Uchwała Nr ZO 66/10 w sprawie reklamy firmy Internetq Poland Sp. z o.o.
Uchwała Nr ZO 66/10 z dnia 11 października 2010 roku Zespołu Orzekającego w sprawie sygn. Akt: K/89/10
1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:
1) Zofia Sanejko — przewodnicząca,
2) Sławomir Jędrzejewski — członek,
3) Wojciech Tomczak — członek,
na posiedzeniu w dniu 11 października 2010 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/89/10 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko Internetq Poland Sp. z o.o. z siedzibą w Warszawie (dalej: Skarżony), dotyczącej reklamy telewizyjnej
postanawia
uznać, że reklama narusza normy Kodeksu Etyki Reklamy.
2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:
Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygn. akt K/89/10.
Przedmiotem skargi była reklama telewizyjna loterii audiotekstowej pod nazwą „pusty sms”.
Skarżący w prawidłowo złożonej skardze podniósł, że „reklama z panem Zygmuntem Chajzerem wprowadza w błąd i nie informuje widza o realnych kosztach nie wspomina ze jest to łańcuszek, który wymaga wysyłania smsów każdy po 4zł z groszami każdy z otrzymanych smsów zwrotnych zachęca do wysłania kolejnej wiadomości nie wiadomo ile smsów należy wysłać. Pierwsza z wiadomości nie powoduje absolutnie nic tzn. nie bierzemy udziału w żadnym losowaniu a na antenie jesteśmy informowani, że wystarczy jeden sms, nie ma informacji drobnym drukiem, kto organizuje loterie, gdzie jest regulamin, ile smsów należy wysłać, ile kosztują, słowem nic. Proszę o zwrócenie uwagi na tą reklamę, ponieważ wprowadza klientów w błąd, jest to po prostu nie fair.”.
W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.
Wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami (art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy) oraz zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej.
Wniósł również o uznanie reklamy za niezgodną z art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego „reklama nie może nadużywać zaufania odbiorcy, ani też wykorzystywać jego braku doświadczenia lub wiedzy.”.
Wniósł także o uznanie reklamy za sprzeczną z art. 10 ust. 1 pkt. a) Kodeksu Etyki Reklamy w myśl którego „reklamy nie mogą wprowadzać w błąd jej odbiorców, w szczególności co do istotnych cech reklamowanego produktu”.
Arbiter-referent poinformował o wymogach zawartych w art. 54, 55 i 56 Kodeksu Etyki Reklamy odnośnie informowania uczestników konkursu przez organizatora konkursu w szczególności na temat kosztów związanych z uczestnictwem w konkursie, sposobu wyłaniania zwycięzców, liczby, wartości i rodzaju nagród.
Poinformował również o przepisach obowiązującego prawa — ustawie z dnia 29 lipca 1992r. o grach i zakładach wzajemnych (Dz. U. z 2004 r. nr 4 poz. 27 z późn. zm.) oraz o ustawie z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych (Dz. U. nr 201, poz. 1540), których przepisy mają zastosowanie do organizowania loterii audiotekstowych.
Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę i nie uczestniczył w posiedzeniu.
Skarżony wyjaśnił, że skarga dotyczy Loterii Audioteksowej, pod nazwą: „Pusty SMS” organizowanej przez Spółkę Internetq Poland Sp. z o.o., z siedzibą w Warszawie.
Skarżony poinformował, że loteria jest organizowana na podstawie zezwolenia udzielonego decyzją Dyrektora Izby Celnej w Warszawie, z dnia z dnia 22 kwietnia 2010 roku Nr 440000- IAGW-9285-2/l 0/406/ARA, która zatwierdza jednocześnie Regulamin Loterii.
Skarżony poinformował, że Skarżący zarzuca Organizatorowi, iż publikowana reklama wprowadza w błąd i nie informuje widza o realnych kosztach („,nie wspomina, że jest to łańcuszek, który wymaga wysyłania smsów każdy po 4 zł z groszami, każdy z otrzymanych smsów zwrotnych zachęca do wysłania kolejnej wiadomości, nie wiadomo ile smsów należy wysłać”). Ponadto, wiadomość sms wysłana na nieodpłatny numer („pierwsza wiadomość sms”) nie skutkuje udziałem w losowaniu nagród. Skarżony nadmienił, iż Skarżący twierdzi, że w treści spotu reklamowego Organizator nie zamieszcza nawet drobnym drukiem informacji, kto organizuje loterię, gdzie jest regulamin loterii, ile sms-ów trzeba wysłać, ile kosztuje sms.
