo odwołuje się nie do współczesnych realiów, a do nieaktualnej już figury „urzędniczki z zakładu pracy” opisanej swoistym barejowskim językiem. Dodatkowo przywołany przez reklamę tok myślowy celowo kończy się pytaniem retorycznym skwitowanym przez „podmiot liryczny” krótkim „nie ważne” – tak, aby jasno i wyraźnie zakomunikować konsumentom, że nie ważne, jakich „gier umysłowych” używali do tej pory, dziś, dzięki nowemu produktowi kredytowemu Getin Banku mogą zapomnieć o problemie skrótowo zwanym „zaświadczeniem o zarobkach” .
Mamy nadzieję, że powyższe wyjaśnienia znajdą zrozumienie Rady Reklamy oraz uspokoją tych, którzy niesłusznie poczuli się tą reklamą urażeni.” – pisownia oryginalna
3. Zespół Orzekający zważył co następuje:
Zespół Orzekający dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia norm Kodeksu zarzucanych przez Skarżącą.
W opinii Zespołu Orzekającego reklama narusza dobre obyczaje i nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej.
Zdaniem Zespołu Orzekającego reklama narusza art. 4 Kodeksu Etyki Reklamy. Zespół Orzekający wziął pod uwagę, że reklama jest utrzymana w konwencji żartu, ale pomimo to uznał, że reklama ośmieszając kadrową, w negatywnym świetle prezentuje tę grupę zawodową.
W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit c) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.
Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 4 listopada 2014r., stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.