Uchwała Nr ZO 140/18/27o w sprawie skargi na reklamę internetową napoju Devil Energy Drink

Uchwała Nr ZO 140/18/27o
z dnia 22 listopada 2018 roku
Zespołu Orzekającego
w sprawie o sygn. akt:
K/173/18

 

Uchwała KER – w sprawie skarg na przekazy reklamowe nie-sygnatariusza

Związek Stowarzyszeń Rada Reklamy
ul. Koszykowa 10 lok. 11
00-564 Warszawa

Komisja Etyki Reklamy, Zespół Orzekający w składzie:

1) Jarosław Kończak – przewodniczący,
2) Marta Macke-Ejchart – członek,
3) Wojciech Piwocki – członek,

DO:

Konsument (bliższe dane w aktach sprawy), zwany dalej „Wnioskodawcą”
WATERIUS Sp. z o.o. z siedzibą w Jaworze, zwany dalej „Reklamodawcą”

OPINIA – OCENA PRZEKAZU REKLAMOWEGO

Dnia 22 listopada 2018r. na podstawie pkt. 374 Regulaminu rozpatrywania skarg Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, będącej organem Związku Stowarzyszeń Rada Reklamy, zwanego dalej „Zespołem”, w składzie wyżej wymienionym, powołanym w celu badania zgodności przekazu reklamowego z powszechnie przyjętymi zasadami etyki, rozpatrzył zgłoszenie Wnioskodawcy, złożone prawidłowo według wzorca stanowiącego Załącznik nr 2 pod nazwą „Formularz skargi dla konsumentów”, zwany dalej – odpowiednio – „Formularzem” i „Wnioskiem”, dotyczące rozpowszechnianej reklamy internetowej napoju energetycznego marki Devil Energy, prowadzonej przez Reklamodawcę, w zakresie ewentualnego naruszenia w reklamie norm Kodeksu Etyki Reklamy, zwanego dalej „Kodeksem”, wskazanych w zapytaniu skierowanym do Reklamodawcy według wzoru stanowiącego Załącznik nr 6 do Regulaminu rozpatrywania skarg.

W ocenie Zespołu, wyłonionego z członków Komisji Etyki Reklamy, zaskarżona w powyższy sposób reklama:

– nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej;

– nie jest zgodna z następującymi powszechnie przyjętymi zasadami etyki, sformułowanymi w Kodeksie, których treść expressis verbis przytoczono w uzasadnieniu poniżej, zaś: oceniany przekaz reklamowy narusza dobre obyczaje, a nadto nie dochowano w nim wymaganej w takich przypadkach należytej staranności. Zespół przy tym uznał, że reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej i zawiera treści, które w sposób przedmiotowy wykorzystują wizerunek mężczyzny i kobiety.

Uzasadnienie

Komisja Etyki Reklamy, działając w celu wytyczania i promowania powszechnie przyjętych zasad etyki oraz dobrych praktyk rynkowych będących podstawą akceptacji treści reklamowych, podjęła się dokonania oceny przekazu reklamowego wskazanego powyżej z uwagi na treść argumentów podniesionych w Formularzu, zarzucającym jej:

„Reklama ukazuje kobietę w bieliźnie oraz nagiego mężczyznę, w pozie jednoznacznie nawiązującej do stosunku seksualnego. Postacie pokazane są od pasa w górę. Mężczyzna stoi za pochyloną kobietą i przytrzymuje ją za rękę, którą kobieta wygina do tyłu. Podniesiona głowa mężczyzny oraz opuszczona głowa i pochylone ciało kobiety, a także tekst na reklamie «DEVIL DOBRZE WCHODZI W…», są oczywistymi odniesieniami do seksu. Zapewne producent przewidział drugą odsłonę kampanii, w której okaże się, iż chodzi o coś innego niż seks. Nie ma to jednak znaczenia dla oceny samej reklamy w jej obecnym kształcie.

