Uchwała Nr ZO 98/18/51u w sprawie reklamy w formie gazetki promocyjnej Jeronimo Martins Polska S.A.

 

Uchwała Nr ZO 98/18/51u

z dnia 7 sierpnia 2018 roku

Zespołu Orzekającego

w sprawie sygn. akt:

K/116/18

 

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

1) Tomasz Michalik – przewodniczący,

2) Natalia Suska – członek,

3) Małgorzata Nocuń-Zygmuntowicz – członek,

na posiedzeniu w dniu 7 sierpnia 2018 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/116/18 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie w formie gazetki promocyjnej Jeronimo Martins Polska S.A. z siedzibą w  Kostrzynie (dalej: Skarżony)

postanawia oddalić skargę.

 

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygnaturze akt K/116/18.

Przedmiotem skargi była reklama w formie gazetki promocyjnej.

Skarżący w prawidłowo złożonej skardze poinformował:

„Gazetka reklamowa – ostatnia strona u dołu – strona 48 – załączam PDF. Reklama Promocji Dada Extra Care Box. Gazetka dostępna bezpośrednio na stronie sklepu www.biedronka.pl, aplikacje Android dedykowane do gromadzenia gazetek (np. Blix), gazetka w formie drukowanej dostępna w sklepie.

Reklama podaje, że za zakupy za minimum 199 zł konsumentowi przysługuje cena promocyjna za produkt Pieluchy Dada Extra Care Box. Kierując się tą jasną informacją chciałem wziąć udział w warunkowej akcji promocyjnej i warunek spełnić. Zgodnie z załączonym paragonem, promocja nie została uznana w moim przypadku. Czytając gazetkę ponownie zwróciłem uwagę, że jedyną informacją mogącą prowadzić do wyjaśnienia sytuacji jest wspomniany regulamin dostępny w sklepie bądź na stronie internetowej sklepu. Regulamin (trzeba samemu zadbać o to, aby go znaleźć) jest obwarowany kolejnymi warunkami wyłączającymi z warunkowej kwoty 199 szereg produktów w tym sam produkt promocyjny. Reklama jest zwodząca i narażająca klienta na zakup produktu po cenie zawyżonej w stosunku do ceny wynikającej z bezpośredniego przekazu reklamy. Klient dowiaduje się o faktycznej cenie produktu w sposób bezpośredni dopiero po weryfikacji swojego paragonu jeśli w ogóle o to zadba. W mojej ocenie reklama prowadzi do wyłudzenia w wyniku stosowania niejasnej i mylnej reklamy. Reklama nie informuje, że promocja obejmuje 1 szt. produktu na paragon.” – pisownia oryginalna

W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.

Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami (art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy) oraz zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.

Wniósł również o uznanie reklamy za niezgodną z art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy i zarzucił, że reklama nie może nadużywać zaufania odbiorcy, ani też wykorzystywać jego braku doświadczenia lub wiedzy.

Ponadto zarzucił sprzeczność reklamy z art. 10 ust. 1 b) Kodeksu Etyki Reklamy, zgodnie z którym reklamy nie mogą wprowadzać w błąd jej odbiorców, w szczególności w odniesieniu do:

b) wartości produktu i jego rzeczywistej ceny oraz warunków płatności, w szczególności takich jak sprzedaż ratalna, leasing, sprzedaż na kredyt, sprzedaż okazyjna;

Skarżony uczestniczył w posiedzeniu.

Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę o następującej treści:

„Działając w imieniu skarżonej Jeronimo Martins Polska S.A. z siedzibą w Kostrzynie (dalej «JMP» lub «Skarżona») w odpowiedzi na Państwa pismo z dnia 4 lipca 2018 r. w przedmiocie ustosunkowania się do skargi konsumenckiej dotyczącej reklamy akcji promocyjnej «Pieluch DADA Extra Care 39,99 zł/opak przy zakupach za min. 199 zł» (dalej jako «Akcja Promocyjna»), która to skarga uznaje ww. reklamę za sprzeczną z art. 2, art. 8 oraz art. 10 pkt. b) Kodeksu Etyki Reklamy, niniejszym na podstawie art. 37 ust 1 b) Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 4 listopada 2014 roku wnoszę o oddalenie skargi w całości jako bezzasadnej z uwagi na brak naruszenia norm ww. Kodeksu.

