Uchwała Nr ZO 26/12 w sprawie reklamy firmy Polska Telefonia Cyfrowa S.A.

Uchwała Nr ZO 26/12 z dnia 1 marca 2012 roku Zespołu Orzekającego w sprawie sygn. Akt: K/158/11

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

1) Paweł Wiśniewski — przewodniczący,
2) Marek Janicki — członek,
3) Sławomir Jędrzejewski — członek,

na posiedzeniu w dniu 1 marca 2012 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/158/11 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko Polskiej Telefonii Cyfrowej S.A. z siedzibą w Warszawie (dalej: Skarżony), dotyczącej reklamy telewizyjnej

postanawia oddalić skargę.

2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:

Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygn. akt K/158/11.
Przedmiotem skargi była reklama telewizyjna usług telefonicznych Heyah.

Skarżący w prawidłowo złożonej skardze podniósł, iż „Skarżona reklama (W Heyah dostajesz za nic – nowa reklama z Ryśkiem!) w sposób jednoznaczny przedstawia treści niedopuszczalne. Podczas jej emisji propagowana jej przemoc a także niewłaściwe użycie ładowarki. Po jej emisji mój niespełna 2 letni syn zaczął powtarzać jej treść wkładając sobie ładowarkę telefoniczną do nosa!!!! Proszę o zbadanie sprawy gdyż nie jest to jedyna tego typu reklama Heyah. Jako konsument jestem zbulwersowany i żądam usunięcia reklamy. Ponadto kieruję zapytanie na jakiej podstawie została ona dopuszczona do emisji?”.

W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.

Wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami (art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy) oraz zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.

Wniósł również o uznanie reklamy za niezgodną z art. 5 Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego reklamy nie mogą zawierać elementów, które zachęcają do aktów przemocy.

Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę i nie uczestniczył w posiedzeniu.

Skarżony poinformował, iż w związku z zawiadomieniem Biura Rady Reklamy z dnia 8 grudnia 2011 r. o skierowaniu do rozpatrzenia przez Zespół Orzekający skargi konsumenta przeciwko Polskiej Telefonii Cyfrowej S.A. (dalej również jako: „PTC” lub „Spółka”) wnosi o oddalanie skargi w całości z powodu braku faktu naruszenia norm Kodeksu Etyki Reklamy.

Skarżony wyjaśnił, że w dniu 8 grudnia 2011 r. został mu doręczony wraz z powyższym zawiadomieniem odpis skargi konsumenta (sygn. K/158/11), złożonej przez stronę internetową, dotyczącej telewizyjnej reklamy usług PTC i emitowanej w telewizji Polsat 15 listopada 2011 r. o godz. 10:00.

Jak ustalił Skarżony, skarga dotyczy spotu reklamowego będącego częścią kampanii „Heyah Premix”.

W opinii Skarżonego zarzuty Skarżącego są całkowicie bezpodstawne, ponieważ reklama nie narusza norm Kodeksem Etyki Reklamy (KER). W szczególności Skarżony zauważył, że jego działania w zakresie prowadzenia kampanii reklamowej usług są prowadzone zawsze z należytą starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami oraz są prowadzone w poczuciu odpowiedzialności społecznej i zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji. Stąd brak jest podstaw do stwierdzenia, że doszło do naruszenia przepisu art. 2 KER. Kampania „Heyah Premix” została przygotowana na zlecenie PTC przez agencję reklamową, która jako profesjonalista w dziedzinie reklamy realizuje zlecone projekty zgodnie z powszechnie obowiązującymi przepisami prawa. Z kolei PTC zarówno na etapie opracowywania koncepcji kampanii reklamowej, jak i nadzoru jej wykonania oraz wdrożenia działała z należytą starannością przyjętą dla profesjonalisty kierowała się zasadami uczciwej konkurencji, prawami konsumenta i dobrymi obyczajami.

