Uchwała Nr ZO 34/18 w sprawie reklamy internetowej aplikacji Blok Ekipa – Grube Kreski

Uchwała Nr ZO 34/18
z dnia 7 marca 2018 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie sygn. Akt:
K/224/17

 

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

1) Zofia Sanejko – przewodniczący,
2) Beata Ptaszyńska-Jedynak – członek,
3) Bohdan Pawłowicz – członek,

na posiedzeniu w dniu 7 marca 2018 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/224/17 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie internetowej Datarino Sp. z o.o. z siedzibą we Wrocławiu (dalej: Skarżony)

postanawia uznać, że przedmiotowa reklama narusza normę art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy.

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygn. K/224/18.

Przedmiotem skargi była reklama internetowa aplikacji Blok Ekipa – Grube Kreski.

Skarżąca w prawidłowo złożonej skardze podniosła, iż:

„YouTube oraz Google Play – aplikacja Blok Ekipa – Grube Kreski
1. https://www.youtube.com/watch?v=nd9licEki1s (od 7min25sek)
2. https://www.youtube.com/watch?v=AO25jVdqTiE
3. https://play.google.com/store/apps/details?id=com.rinoapps.blokekipagrubekreski

Aplikację reklamuje się sloganem odwołującym się do narkotyków (wciągać = zażywać donosowo; kreska = porcja narkotyku). W sklepie Google Play slogan występuje w formie pisemnej («Nie czekajcie, tylko wciągajcie, yyy, ściągajcie Grube Kreski!») natomiast w reklamach wideo postać mówi «Wciągaj teraz grube kreski od Blok Ekipy!»” – pisownia oryginalna

Uzupełnienie skargi:

Biuro Rady Reklamy: „W treści skargi podał Pan dwa miejsca emisji reklamy. Konieczne jest wskazanie jednego źródła lub złożenie dwóch skarg na oddzielnych formularzach. (…) czy skarży Pan materiał opublikowany na kanale YouTube czy banner na stronie internetowej Google Play.

Skarżący: „1. decyduję, że skarżę materiał wideo na YouTube, 2. uzupełniam treść skargi, twierdząc, że reklama nie jest prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej, skoro w bezpośredni sposób nawiązuje do narkotyków (wciągać = zażywać donosowo; kreska = porcja narkotyku), a produkt kierowany jest głównie do małoletnich (aplikacja mobilna-gra na smartfona).” – pisownia oryginalna

W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.

Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami i zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej, co jest niezgodne z art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy.

Skarżony nie uczestniczył w posiedzeniu.

Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę o następującej treści:

„W odpowiedzi na pismo które wpłynęło na adres Datarino Sp. z o.o. dotyczące skargi konsumenckiej «na reklamę internetową aplikacji Blok Ekipa – Grube Kreski» , sygnatura akt K/224/17 chcielibyśmy ustosunkować się do zawartych tam zarzutów i doprecyzować, a gdzieniegdzie stwierdzić co następuje, rozpoczynając od kwestii formalnych zasadności zażalenia:

wspomniany w skardze materiał promocyjny aplikacji Blok Ekipa – Grube Kreski (link: https://www.youtube.com/watch?v=A025iVdaTiE1 to plik video zamieszczony nieodpłatnie na platformie YouTube. Na jego rozpowszechnianie nie przeznaczone zostały żadne środki finansowe, użytkownicy serwisu YouTube zapoznają się z tą treścią intencjonalnie i z własnej woli. O tym czy treści w nim zawarte naruszają zasady serwisu decyduje jego właściciel, Google LCC. Materiały uznane przez Google za zawierające treści nieodpowiednie dla młodszych użytkowników są dostępne tylko dla zarejestrowanych w wieku co najmniej 18 lat. Umieszczanie filmów zawierających pornografię, objętych prawem autorskim, propagujących nienawiść oraz zachowania przestępcze i będących zniesławieniem jest zabronione w warunkach korzystania z usługi. Właściciel serwisu YouTube nie zastosował żadnego z powyższych działań w związku z plikiem video będącym przedmiotem skargi. Co więcej, materiał ten nie jest treścią sponsorowaną, nie może w związku z tym nazywany być reklamą. W świetle tego zwłaszcza faktu, skarga skierowana do instancji Rady Reklamy nosi znamiona bezzasadnej.