W dniu 21 czerwca 2018 r. do Biura Rady Reklamy wpłynęła skarga konsumencka na reklamę Akcji Promocyjnej pieluch oferowanych konsumentom w sklepach sieci «Biedronka»: «Pieluchy DADA Extra Care 39,99 zł/opak przy zakupach za min. 199 zł». Reklama była zamieszczona w gazetce promocyjnej w formie papierowej dostępnej w sklepach «Biedronka» oraz w formie elektronicznej dostępnej na stronie www.biedronka.pl. W treści skargi K/116/18 składający wskazał, iż w jego opinii przedmiotowa reklama jest zwodząca i niejasna, bowiem nie otrzymał on szczegółowych informacji dotyczących zasad skorzystania z Akcji Promocyjnej w gazetce, a były one dostępne jedynie w regulaminie Akcji Promocyjnej. W ocenie skarżącego taka informacja jest niewystarczająca, bowiem Regulamin jest trudno dostępny.

W piśmie z dnia 4 lipca 2018 roku poinformowano JMP o przekazaniu skargi do rozpatrzenia przez Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, formułując zarzuty naruszenia przez JMP art. 2, art. 8 oraz art. 10 pkt a) oraz b) Kodeksu Etyki Reklamy.

Na wstępie poczynionych rozważań JMP wskazuje, iż zarzuty formułowane przez arbitra-referenta na podstawie przedmiotowej skargi konsumenckiej ograniczają się jedynie do przytoczenia konkretnych artykułów Kodeksu Etyki Reklamy, nie wskazując w jaki sposób konkretnie działania Skarżonej miałyby naruszać przywołane przepisy Kodeksu Etyki Reklamy. Arbiter-referent nie wskazał na jakiej podstawie wnosi o uznanie reklamy za sprzeczną z wyżej powołanymi regulacjami Kodeksu Etyki, nie przedstawił również żadnego wywodu, z którego wynikałoby w jakim zakresie istnieją podstawy do stwierdzenia naruszenia przez JMP ww. postanowień Kodeksu Etyki.

W powyższych względów ustosunkowanie się do zarzutów skargi przez Skarżoną pozostaje w istocie nader utrudnione. Skarżona pragnie podkreślić, iż w przedstawionym stanie faktycznym wyrażenie opinii co do stwierdzeń generalnych podniesionych przez skarżącego bez precyzyjnego odniesienia do treści skarżonej reklamy uniemożliwia skarżonej podjęcie skutecznej i merytorycznej obrony. Niemniej jednaj, podejmując próbę ochrony swoich interesów Skarżona w niniejszym piśmie odniesie się do zarzutu sformułowanego w skargach konsumenta, wykazując iż w stanie faktycznym niniejszej sprawy są one bezzasadne i jako takie nie zasługują na uwzględnienie.

I.

Reklama będąca przedmiotem skargi konsumenta stanowiła element kampanii marketingowej promującej zakup pieluch po promocyjnej cenie 39,99/opak przy zakupach za min. 199 zł. Akcja Promocyjna prowadzona była we wszystkich sklepach sieci «Biedronka» w okresie od 21 czerwca 2018 roku do 27 czerwca 2018 roku, jednak nie dłużej niż do wyczerpania zapasów produktów objętych Akcją Promocyjną. Zgodnie z Regulaminem Akcji Promocyjnej (dalej jako «Regulamin», stanowiącym Załącznik nr 1 do niniejszego pisma) uczestnikiem Akcji Promocyjnej mogła być każda osoba, która dokonała zakupu za minimum 199 zł w określony w Regulaminie sposób. Przewidywał on, że w celu skorzystania z Akcji Promocyjnej należy w czasie trwania Akcji Promocyjnej dokonać w sieci sklepów «Biedronka» jednorazowych zakupów (na jednym paragonie) w skład których wchodzić będą:

1. pieluchy DADA Extra Care Box (dalej jako «Produkt Promocyjny») oraz
2. inne produkty niż produkt promocyjny za kwotę nie niższą niż 199 zł (z zastrzeżeniem kolejnych ustępów Regulaminu).

