Uchwała Nr ZO 69/10 w sprawie reklamy firmy ING Bank Śląski S.A.

Uchwała Nr ZO 69/10 z dnia 2 listopada 2010 roku Zespołu Orzekającego w sprawie sygn. Akt: K/96/10

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń
Rada Reklamy, w składzie:

1) Magdalena Czaja — przewodnicząca,
2) Wojciech Piwocki — członek,
3) Wojciech Tomczak — członek,

na posiedzeniu w dniu 2 listopada 2010 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/96/10 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko ING Bank Śląski S.A. z siedzibą w Katowicach (dalej: Skarżony), dotyczącej reklamy telewizyjnej

postanawia
skargę oddalić.


2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygnaturze akt K/96/10.
Przedmiotem skargi była reklama telewizyjna usług finansowych ING Banku Œląskiego.

Skarżący w prawidłowo złożonej skardze podnosił, że „reklama-bajka stary i młody zając jest zaprzeczeniem humanitaryzmu społecznego względem starych i chorych zająców czytaj starych i chorych ludzi. Jest haniebnym przesłaniem dla młodych ludzi, by tylko za kapustę czytaj za pieniądze pomogli komuś, kto ze starości i choroby błaga o pomoc. Stary zając nie wyglądał zysków z interesów; prosił o pomoc, bo był bardzo chory i nie miał siły wykopać sam nory. Szukał ratunku u młodego, bo tak trudno zdecydować się na śmierć. Morał z tej bajki wynika, by nie mieć litości wobec starych i bardzo chorych zająców czytaj ludzi i że okrucieństwo, bezduszność i bezwzględność w postępowaniu to godna podziwu postawa. Nigdy nie spotkałam bajki, która zawierałaby tak amoralne treści, ale widać „idzie nowe” Jestem oburzona wyemitowaniem bajki o nieludzkim przesłaniu. Żądam wstrzymania jej emisji w mediach.”.

W czasie posiedzenia skargę przedstawiał arbiter-referent.

Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami oraz zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej, co jest niezgodne z art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy.

Wniósł również o uznanie reklamy za niezgodną z art. 4 Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego reklamy nie mogą zawierać treści dyskryminujących, w szczególności ze względu na rasę, przekonania religijne, płeć lub narodowość.

Wniósł także o uznanie reklamy za niezgodną z art. 25 Kodeksu Etyki Reklamy, zgodnie z którym „reklamy skierowane do dzieci lub młodzieży muszą uwzględniać stopień ich rozwoju oraz nie mogą zagrażać ich fizycznemu, psychicznemu lub moralnemu dalszemu rozwojowi.”.

Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę i nie uczestniczył w posiedzeniu.

W odpowiedzi na skargę, Skarżony poinformował, że skarga konsumencka dotyczy reklamy konta internetowego, która była emitowana w telewizji od dnia 9 maja 2010r. Jej emisja zakończyła się 16 lipca 2010r. Wspomniane konto internetowe jest promowane w mediach masowych od kilku lat. Od listopada 2009 roku komunikacja tego produktu opiera się na haśle „To tylko mamy za darmo, co zrobimy sami.”. Z punktu widzenia oferty produktowej sformułowanie to jest podstawową zasadą korzystania z konta internetowego: czynności, które internetowy klient wykonuje sam, bez zaangażowania pracownika banku, nic go nie kosztują. Niezależnie od oferty bankowej zasada „to tylko mamy za darmo, co zrobimy sami” jest aktualna w wielu obszarach codziennego życia. Osobom, które się nią kierują przypisywane są takie, godne naśladowania cechy jak przedsiębiorczość i zaradność.

Skarżony wyjaśnił, że aby po raz kolejny przedstawić powyższą myśl w sposób przekonywujący, niepozostawiający klienta obojętnym zbudował historię, inspirowaną klasyczną formą literacką, jaką jest bajka. Forma ta wymaga pewnych stałych, typowych dla niej elementów. Dlatego twórca, który posługuje się bajką celowo przerysowuje i wyolbrzymia zarówno cechy nadane bohaterom jak i fabułę, tak, aby uwypuklić puentę przedstawianej historii. W literaturze można znaleźć wiele przykładów utworów – bajek, które mogą być ocenione jako okrutne i promujące społecznie nieakceptowane wzorce. Zdaniem Skarżonego powszechnie wiadomo, że założeniem ich autorów było przede wszystkim przekazanie konkretnego, mądrego i pouczającego przesłania.

Skarżony zapewnił, że przygotowując opisywaną reklamę nie było jego intencją propagowanie i utrwalanie cech i postaw nieakceptowanych społecznie takich jak: bezduszność, bezwzględność, interesowność. Zależało mu jedynie na przekonywującym przedstawieniu wyżej opisanego mechanizmu „To tylko mamy za darmo, co zrobimy sami”.

Skarżony podkreślił również, że obok działań typowo reklamowych wspierających sprzedaż konta internetowego ING Bank Œląski realizuje misje, edukacji w zakresie korzystania z internetu. W ramach działań w tym zakresie prowadzony był program „Internetowa Akademia ING”. Jej uczestnicy brali udział w bezpłatnych szkoleniach z zakresu obsługi komputera i korzystania z internetu. W 2009 roku ING Bank Œląski stworzył od podstaw i wydał 1 milion darmowych podręczników – „Elementarz internetu” skierowany do osób, które chcą nauczyć się korzystać z tego medium.
Skarżony zapewnił, że szanuje wszelkie opinie w tym również krytyczne i wszystkie skrupulatnie analizuje. Dlatego niezależnie od przedstawionych powyżej argumentów chciałby za pośrednictwem Komisji Etyki Reklamy przeprosić konsumenta, który poczuł się obrażony reklamą i wniósł niniejszą skargę.

W związku z tym, że w opinii Skarżonego, ING Bank Œląski w żadnej mierze nie dopuścił się naruszenia przepisów Kodeksu Etyki Reklamy, Skarżony wniósł o oddalenie przedmiotowej skargi.

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

Zespół Orzekający nie dopatrzył się w reklamie naruszenia norm Kodeksu Etyki Reklamy.

Zespół Orzekający biorąc pod uwagę fakt, że reklama jest utrzymana w konwencji bajki, stwierdził, iż wyeksponowany w reklamie morał, odnosi się do promocji konta internetowego.

Zespół Orzekający podkreślił, że dopuszczalna przesada jest dozwolona w reklamach utrzymanych w tego typu konwencji, pod warunkiem, że jest ona zgodna ze stanem faktycznym i prawnym. W tym przypadku, w ocenie Zespołu Orzekającego przedmiotowa reklama powinna zostać przez adresatów zrozumiana właściwie.

W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit b Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.

Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 4 czerwca 2008r., stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.