Uchwała Nr ZO 23/14 w sprawie reklamy firmy Natur Produkt Zdrovit Sp. z o. o

Uchwała Nr ZO 23/14
z dnia 11 marca 2014 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie sygn. Akt:
K/156/13/01-02

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

1) Paweł Wiśniewski – przewodniczący,
2) Magdalena Czaja – członek,
3) Krystyna Jarosz – członek,

na posiedzeniu w dniu 11 marca 2014 roku, po rozpatrzeniu skarg o sygnaturze akt K/156/13/01-02 złożonych, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumentów (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko Natur Produkt Zdrovit Sp. z o. o z siedzibą w Warszawie (dalej: Skarżony), dotyczących reklamy radiowej

postanawia uznać, że przedmiotowa reklama wymaga modyfikacji, aby usunąć naruszenie normy art. 10 ust. 2 Kodeksu Etyki Reklamy.

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęły skargi o sygn. K/156/13/01-02.
Przedmiotem skarg była reklama radiowa dietetycznego środka spożywczego specjalnego przeznaczenia medycznego o nazwie Profichol Forte.

Skarżący w prawidłowo złożonych skargach podnieśli:

„opis reklamy: Reklama radiowa środka Profichol Forte ma formę wywiadu radiowego: prowadzący rozmawia z gościem w studio na temat zagrożeń dla zdrowia układu krwionośnego i serca; gościem jest pani doktor przedstawiona z imienia i nazwiska, która powołuje się na bliżej nieokreślone niezależne badania, które mają dowodzić skuteczności Proficholu Forte.

treść skargi: W moim odczuciu opisywana reklama narusza art. 9 rozdz. III, ponieważ odbiorca może mieć problemy ze zidentyfikowaniem, że ma do czynienia z reklamą. Użyte w niej sformułowania “Dzisiaj gościmy w studiu panią doktor…” (cytat z pamięci) oraz forma rozmowy (wywiadu) mogą sprawiać wrażenie, że nie mamy do czynienia z reklamą a rzeczywiście z wywiadem radiowym.
Poza tym reklama ta narusza moim zdaniem art. 8 rozdz. III poprzez nadużycie zaufania odbiorcy – powołanie się w reklamie na opinię nieistniejącego doktora medycyny.
I na koniec, reklama narusza w moim odczuciu art. 10 pkt. 2 rozdz. III, ponieważ powołuje się na “niezależne badania” bez podania źródła, a sposób prezentacji wyników tych niezależnych badań budzi poważne wątpliwości co do poprawności metodologicznej.”

„opis reklamy: reklama produktu będącego suplementem diety mającym obniżać poziom cholesterolu

treść skargi: reklama wprowadza w błąd używając celowej, zamierzonej manipulacji pytania konsument nakłaniany jest do zakupu; pytanie nie dotyczy obniżania poziomu cholesterolu! co sugeruje dobitnie odpowiedź;
dodatkowa kwestia dotyczy używania autorytetu lekarza (tu bezimiennego!)”- pisownia oryginalna

W czasie posiedzenia skargi przedstawiał i popierał arbiter-referent.

Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami (art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy) oraz zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.

Arbiter-referent wniósł także o uznanie reklamy za sprzeczną z art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy, zgodnie z którym „reklama nie może nadużywać zaufania odbiorcy, ani też wykorzystywać jego braku doświadczenia lub wiedzy”.

Wniósł również o uznanie reklamy za naruszającą art. 9 Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego „Reklamodawca, promujący, pośrednik i środki przekazu, każdy wyłącznie w zakresie swojej działalności dotyczącej reklamy, będzie przestrzegał zasady, aby odbiorca reklamy powstałej lub rozpowszechnianej z jego udziałem mógł zawsze zidentyfikować, że dany przekaz jest reklamą.”.

Ponadto, wniósł o uznanie reklamy za niezgodną z art. 10 ust. 2 Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego „Użyte w reklamie dane oraz nieobjęte tym pojęciem w rozumieniu Kodeksu terminy naukowe, cytaty z publikacji technicznych lub naukowych muszą wskazywać źródło oraz nie mogą być używane w sposób wprowadzający w błąd. Dane muszą być prezentowane w sposób poprawny metodologicznie. Prezentacja danych statystycznych musi w szczególności uwzględniać reguły wnioskowania statystycznego, w tym zjawiska błędu statystycznego.”

Skarżony nie uczestniczył w posiedzeniu.

Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargi o następującej treści:

„Skarga nr K/156/13/1 oraz K/156/13/2
Odpowiedź na skargę konsumencką dotyczącą reklamy produktu o nazwie Profichol Forte wyemitowanej w dniu 27 listopada 2013 r. w radiu RMF oraz w Programie 3 Polskiego
Radia
Działając w imieniu Spółki Natur Produkt Zdrovit Sp. z o. o. z siedzibą w Warszawie przy ul. Nocznickiego 31, zaprzeczam w całości zarzutom sformułowanym w skargach konsumenckich dotyczących reklamy produktu Profichol Forte, wyemitowanych w dniu 27 listopada 2013 r. w radiu RMF oraz w Programie 3 Polskiego Radia.