W skład zakupów określonych w par. 2 pkt. 2 b) nie mógł wchodzić Produkt Promocyjny oraz – z uwagi na odrębne przepisy prawa – standardowo napoje alkoholowe, wyroby tytoniowe, doładowania do telefonów oraz produkty dla dzieci określone w załączniku nr 1 do Regulaminu. Regulamin precyzował również wyraźnie, że w ramach Akcji Promocyjnej jednorazowo (na jednym paragonie) można nabyć 1 opakowanie Produktu Promocyjnego w cenie promocyjnej natomiast powyżej tej ilości Uczestnik zapłaci cenę regularną. Akcja Promocyjna była reklamowana za pośrednictwem gazetek promocyjnych w sklepach sieci «Biedronka» oraz w sieci na stronie www.biedronka.pl w formie gazetki elektronicznej. Gazetka zawierała wyraźne odesłanie do Regulaminu Akcji Promocyjnej w celu poznania jej szczegółów. Regulamin Akcji Promocyjnej dostępny był w każdym sklepie «Biedronka» oraz na stronie internetowej www.biedronka.pk o czym gazetka informowała w sposób wyraźny każdego konsumenta zainteresowanego skorzystaniem z Akcji Promocyjnej.

II.

Odnosząc się do treści sformułowanych przez arbitra-referenta zarzutów sprzeczności Reklamy z poszczególnymi postanowieniami Kodeksu Etyki Reklamy, Skarżona w pierwszej kolejności odniesie się do zarzutu najdalej idącego, tj. naruszenia art. 10 pkt b) ww. Kodeksu, który wskazuje iż reklamy nie mogą wprowadzać w błąd jej odbiorców. W ocenie Skarżonej zarzut ten nie znajduje uzasadnienia w okolicznościach faktycznych niniejszej sprawy, co będzie przedmiotem rozważań w dalszej części niniejszego uzasadnienia.

W pierwszej kolejności należy stanowczo zaznaczyć, iż zawarty w reklamie przekaz pozostawał zgodny z rzeczywistością, tj. oferowana konsumentowi Akcja Promocyjna obowiązywała przez okres od 21 czerwca 2018 do 27 czerwca 2018 i po spełnieniu warunków z Regulaminu wskazanych w pkt. I uzasadnienia, konsument miał możliwość zakupu Produktu Promocyjnego w cenie 39,99 zł/opak. Przekaz zawarty w komunikacji marketingowej, zarówno w gazetkach w formie papierowej jak i elektronicznej wyraźnie wskazywały na fakt, że szczegóły Akcji Promocyjnej konsument znajdzie w Regulaminie dostępnym w każdym sklepie sieci «Biedronka» oraz na stronie internetowej. Jeśli zatem, jak zostało wyżej wspomniane, Regulamin zawierał zapisy informujące konsumenta w sposób prosty, jasny i przejrzysty o zasadach Akcji Promocyjnej, to brak jest podstaw do uznania zarzutu 10. pkt b) jakoby reklama wprowadzała konsumenta w błąd – za zasadny.