Skarżony wyraził opinię, że z powyższymi zarzutami nie sposób się zgodzić. Informacje dotyczące Loterii są publikowane w formie spotów reklamowych emitowanych w programach telewizyjnych. Emitowane reklamy zawierają podstawowe informacje na temat Loterii, w tym określenie podmiotu organizującego Loterię, numeru, na który należy kierować wiadomości SMS, miejsce publikacji regulaminu i koszt przesłania wiadomości SMS na odpłatny numer Premium SMS (na dole spotu reklamowego — na dole ekranu, przesuwa się pasek zawierający powyżej wymienione informacje). Powyższe informacje są emitowane w miarę dużą i wyraźną czcionką (na tyle, na ile pozwalają warunki techniczne spotu). Skarżony poinformował, że jest gotowy przesłać pocztą elektroniczną spoty reklamowe dotyczące loterii „Pusty SMS”.
Skarżony wyjaśnił, że regulamin Loterii jest dostępny w siedzibie Organizatora oraz na stronie internetowej: WWW.pusty-sms.pl. Każdy uczestnik może otrzymać kopię regulaminu po przesłaniu pisemnej prośby na adres Organizatora.
Skarżony podkreślił, iż ustawa z dnia 19 listopada 2009 roku o grach hazardowych (Dz. U. z 2009 r., Nr 201, poz. 1540) wprowadza definicję loterii audio-tekstowej. Zgodnie z powołaną ustawą, w loterii audio-tekstowej uczestniczy się poprzez przesłanie odpłatnej wiadomości sms (lub nawiązanie odpłatnego połączenia telefonicznego). Zatem, przesłanie nieodpłatnej wiadomości sms nie może uprawniać do udziału w losowaniu nagród, powoduje jedynie rejestrację danej osoby w loterii. Nabycie uprawnień związanych z możliwością zdobycia nagrody powoduje dopiero przesłanie wiadomości na odpłatny numer 74500. Takie zasady zawiera regulamin loterii, a informacja o tym jest publikowana w spocie reklamowym.
Zgodnie z Regulaminem Loterii, Organizator jest uprawniony do wysyłania do Uczestników, w każdym dniu trwania Loterii, dodatkowych wiadomości SMS, w odpowiedzi na przesłane przez Uczestnika zgłoszenie. Dodatkowe wiadomości SMS zawierają informacje o wprowadzeniu czasu premiowanego dodatkowymi punktami, premiach i quizach wprowadzonych przez Organizatora i związanej z nimi możliwości uzyskania dodatkowej ilości punktów. Jeśli dana osoba, (w tym przypadku skarżący), przystępuje do Loterii, przesyłając wiadomość SMS na nieodpłatny numer 8043 lub odpłatny numer 7400, jej numer telefonu zostaje zarejestrowany w systemie teleinformatycznym Organizatora i, w konsekwencji Organizator prowadzi z nią komunikację sms-ową. W odpowiedzi na wiadomość sms przesłaną na nieodpłatny numer 8043 lub odpłatny numer 7400 uczestnik otrzymuje od Organizatora wiadomości sms, o których mowa w Regulaminie. Skarżony zaznaczył, że również w treści tych wiadomości jest podana cena za jednego SMS-a (kwota 4,88 z VAT). Organizator nie udziela informacji na temat ilości smsów jaką powinien wysłać uczestnik loterii, ponieważ zgodnie z regulaminem wystarczy wysłać jedną wiadomość SMS celem wzięcia udziału w losowaniu nagród.
Skarżony podkreślił, iż udział Loterii był dobrowolny, a Regulamin Loterii wprowadzał mechanizm, który umożliwiał uczestnikowi zablokowanie otrzymywania wiadomości SMS o charakterze promocyjnym, poprzez wysłanie SMS-a o treści „STOP”.