Zdaniem Stowarzyszenia reklama ta jest jaskrawym przykładem seksualizacji i przedmiotowego wykorzystania wizerunków kobiety i mężczyzny. Zjawisko seksualizacji ma negatywny wpływ na rozwój dzieci i młodzieży, o czym świadczą liczne badania naukowe. Postacie roznegliżowanej kobiety i mężczyzny nie mają żadnego związku z reklamowanym produktem i jej wykorzystanie nie jest niczym uzasadnione – pełni jedynie rolę elementu przyciągającego uwagę. Wykorzystanie seksualności w reklamie, bez związku z produktem, było uznane we wcześniejszych uchwałach Komisji Etyki Reklamy jako niezgodne z Kodeksem. Reklama nie jest w związku z tym zgodna z dobrymi obyczajami i tym samym narusza również art. 2 KER.

Warto też podkreślić, że reklama jest celowym zabiegiem firmy, która nie może pogodzić się zarówno z wcześniejszą uchwałą Komisji Etyki Reklamy (uchwała ZO 07/18), jak i wyrokiem sądu, który zasądził przeprosiny i zapłatę na cele społeczne 60.000 zł jako sankcję za publikację reklamy analizowanej przez Komisję Etyki reklamy w uchwale ZO 07/18.

Z reklamą można się zapoznać na profilu Facebook’owym reklamowanego produktu:
https://www.facebook.com/DevilEnerQv/photos/a.537691866250913/2Q67689283251156/?tvpę=38ttheater.

Dodatkowo dołączamy print screen z reklamą” – pisownia oryginalna za Formularzem złożonym przez Wnioskodawcę.

Działając w interesie publicznym i w zakresie doświadczeń wyniesionych ze współpracy z organizacjami konsumenckimi, Urzędem Ochrony Konkurencji i Konsumentów, a także organizacjami promującymi standardy rynku reklamy w innych krajach, jak i na poziomie międzynarodowym (w tym The European Advertising Standards Alliance (EASA) oraz mając na celu ochronę interesów konsumentów Komisja Etyki Reklamy dokonała analizy przekazu reklamowego pod kątem zgodności z powszechnie przyjętymi zasadami etyki oraz dobrymi praktykami rynkowymi.

We Wniosku dotyczącym reklamy internetowej, podniesiono naruszenie przez reklamę powszechnie przyjętych zasad etyki będących podstawą akceptacji treści reklamowych przez środowisko reklamodawców oraz konsumentów poprzez ewentualność potencjalnego naruszenia dyspozycji dwóch norm Kodeksu brzmiących, jak następuje:

– „Działania objęte postanowieniami Kodeksu będą wykonywane z należytą starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami, prowadzone w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji,”

– „Reklamy nie mogą zawierać elementów, które zawierają treści dyskryminujące, w szczególności ze względu na rasę, przekonania religijne, płeć lub narodowość,”

Zdaniem Zespołu reklama nie była prowadzona w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z dobrymi obyczajami.

Zespół stwierdził również, że przedmiotowa reklama utrwala negatywne stereotypy.

Zdaniem Zespołu wykorzystanie w przedmiotowej reklamie wizerunku mężczyzny i kobiety w seksualnej pozie oraz hasła „devil dobrze wchodzi w” skutkuje nieobyczajnością przekazu.
Komisja Etyki Reklamy nie jest organem właściwym do oceny zgodności z przepisami prawa, dlatego poleca Biuru Związku Stowarzyszeń Rady Reklamy poinstruowanie Wnioskodawcy o możliwości zwrócenia się do właściwych organów w celu dokładnego zbadania oraz dokonania wiążącej oceny przekazu reklamowego pod kątem jego zgodności z prawem.

W razie pojawienia się jakichkolwiek pytań prosimy o kierowanie ich do Związku Stowarzyszeń Rady Reklamy w sposób wskazany na naszej stronie internetowej www.radareklamy.pl. Postaramy się udzielić wszelkich możliwych informacji oraz porad mogących zagwarantować najwyższe standardy etyczne oraz przestrzeganie dobrych praktyk rynkowych na rynku reklamowym w Polsce.

W związku z powyższym, mając na uwadze treść Wniosku oraz na podstawie pkt. 374 Regulaminu rozpatrywania skarg, Zespół ocenił przedmiotową reklamę, jak w osnowie niniejszej Opinii.