Odnosząc się natomiast do treści samej skargi i zarzutu, jakoby «reklama» nie była «prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej, skoro w bezpośredni sposób nawiązuje do narkotyków» chcielibyśmy z całą mocą zaznaczyć, że w żadnym momencie video promocyjnego aplikacji nie porusza się tematu ani tym bardziej nie nawołuje do angażowania się jakkolwiek w kwestie związane z substancjami zakazanymi, a zwłaszcza do ich zażywania. Sformułowanie «wciągaj Grube Kreski» dotyczy wyłącznie nazwy aplikacji, która stworzona została w oparciu o jej istotę, czyli rysowanie komiksów. Ujęte w nazwie «kreski» są bezpośrednim odwołaniem do czynności rysowania, epitet «grube» to używany potocznie przez młodzież wzmacniacz przekazu oznaczający «niezłe», a sformułowanie «wciągaj» jest bezpośrednim i metaforycznym zniekształceniem słowa «ściągaj», którym posługuje się obecnie większość użytkowników internetu określając w ten sposób «pobieranie» z niego treści.

Moc kolejnego argumentu użytego na poparcie zarzutu jakoby «reklama» nie była «prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej», to znaczy stwierdzenia, że produkt kierowany jest do małoletnich nieodpowiedzialnie może zostać z łatwością podważona faktem, iż każdy zamieszczany stronie bazy gier i aplikacji Google Play produkt objęty jest koniecznością zastosowania obowiązkowych międzynarodowych oznaczeń – Google Play wykorzystuje rating wypracowany przez koalicję organizacji z całego świata ds. klasyfikacji elektronicznej rozrywki – International Age Rating Coalition (IARC). System PEGI wyznacza minimalny odpowiedni wiek do zagrania lub zapoznania się z daną produkcją, ale również wskazuje na pewne elementy, które pojawiają się w danych tytułach, a więc seks, przemoc, narkotyki i tym podobne. Aplikacja Blok Ekipa – Grube Kreski jak wszystkie inne również objęta jest systemem PEGI, co umożliwia pełnię kontroli rodzicielskiej potencjalnych małoletnich użytkowników, uniemożliwiając im tym samym «przypadkowe» natknięcie się na jakiekolwiek niewłaściwe treści (które w aplikacji będącej przedmiotem sprawy na dodatek nie występują). Trudno w kontekście tych faktów mówić o braku odpowiedzialności społecznej twórców, którzy przestrzegają wszystkich przepisów związanych z wykorzystaniem znaczników PEGI, dzięki którym rodzice mogą oceniać treści pod kątem tego, czy nadają się do pokazania najmłodszym.

Wyrażamy głęboką nadzieję, że powyższe wyjaśnienia okażą się wyczerpujące dla Zespołu Orzekającego KER i sprawę będzie można uznać za zamkniętą. W razie dalszych wątpliwości czy pytań pozostajemy do państwa dyspozycji, zastrzegając sobie jednak prawo do kontynuowania korespondencji za pośrednictwem działu prawnego spółki” – pisownia oryginalna

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

Zespół Orzekający dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia normy art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy zarzucanej przez Skarżącego i uznał, że reklama nie była prowadzona z należytą starannością.

W opinii Zespołu Orzekającego reklama nie była również prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z dobrymi obyczajami.

Jednocześnie, Zespół Orzekający zaapelował do reklamodawców, aby w trosce o ochronę języka polskiego nie używali wulgaryzmów w reklamach.

W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit c) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.

Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 4 listopada 2014r., Stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.