Jako, że zarzut Skarżącego został postawiony w związku z reakcją dziecka na obejrzaną reklamę, Skarżony w szczególności zwraca uwagę na zasadę ogólną dotyczącą odpowiedzialności społecznej w zakresie prowadzenia działań objętych postanowieniami KER. Kierując się tą właśnie zasadą PTC dochowuje należytej staranności, aby materiały reklamowe nawet te, które nie są nakierowane do dzieci, nie zawierały elementów, które mogłyby zagrażać psychicznemu lub fizycznemu zdrowiu dzieci i młodzieży w tym, aby mogły prowadzić do nietrafnego postrzegania rzeczywistości. Skarżony ma świadomość, że materiał jakkolwiek nie kierowany do dzieci, może przez nie zostać zauważony. Skarżony podkreślił, iż rzeczona reklama nie jest skierowana do dzieci. Użytkownikiem usługi Heyah są wprawdzie w dużej mierze młodzi ludzie, to jednak ani produkt, ani reklama nie są kierowane do dzieci, w szczególności niespełna 2- letnich. Konsekwencje obejrzenia reklamy telewizyjnej przez 2-letnie dziecko ponosi zawsze jego rodzic lub opiekun i jest bezpodstawnym, aby przenosić tę odpowiedzialność na podmiot reklamujący swoje usługi. Zachowanie niespełna 2-letniego dziecka polegające na wkładaniu przez nie wtyczki ładowarki do nosa nie może być argumentem świadczącym o naruszeniu przez treść reklamy jakichkolwiek obowiązujących norm prawnych w zakresie reklamy. Biorąc pod uwagę, iż przekaz reklamowy tworzy się zawsze przy założeniu odbiorcy przekazu, którym jest przeciętny konsument (w tym przypadku nie dziecko), zdaniem Skarżonego jest oczywiste, że przeciętny konsument w tym przypadku jest świadomy do czego jest przeznaczona ładowarka i będzie wiedział, że naładowanie telefonu nie następuje poprzez włożenie ładowarki do nosa a więc potrafi odczytać treść reklamy właściwie.

Odnosząc się do podstawowych zasad reklamy zawartych w punkcie III KER w art. 5 mówiącym, iż reklamy nie mogą zawierać elementów, które zachęcają do aktów przemocy, Skarżony podał co następuje:
Reklama przedstawia scenę, w której świnka uderza jedną z postaci, a lektor odczytuje wówczas hasło „dostajesz za nic”, co stanowi element całej historii zbudowanej w reklamie. Zdaniem Skarżonego, nawet uznając, że powyższe hasło może wybranym odbiorcom kojarzyć się z uderzeniem jako biciem, nie jest to argument świadczący o tym, że reklama nawołuje do przemocy. Slogan „dostajesz za nic” mówi o tym, że cena wybranych opcji usług w ramach Heyah Premix mieści się w ramach opłaty za doładowanie albo jest aktywna bez żadnej opłaty. Należy też wziąć pod uwagę konwencję reklamy telewizyjnej, która jest częścią całej kampanii reklamowej dotyczącej Heyah Premix. Kampania jest oparta na żartobliwym i przewrotnym przekazie. Obie formy przekazu: żart i przewrotność są dopuszczalne jako forma zachęcania do korzystania z usług i zachwalania przez reklamującego swój produkt. Jak wiemy reklama opiera się na pewnej umowności, skrótowości i grze skojarzeń. W tym przypadku zastosowano skojarzenie ryjka świnki-postaci reklamy z kontaktem elektrycznym. Zastosowano alegorię a więc przedstawienie pewnego pomysłu przy pomocy obrazu symbolicznego, satyrycznego, a jako główne narzędzie posłużył tu humor i przenośnia, bo jak wiadomo kot nie jest zdolny do posłużenia się wtyczką celem umieszczenia jej w nosie świnki. Niezależnie od ewentualnych umiejętności kota, dziurki nosa świnki nie są źródłem elektryczności i jest także zupełnie nieracjonalne, aby na podstawie filmu wysuwać wniosek, że dziurki nosa służą do wkładania wtyczki. Mając świadomość, że małe dziecko może odbierać zaobserwowane zdarzenia dosłownie i może próbować je powtórzyć należałoby się raczej zastanowić dlaczego do takiej sytuacji w przypadku dziecka Skarżącego doszło i czy jest odpowiednie aby niespełna 2-letnie dziecko w ogóle oglądało reklamy. Pozostaje to oczywiście decyzją rodzica natomiast wobec przyzwolenia przez rodzica na oglądanie przez tak małe dziecko reklamy, odpowiedzialność za skutki ponosi wyłącznie rodzic.

Ponadto Skarżony zauważył, że kampania reklamowa „Heyah Premix” jest na dzień dzisiejszy zakończona, a rzeczony spot był w emisji w okresie od 10/10/11 r. do 18/12/11 r. z przerwą w dniach 31/10-6/11.

Wobec powyższego Skarżony stwierdził, że wniosek o oddalenie w całości skargi konsumenta jest zasadny.

3. Zespół Orzekający zważył co następuje:

Zespół Orzekający uznał, że przedmiotowa reklama nie narusza norm Kodeksu.

Zespół Orzekający wziął pod uwagę, że reklama jest przedstawiona w formie humorystycznej kreskówki. Przyjęta konwencja reklamy dopuszcza zastosowanie absurdalnego humoru.

W opinii Zespołu Orzekającego przedmiotowy przekaz reklamowy nie zawiera treści zachęcających do aktów przemocy.

Zdaniem Zespołu Orzekającego reklama nie narusza dobrych obyczajów i była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej.

W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit b) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.

Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 25 listopada 2010r., stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.