Uchwała Nr ZO/041/21u z dnia 17 czerwca 2021 r. Zespołu Orzekającego w sprawach połączonych do wspólnego rozpoznania o sygn. akt: KER/099/21, KER/100/21

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń

Rada Reklamy, w składzie:

 

• Małgorzata Domaszewicz – przewodnicząca;
• Anna Gumkowska – członkini;
• Jacek Pawlak – członek;

 

na posiedzeniu w dniu 17 czerwca 2021 r., po łącznym rozpatrzeniu skarg o sygnaturach akt KER/099/21 oraz KER/100/21 złożonych, na podstawie pkt. 11 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumentów (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie znajdującej się na pojazdach firmowych działalności gospodarczej Tomasza Lewandowskiego prowadzonej pod nazwą „Piórko – skup i sprzedaż pierza, import-export Tomasz Lewandowski”, z siedzibą w miejscowości Rybie (dalej: Skarżony)

 

postanawia

– skargi uwzględnić.

 

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

 

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęły skargi o sygnaturach akt KER/099/21 oraz KER/100/21.

 

Przedmiotem skarg była reklama znajdująca się na pojazdach firmowych.

 

Treść reklamy:

 

Kobieta na piórku reklamująca usługi transportowe międzynarodowe i handel pierzem.

 

Treść skargi sygn. akt KER/099/21:

 

Niemal naga kobieta wyeksponowana w reklamie jako obrazek zachęcający do skorzystania z usług transportowych i handlowych sprawia wrażenie handlu żywym towarem. Jest obraźliwa, seksistowska, uprzedmiotawiająca kobiety. Nie ma żadnego uzasadnienia, aby używać w taki sposób ciała kobiety. Dodatkowo widzą to dzieci i młodzież. Jaki mają wizerunek kobiety – jako nagiej słodkiej idiotki uśmiechającej się i zachwalającej usługi w pierzu i puchu? [pisownia oryginalna]

 

Treść skargi sygn. akt KER/100/21:

 

Reklama przypomina stylem “tirówki” – plakaty przydrożne reklamujące usługi prostytutek przy drodze. Rodem z lat 60tych, gdy kobieta była w reklamie przedmiotem seksualnym. Skandaliczne jest używanie takich reklam w obecnych czasach – podtekst seksualny, naga kobieta jako wabik dla oka, jak jakiś seksualny przedmiot wyłożony na plakacie na ciężarówce. Narusza poczucie dobrego smaku, dobrych obyczajów, daje zły przykład społeczny i nie respektuje przepisów niemieckich, europejskich o uzasadnionej ekspozycji nagości w przestrzeni publicznej. To nie jest reklama strojów kąpielowych, czy bielizny. To wygląda jak reklama handlu żywym towarem. Może w Polsce to ciągle jest okey. Ale w Europie już dawno nie. [pisownia oryginalna]

 

W toku posiedzenia skargę przedstawiała i popierała arbiter – referent.

 

Arbiter-referent wniosła o uznanie reklamy za niezgodną z art. 2 ust. 1., 4, 5 oraz art. 25 w zw. z art. 32 Kodeksu Etyki Reklamy, tj.:

 

Art. 2 ust. 1.      

Działania objęte postanowieniami Kodeksu będą wykonywane z należytą starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami, prowadzone w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.

 

Art. 4

 

Reklamy nie mogą zawierać treści dyskryminujących, w szczególności ze względu na rasę, przekonania religijne, płeć lub narodowość.

 

Skarżony nie uczestniczył w posiedzeniu. 

Art. 5

 

Reklamy nie mogą zawierać elementów, które zachęcają do aktów przemocy.

 

Art. 25

 

Reklamy skierowane do dzieci lub młodzieży muszą uwzględniać stopień ich rozwoju oraz nie mogą zagrażać ich fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu dalszemu rozwojowi.

 

Art. 32

 

Przepisy zawarte w art. 22-31 stosuje się odpowiednio również do reklam, które nie są bezpośrednio skierowane do dzieci, jednak dzieci są ich odbiorcami ze względu na formę oraz miejsce i sposób prezentowania reklam. Dotyczy to w szczególności reklam emitowanych w telewizji w sąsiedztwie audycji dla dzieci, reklam wyświetlanych w kinach przed seansami filmów dla dzieci oraz reklamy zewnętrznej.

 

 

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

 

Zespół Orzekający nie dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia norm art. 2 ust. 1, 4 oraz art. 25 w zw. z art. 32 Kodeksu Etyki Reklamy, Zespół Orzekający nie stwierdził naruszeń art. 5 Kodeksu Etyki Reklamy.

 

Zespół Orzekający dokonując oceny przekazu reklamowego dopatrzył się naruszenia treści art. 2 ust. 1 KER, tj. ogólnych zasad tworzenia przekazu reklamowego, a więc obowiązku prowadzenia reklamy w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz z zachowaniem dobrych obyczajów.

 

Zdaniem Zespołu Orzekającego przedmiotowa reklama naruszyła również założenia wynikających z art. 4 KER, tj. zawiera treści dyskryminujące ze względu na płeć.

 

Zdaniem Zespołu Orzekającego, przedmiotowa reklama może również negatywnie oddziaływać na dzieci oraz młodzież ze względu na obecność w przestrzeni publicznej przekazu polegającego na przedmiotowym i dyskryminującym ukazaniu postaci kobiecej.

 

Jednocześnie Zespół Orzekający nie dostrzegł naruszeń polegających na przekazywaniu treści zachęcających do aktów przemocy.

 

Zespół Orzekający czuje się w obowiązku wskazać na rozwój świadomości społecznej, który wymaga, aby reklamodawcy uwzględniali tego rodzaju zmiany mające znaczący wpływ na rzeczywistość, w prezentowanych przez siebie przekazach reklamowych. Pomimo świadomości, iż kwestionowany obraz towarzyszył marce reklamodawcy od długiego czasu – Zespół Orzekający pragnie zachęcić do jego przeanalizowania pod kątem wprowadzenia możliwych zmian.

 

Zespół Orzekający nie dostrzegł powiązania pomiędzy prezentowaną postacią, a oferowanym i reklamowanym produktem. Pozostają one bez związku ze sobą, co dodatkowo wskazuje na brak uzasadnienia posługiwania się przez reklamodawcę wizerunkiem skąpo ubranej kobiety.

 

 

W związku z powyższym, na podstawie pkt. 43 ust. 1) lit c) Regulaminu rozpatrywania skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt. 1 uchwały.

 

Zgodnie z pkt. 51. Regulaminu Rozpatrywania Skarg, Strony mogą odwoływać się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie dziesięciu dni od doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały, o której mowa w pkt. 43.