Uchwała Nr ZO/031/22u z dnia 6 kwietnia 2022 r. Zespołu Orzekającego w sprawie o sygn.: KER/028/22

1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:

• Piotr Wasilewski – Przewodniczący;

• Donata Wolińska – członkini;

• Sławomir Skowerski – członek;

na posiedzeniu w dniu 23 lutego 2022 r., po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt KER/028/22, złożonej na podstawie pkt. 12 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy) (dalej „Skarżący”), przeciwko SHPL SP. z o. o. z siedzibą w Warszawie (dalej „Skarżony”), w sprawie dotyczącej reklamy sklepu internetowego

postanawia

skargę oddalić.

Uzasadnienie

Zespół orzekający po dokonaniu analizy materiału w przedmiotowej sprawie stwierdził, iż w przedmiotowej reklamie nie doszło do naruszenia standardów wynikających z Kodeksu Etyki Reklamy, w szczególności nie doszło do naruszenia obowiązku prowadzenia reklamy w poczuciu odpowiedzialności społecznej przez obraźliwe wykorzystanie pieśni przypisywanej włoskim partyzantom.

Zespół Orzekający za dopuszczalną uznał praktykę polegającą na wykorzystaniu utworu, co do którego nie ma pełnego konsensusu odnośnie ustalenia faktycznego oryginalnego kompozytora oraz autora słów pieśni. Ponadto, w przekazie reklamowym została wykorzystana jedynie melodia przypisywana powszechnie utworowi pt. Bella Ciao, nie słowa pieśni przypisywanej partyzantom włoskim, której ewentualne wykorzystanie w przekazie reklamowym mogłoby budzić wątpliwości natury etycznej.

Stanowiska stron oraz dokonane w sprawie ustalenia faktyczne

Według Skarżącego kwestionowana reklama to cyt. przeróbka pieśni włoskich antyfaszystów, [z której] głupio robić chwyt marketingowy i tak ją obrażać́.

Skarżony w odpowiedzi na skargę wskazał, iż m.in. cyt. zaskarżona reklama wykorzystuje jedynie melodię piosenki pt. „Bella Ciao” a nie jej tekst, który faktycznie odnosi się̨ do walk partyzantów włoskiego ruchu oporu w czasach drugiej wojny światowej. Sama melodia piosenki ‘pt. „Bella Ciao” jest zaś melodią pochodzenia ludowego, najprawdopodobniej z XIX w., zaadoptowaną jedynie następnie na potrzeby piosenki „Bella Ciao”, ale nie skomponowaną specjalnie dla niej.

Istnieją także wątpliwości wśród historyków, czy piosenka pt. „Bella Ciao” była w ogóle faktycznie śpiewana przez włoskich partyzantów ruchu oporu, czy jest to jedynie legenda, która przylgnęła do tej piosenki dopiero w latach 60-tych XX w., gdy została ona spopularyzowana przez wielu artystów estradowych, w tym włoską piosenkarkę̨ Giovannę Daffini czy francuskiego piosenkarza Yves’a Montanda. Duża popularność́ piosenki pt. „Bella Ciao” i fakt, że od lat 50-tych XX w. trafiała ona do repertuary licznych artystów estradowych spowodowały, że niezależnie od jej kojarzonego z ruchem oporu i antyfaszyzmem przesłania, piosenka ta stała się̨ dość́ szybko częścią̨ popkultury. Świadczy o tym olbrzymia wersja wykonań tej piosenki, zarówno w oryginale, jak i w wersjach obcojęzycznych. Piosenka „Bella Ciao” była też wielokrotnie wykorzystywana w ścieżkach dźwiękowych filmów fabularnych, w tym m. in. w ścieżce dźwiękowej filmu „Dwóch papieży” w reż. Fernando Meirellesa.

W związku z powyższym cyt. trudno zatem zgodzić́ się̨ z opinią wnoszącego skargę̨ konsumenta, jakoby wykorzystanie melodii piosenki „Bella Ciao” w zaskarżonej reklamie platformy Shopee.pl nosiło znamiona naruszenia dobrych obyczajów poprzez obrazę̨ uczuć́ patriotycznych czy obrazę̨ narodowych symboli. Piosenka ta jest bowiem szeroko wykorzystywana komercyjnie i rozrywkowo na całym świecie, w tym we Włoszech, i dotychczas takiej jej wykorzystanie, także w kontekście reklamowym, nie było kwestionowane.

Skarżony podkreślił w toku wyjaśnień, iż cyt. właściciele praw do piosenki, od których Spółka nabyła licencję na potrzeby spotu reklamowego, otrzymali d akceptacji tekst spotu i zgodzili się̨ na wykorzystanie melodii „Bella Ciao” do celów reklamowych Spółki. Spot przed emisją został również̇ sprawdzony przez stacje radiowe i Spółka otrzymała pozytywne opinie.

Zdania odrębne

Brak