Ustosunkowując się do twierdzenia konsumenta jakoby regulamin był trudno dostępny – w słowach «trzeba samemu zadbać o to, aby go znaleźć» (pisownia oryginalna) oraz twierdzeniach: «(..) prowadzi do wyłudzenia w wyniku niejasnej i mylnej reklamy (..)» – należy wskazać, iż są one zupełnie niezasadne. W obecnie panujących stosunkach handlowych oraz relacjach przedsiębiorca – konsument przyjęty jest w obrocie prawnym model przeciętnego klienta rozważnego. Model został sformułowany w orzeczeniu Sądu Najwyższego z dnia 3 grudnia 2003 r. o sygn. I CK 358/02, według którego w stosunkach gospodarczych «(…) można przyjmować model konsumenta rozsądnie krytycznego, który jest osobą dojrzałą i należycie poinformowaną oraz przezorną i ostrożną.» Zgodnie z przyjętą doktryną, konsument rozsądnie krytyczny to przeciętny konsument, który dokonuje samodzielnie działania w celu weryfikacji zawartych w reklamie informacji, a tym samym zawarte w reklamie informacje, których weryfikacja jest w prosty sposób możliwa, nie rodzą niebezpieczeństwa wprowadzenia odbiorcy w błąd. Konsument w Skardze wskazuje, że «chciał wziąć udział w promocji i spełnić warunek» (pisownia oryginalna). Przytoczony fragment w jasny sposób wskazuje, że Skarżący był zainteresowany wyżej wymienioną Akcją Promocyjną, a co za tym idzie powinien zapoznać się z szczegółami jej działania przedstawionymi w regulaminie.

III.

W kontekście naruszenia artykułu 8 Kodeksu Etyki Reklamy nie może być mowy o wykorzystaniu braku doświadczenia lub wiedzy Konsumenta, ponieważ regulamin był łatwo dostępny zarówno w każdym sklepie jak i na stronie internetowej. W swojej skardze konsument sam wskazuje, że «(…) jedyną informacją mogącą prowadzić do wyjaśnienia sytuacji jest wspomniany regulamin dostępny w sklepie bądź na stronie internetowej sklepu (…)» co jednoznacznie potwierdza, że konsument miał możliwość zapoznania się z regulaminem Akcji Promocyjnej w sklepie «Biedronka» lub na stronie internetowej www.biedronka.pl. co jest powszechnie przyjęta i akceptowana praktyką w obrocie handlowym, tak przy reklamach drukowanych (jak w tym przypadku), jak również przy reklamach telewizyjnych i radiowych. Co za tym idzie, odesłania do warunków Akcji Promocyjnej, były powszechnie dostępne, jawne i możliwe do zweryfikowania. Twierdzenie konsumenta jakoby reklama była zwodząca jest całkowicie niezasadne, reklama w jasny i przejrzysty sposób przedstawia promocję oraz odsyła do regulaminu Akcji Promocyjnej celem poznania szczegółów. Jeżeli zatem konsument miałby wątpliwość co do możliwości skorzystania z Akcji Promocyjnej, to pod adresem www.biedronka.pl oraz w sklepach sieci «Biedronka» mógł uzyskać szczegółowe informacje. Jeśli zatem konsument mógł w łatwy sposób zapoznać się z informacjami dotyczącymi Akcji Promocyjnej, czego niestety nie zrobił, to nie można uznać, iż reklama wykorzystała jego brak wiedzy, bowiem Konsument taką wiedzę mógł w łatwy sposób pozyskać. W tym stanie Skarżona wskazuje, iż reklama nie nadużyła zaufania odbiorcy oraz braku wiedzy i doświadczenia, bowiem rzetelnie i prawdziwie poinformowała o szczegółach Akcji Promocyjnej w jej regulaminie a co za tym idzie nie narusza ona art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy.

IV.

Odwołując się do sformułowanych przez arbitra-referenta zarzutów sprzeczności reklamy z artykułem 2 Kodeksu Etyki Reklamy należy wskazać, że Skarżona nie naruszyła zasad przewidzianych w wymienionym artykule. Działania Skarżonej zgodne są z przyjętymi w stosunkach gospodarczych dobrymi obyczajami czyli powszechnie przyjętym, etycznym i moralnym sposobem postępowania w danych okolicznościach. Co więcej, prowadzone one są w sposób odpowiedzialny społecznie bowiem Skarżona świadoma jest faktu, że kształtują one tożsamość społeczną wraz z wartościami oraz aspiracjami szerokiego odbiorcy i jego stylem życia. Nie budzi również wątpliwości, że działania Skarżonej zgodne są z szeroko rozumianymi zasadami uczciwej konkurencji, bowiem na żadnym etapie prowadzenia Akcji Promocyjnej owe zasady nie zostały naruszone. Uwzględniając przedstawioną powyżej argumentację, należy bezsprzecznie przyjąć, iż działania Skarżonej dotyczące kwestionowanej w skardze konsumenta reklamy, w tym w szczególności kierowany do konsumentów przekaz reklamowy, podejmowane były z najwyższą starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami, w poczuciu odpowiedzialności społecznej a więc nie mogły prowadzić do naruszenia art. 2 Kodeksu Etyki Reklamy.