W związku z powyższym, zdaniem Skarżonego nie można uznać za uzasadnione zarzuty przedstawione w skardze. W szczególności w opinii Skarżonego bezpodstawny jest zarzut, iż publikowana reklama wprowadza w błąd, poprzez brak informacji o realnych kosztach związanych z udziałem w loterii. Zarówno regulamin Loterii, jak i spoty reklamowe zawierają informacje objęte dyspozycją art. 55 i 56 Kodeksu Etyki Reklamy.
Skarżony wyjaśnił, iż w świetle obowiązujących przepisów mających zastosowanie do konsumentów, kwalifikacja określonego działania (np. praktyki rynkowej), jako wprowadzającego w błąd, opiera się z reguły na ustaleniu, że w wyniku jej stosowania naruszone zostało prawo do podjęcia świadomej decyzji rynkowej. Skutkiem wprowadzenia w błąd jest uniemożliwienie przeciętnemu konsumentowi dokonanie świadomego, a zatem również efektywnego wyboru.
Skarżony poinformował, ze w rozumieniu powszechnie obowiązujących przepisów, przeciętnym konsumentem jest konsument, który jest dostatecznie dobrze poinformowany, uważny i ostrożny; oceny dokonuje się z uwzględnieniem czynników społecznych, kulturowych, językowych i przynależności danego konsumenta do szczególnej grupy konsumentów, przez którą rozumie się dającą się jednoznacznie zidentyfikować grupę konsumentów, szczególnie podatną na oddziaływanie praktyki rynkowej lub na produkt, którego praktyka rynkowa dotyczy, ze względu na szczególne cechy, takie jak wiek, niepełnosprawność fizyczna lub umysłowa.
Biorąc pod uwagę powyższe, w opinii Skarżonego należy uznać, że przeciętny konsument przy odbiorze opisanej reklamy miał możliwość podjęcia świadomej decyzji odnośnie swojego udziału w loterii „Pusty SMS”. Biorąc pod uwagę powyższe, w ocenie Skarżonego, zarzuty postawione przez skarżącego są nieuzasadnione.
3. Zespół Orzekający zważył, co następuje:
Zespół Orzekający stwierdził, że przedmiotowa reklama wprowadza konsumentów w błąd, gdyż zawiera informację, że „sms wysłany pod numer 8043 jest jednorazowym zgłoszeniem udziału w loterii”. Zespół Orzekający wziął pod uwagę informację Skarżonego, iż przesłanie przez konsumenta pustego sms-a na bezpłatny numer 8043 jest wejściem konsumenta w komunikację z organizatorem loterii, zaś uczestnictwo w loterii zapewnia mu dopiero wysłanie sms-a na płatny numer 74500. Zdaniem Zespołu Orzekającego przedmiotowa reklama nadużywa zaufania odbiorców i wykorzystuje ich brak doświadczenia lub wiedzy. Zdaniem Zespołu Orzekającego przeciętny konsument ma prawo uważać, że tym pierwszym wysłanym sms-em został włączony do udziału w loterii i bierze udział w losowaniu nagród.
W opinii Zespołu Orzekającego przekaz reklamowy jest sprzeczny z dobrymi obyczajami i nie był prowadzony w poczuciu odpowiedzialności społecznej przez co narusza Kodeks Etyki Reklamy.
Jednocześnie Zespół Orzekający zaapelował do wszystkich organizatorów loterii i konkursów o zwrócenie szczególnej uwagi na działanie, które nawet nieświadomie może wprowadzać odbiorców w błąd lub powodować nieprawidłowe odczytanie intencji lub reguł konkursów. Szczególnie ważne jest jasne przedstawianie reguł loterii i konkursów w taki sposób, aby nie stwarzać wrażenia możliwości wygrania nagrody poprzez przesyłanie wiadomości tekstowych, które faktycznie nie uprawniają do udziału w losowaniu nagród. Organizatorzy powinni również zapewnić konsumentom jak najlepszy dostęp do regulaminów oraz informować o konieczności ich akceptacji przed przystąpieniem do loterii lub konkursu. Ponadto organizatorzy powinni jasno komunikować możliwość i sposób przerwania gry przez konsumenta.
W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1 lit c) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.
Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 30 czerwca 2010r., stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.
