UCHWAŁY
Uchwała Nr ZO 86/13 w sprawie reklamy firmy Aflofarm Farmacja Polska Sp. z o.o.
Uchwała Nr ZO 86/13
z dnia 27 czerwca 2013 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie sygn. Akt:
K/40/13
1. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, w składzie:
1) Dawid Borowiec – przewodniczący,
2) Wojciech Piwocki – członek,
3) Andrzej Garapich – członek,
na posiedzeniu w dniu 27 czerwca 2013 roku, po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt K/40/13 złożonej, na podstawie pkt. 7 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko Aflofarm-Farmacja Polska Sp. z o.o. z siedzibą w Pabianicach (dalej: Skarżony), dotyczącej reklamy radiowej
postanawia oddalić skargę.
2. Zespół Orzekający ustalił, co następuje:
Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygn. K/40/13.
Przedmiotem skargi była reklama radiowa wyrobu medycznego o nazwie Iladian Direct Plus.
Skarżący w prawidłowo złożonej skardze podniósł, iż „Szanowni Państwo, w dniu 12.01.13 usłyszałem emisję radiową reklamy preparatu Iladian Direct Plus, produkowanego przez Aflofarm sp. z o.o., w której to osoba podająca się za Agnieszkę Cegłowską, lekarza specjalisty ginekologii i położnictwa, wychwala zalety tego preparatu i zachęca do jego używania. Ta sama reklama emitowana jest także w różnych stacjach telewizyjnych jednak nie jestem w stanie przybliżyć daty ich emisji. Jako lekarz jestem świadomy, że używanie wizerunku lekarskiego do reklamy leków, suplementów i innych preparatów jest zabronione przez Kodeks Etyki Lekarskiej a konkretnie przez Art. 63 Ust. 2. Podobny zapis znajduje się także w prawie farmaceutycznym, wprost w art. 55 ust. 1, wskazującym, że reklama produktu leczniczego kierowana do publicznej wiadomości nie może polegać na prezentowaniu produktu leczniczego przez osoby znane publicznie, naukowców, osoby posiadające wykształcenie medyczne lub farmaceutyczne lub sugerujące posiadanie takiego wykształcenia. Taka reklama nie może odwoływać się również do zaleceń osób znanych publicznie, naukowców, osób posiadających wykształcenie medyczne lub farmaceutyczne lub sugerujących posiadanie takiego wykształcenia. Identyczna sytuacja ma miejsce w przypadku preparatu Envil, także produkowanego przez firmę Aflofarm, w reklamie którego występuje osoba przedstawiająca się jako lekarz Jacek Rzeszotarski, specjalista chorób wewnętrznych. W reklamie tego preparatu pojawia się także informacja o jego działaniu przeciwwirusowym i “wspomagającym” odporność, o czym można przeczytać także na stronie internetowej producenta, mimo że żadna z zawartych substancji nie posiada udowodnionego naukowo działania przeciwwirusowego i “wspomagającego” odporność. Nagminne działania takich firm jak Aflofarm, które w imię zysku wprowadzają odbiorców w błąd i działają przynosząc szkodę zaufaniu, jakim pacjenci darzą lekarzy wpływając negatywnie na więź terapeutyczną pomiędzy nimi. Jako lekarz wyrażam swój sprzeciw wobec tego rodzaju kapitalizacji z zawodu lekarza ale jestem świadomy, że regulacje tego typu działań nie są zawarte w konkretnych ustawach stanowiących źródło prawa lecz w aktach wewnętrznych takich jak Kodeks Etyki Lekarskiej i Prawo Farmaceutyczne. Mając w pamięci trafną słuszną decyzję Komisji Rady Reklamy w sprawie nieetycznej reklamy ciasteczek “Lubisie” proszę uprzejmie o zajęcie stanowiska wobec wymienionych reklam firmy Aflofarm.”.
W czasie posiedzenia skargę przedstawiał i popierał arbiter-referent.
Arbiter-referent wniósł o uznanie reklamy za sprzeczną z dobrymi obyczajami (art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy) oraz zarzucił, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.
Wniósł także o uznanie reklamy za sprzeczną z art. 8 Kodeksu Etyki Reklamy w myśl którego „reklama nie może nadużywać zaufania odbiorcy, ani też wykorzystywać jego braku doświadczenia lub wiedzy.”.