V.

Ponadto, odnosząc się do postawionego przez konsumenta zarzutu wyłudzenia przez Skarżoną, przy pomocy reklamy, wskazuję iż pomimo jego powagi jest on w całości bezzasadny. Wspomniane bowiem wyłudzenie jest wykroczeniem zgodnie z artykułem 286 Ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. Kodeks Kamy i przewiduje doprowadzenie innej osoby do niekorzystnego rozporządzenia własnym lub cudzym mieniem za pomocą wprowadzenia jej w błąd albo wyzyskania błędu. W powyższej argumentacji wskazano, że w przytoczonym stanie faktycznym, nie ma mowy o wprowadzeniu w błąd albo wyzyskaniu błędu w celu doprowadzenia osoby do niekorzystnego rozporządzenia własnym mieniem, bowiem Akcja Promocyjna została przeprowadzona w sposób jasny i przejrzysty. Jej regulamin w prosty sposób przedstawiał warunki skorzystania z Akcji Promocyjnej, a więc nie ma podstaw do twierdzenia, że konsument został wprowadzony w błąd.

Dodatkowo, warto wskazać, że Skarżona jako podmiot o ukształtowanym i uregulowanym podejściu do etycznego i zgodnego z najlepszymi standardami prowadzenia biznesu, mając na względzie dobro konsumentów, prowadzi swoją działalność reklamową i promocyjną w sposób zgodny z obowiązującym prawem oraz dobrymi obyczajami.

Podsumowując, brak jest w powyższej sprawie podstaw do uwzględnienia sformułowanych przez arbitra-referenta zarzutów naruszenia przez przedmiotowa reklamę art. 2, art. 8. oraz art, 10 ust 1 b), które jak wskazano powyżej nie znajdują uzasadnienia w stanie faktycznym. Z uwagi na powyższe, wnoszę jak na wstępie.

Załączniki:

Załącznik nr 1 – Regulamin Promocji «Pieluch DADA Extra Care 39,99 zł/opak przy zakupach za min. 199 zł»

Załącznik nr 2 -Pełnomocnictwo” – pisownia oryginalna

 

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

Zespół Orzekający, dopatrzył się w reklamie naruszenia normy art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy. Zespół Orzekający zwrócił uwagę, że w przedmiotowej reklamie nie dochowano należytej staranności w warstwie graficznej (przedstawiającej kilka paczek pieluch), co powoduje brak spójności grafiki zawartej w reklamie z postanowieniami regulaminu promocji.

Pozostałe podniesione w skardze zarzuty Zespół Orzekający oddalił nie dopatrując się naruszenia w reklamie art. 8 i art. 10 ust. 1 b) Kodeksu Etyki Reklamy. Zespół Orzekający nie dopatrzył się w reklamie treści nadużywających zaufania odbiorcy, ani też wykorzystujących  jego brak doświadczenia lub wiedzy, ani treści które mogłyby wprowadzać odbiorców w błąd co do ceny reklamowanego produktu.

W związku z powyższym, na podstawie pkt. 37 lit c) i pkt. 371 b) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt. 1 uchwały.

 

Zgodnie z pkt. 50. Regulaminu Rozpatrywania Skarg, Skarżący oraz skarżony będący Sygnatariuszem mogą odwoływać się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie dziesięciu dni od doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały, o której mowa w pkt.  37, 37¹, 37² oraz 37³.