Uzasadnienie
Reklama produktu Profichol Forte została przygotowana i emitowana w trzech różnych wersjach (w załączeniu wydruk skryptu reklamy Profichol Forte).
Reklama w wersji 60 sekundowej była emitowana w Polskim Radiu natomiast reklama w wersji 46 i 30 sekund była zamiennie emitowana w stacjach komercyjnych w tym w radiu RMF. Reklama została przygotowana w formie rozmowy z lekarzem, który wymienia jakie mogą być przyczyny złego stanu zdrowia oraz jakie czynniki wpływają negatywnie na poziom cholesterolu, aby poinformować konsumenta jakie są wskazania do zastosowania promowanego produktu. Identycznie zatem jak w każdym przekazie reklamowym promowany jest konkretny produkt – lekarz poleca Profichol Forte, który pomaga obniżyć poziom cholesterolu.
Każda wersja reklamy emitowana była wyłącznie w blokach reklamowych, w czasie reklamowym szczegółowo uzgodnionym z poszczególnymi rozgłośniami. Spółka posiada umowy na zakup czasu reklamowego. Treść reklamy została ponadto poprzedzona słowem „reklama”, które stanowi wyraźną zapowiedz bloku reklamowego. Spółka nie posiada również żadnych informacji, aby treść reklamy była emitowana w jakimkolwiek innym paśmie programowy. Zgodnie z art. 16 ust. 2 Ustawy z dnia 29 grudnia 1992 r. o radiofonii i telewizji reklama powinna być łatwo odróżnialna od materiału redakcyjnego. W przeciwnej sytuacji, rozgłośnia powinna odmówić przyjęcia takiego materiału reklamowego, co jednak w tym przypadku nie miało miejsca.

Wskazując na powyższe nie ma zatem możliwości, aby słuchacz, odebrał reklamę produktu Profichol Forte jako program radiowy. Należy również zaznaczyć, że wiele reklam produktów szczególnie tych radiowych z uwagi na specyfikę medium, przygotowywana jest formie rozmowy. Ponadto należy zaznaczyć, że polecanie konkretnych produktów możliwe jest tylko w czasie reklamowym, w innych programach, szczególnie naukowych czy informacyjnych jest to wręcz zakazane. Biorąc pod uwagę zarówno formę, treść jak i umieszczenie w czasie reklamowym, nie ma żadnych wątpliwości, że przekaz stanowi reklamę konkretnego produktu, a nie naukowego wywiadu. Przekaz nie wprowadza konsumenta w błąd i ma charakter ściśle komercyjny.

Niezasadny jest również zarzut dotyczący nadużycia zaufania odbiorcy poprzez powołanie się w reklamie na nieistniejącego doktora medycyny. Spółka Natur Produkt Zdrovit oświadcza, że w każdej z reklam występuje osoba wykonująca zawód lekarza, z którymi to Spółka zawarła odpowiednie umowy. (Umowy stanowią tajemnicę handlową Spółki jednak na wezwanie Rady Reklamy Spółka przedłoży kopię tych umów). W wersji 46 i 30 sekund nie ma wskazanego nazwiska lekarza, ponieważ takie były uzgodnienia pomiędzy stronami umowy. W wersji 60 sekund produkt poleca pani doktor Anna Janaszek – Borek. Każda z osób potwierdziła, że ma prawo do wykonywania zawodu lekarza. Tym samym Spółka nie wprowadza odbiorcy w błąd co do osoby występującej w reklamie i polecającej reklamowany produkt.

W reklamie, Spółka powołuje się na niezależne badania EFSA nad substancją aktywną zawartą w produkcie. Wszystkie badania są opublikowane i ogólnie dostępne na stronie internetowej www.efsa.europa.eu. Natomiast badania dotyczące monakoliny czyli substancji czynnej zawartej w produkcie Profichol Forte zawarte są na stronie internetowej http://www.efsa.europa.eu/en/efsaiournal/pub/2304.htm. EFSA (European Food Safety Autority) jest organizacją, która skupia ekspertów zajmujących się bezpieczeństwem żywności i opiniujących substancje dodawane do żywności.
Ponadto należy dodać, że reklama spełnia wszelkie wymagania zawarte w ustawach szczególnych regulujących promocje i reklamę tego rodzaju produktów.
Spółka oświadcza również, że reklama, której treść jest przedmiotem skargi w niniejszej sprawie nie jest obecnie emitowana.

Biorąc pod uwagę powyższe uzasadnienie faktyczne i prawne wnoszę o oddalenie skargi w całości.” – pisownia oryginalna

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

Zespół Orzekający uznał, że przedmiotowa reklama wymaga modyfikacji w postaci uzupełnienia źródła badań, aby usunąć naruszenie normy art. 10 ust. 2 Kodeksu Etyki Reklamy.

Zespół Orzekający wskazał, że użyte w reklamie dane odnoszące się do niezależnych badań powinny wskazywać źródło, bądź odnośnik, gdzie konsumenci znajdą informacje na temat badania.

Jednocześnie, Zespół Orzekający nie dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia art.2 ust. 1, art. 8 i art. 9 Kodeksu Etyki Reklamy i w tym zakresie oddalił zarzuty Skarżących.

W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit d) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.

Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 30 października 2013r., stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.