Ponadto zarzucił niezgodność reklamy z art. 10 ust. 1 a) Kodeksu Etyki Reklamy, w myśl którego „reklamy nie mogą wprowadzać w błąd jej odbiorców, w szczególności w odniesieniu do:
a) istotnych cech, w tym właściwości, składu, metody, daty produkcji, przydatności, ilości, pochodzenia (w tym geograficznego) reklamowanego produktu;”.
Arbiter-referent poinformował również, że zgodnie z art. 55 ust. 1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. Prawo farmaceutyczne (Dz.U.08.45.271 j.t.) „reklama produktu leczniczego kierowana do publicznej wiadomości nie może polegać na:
1) prezentowaniu produktu leczniczego przez osoby znane publicznie, naukowców, osoby posiadające wykształcenie medyczne lub farmaceutyczne lub sugerujące posiadanie takiego wykształcenia;
2) odwoływaniu się do zaleceń osób znanych publicznie, naukowców, osób posiadających wykształcenie medyczne lub farmaceutyczne lub sugerujących posiadanie takiego wykształcenia.”.
Skarżony złożył pisemną odpowiedź na skargę i nie uczestniczył w posiedzeniu.
Odnosząc się do pisma z dnia 24 maja 2013 roku w sprawie skargi o sygn. akt K/40/13, Skarżony zwrócił uwagę, że Aflofarm Farmacja Polska Sp. z o. o. z siedzibą w Pabianicach jest producentem produktu o nazwie „lladian Direct Plus”, który ma status wyrobu medycznego, a nie produktu leczniczego. Szczegółowe regulacje dotyczące tej kategorii produktów zawiera ustawa o wyrobach medycznych z dnia 20 maja 2010 r. (Dz. U. z 2010 roku, nr 107, poz. 679 z późn. zm.). Przywołana wyżej ustawa nie wprowadza żadnych zakazów dotyczących reklamy wyrobów medycznych przez lekarzy. Owszem obostrzenia takie zawiera ustawa Prawo farmaceutyczne, wprost w art. 55 ust. 1, wskazującym, że reklama produktu leczniczego kierowana do publicznej wiadomości nie może polegać na prezentowaniu produktu leczniczego przez osoby znane publicznie, naukowców, osoby posiadające wykształcenie medyczne lub farmaceutyczne lub sugerujące posiadanie takiego wykształcenia. Taka reklama nie może odwoływać się również do zaleceń osób znanych publicznie, naukowców, osób posiadających wykształcenie medyczne lub farmaceutyczne lub sugerujących posiadanie takiego wykształcenia. Z uwagi jednak na wskazany przez Skarżonego na wstępie status produktu tj. wyrób medyczny, w przypadku Iladian Direct Plus nie istnieją żadne przepisy prawne zakazujące udziału lekarzy w reklamie wyrobu medycznego. Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działający przy Związku Stowarzyszeń Rady Reklamy uchwałą Nr ZO 44/13 z dnia 26 marca 2013 roku w sprawie sygn. akt K/189/12 również nie dopatrzył się naruszeń w prezentowaniu wyrobu medycznego przez lekarza, oddalając skargę złożoną w sprawie produktu Envil.
W treści skargi Skarżący odnosi się także do ww. produktu Envil. Z uwagi na to, że powyższą uchwałą Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy wyraził już swoje stanowisko, Skarżony uważa za bezcelowe ponowne odnoszenie się do stawianych zarzutów.
3. Zespół Orzekający zważył co następuje:
Zespół Orzekający biorąc pod uwagę, że reklamowanym produktem jest wyrób medyczny, nie dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszenia norm Kodeksu Etyki Reklamy.
Jednocześnie, Zespół Orzekający podkreślił, że przedmiotem oceny Komisji Etyki Reklamy jest wyłącznie przekaz reklamowy pod kątem zgodności z Kodeksem Etyki Reklamy, a nie działalność konkretnego lekarza w zgodności z zasadami etyki lekarskiej.
W związku z powyższym, na podstawie pkt 37 ust. 1) lit b) Regulaminu Rozpatrywania Skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt 1 uchwały.
Zgodnie z pkt.50 Regulaminu Rozpatrywania Skarg z dnia 16 maja 2012r., stronom przysługuje prawo do odwołania się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie 10 dni od daty doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały.
