Uchwała Nr ZO/057/21u z dnia 22 czerwca 2021 r. Zespołu Orzekającego w sprawie o sygn. akt: KER/077/21
- Zespół Orzekający Komisji Etyki Reklamy, działającej przy Związku Stowarzyszeń
Rada Reklamy, w składzie:
- Ewelina Czuba – przewodnicząca;
- Mikołaj Janicki – członek;
- Maciej Korobacz – członek;
na posiedzeniu w dniu 22 czerwca 2021 r., po rozpatrzeniu skargi o sygnaturze akt KER/077/21 złożonej, na podstawie pkt. 11 Regulaminu Rozpatrywania Skarg, przez konsumenta (bliższe dane w aktach sprawy), (dalej: Skarżący), przeciwko reklamie zewnętrznej umieszczonej na billboardzie znajdującym się przy ul. Mińskiej 65 w Warszawie w dniu 4 kwietnia 2021 r. umieszczonej przez firmę ADRIAN FABRYKA RAJSTOP MAŁGORZATA ROSOŁOWSKA z siedzibą w Zgierzu(dalej: Skarżony)
postanawia
– skargę uwzględnić.
- Zespół Orzekający ustalił, co następuje:
Do Komisji Etyki Reklamy wpłynęła skarga o sygnaturze akt KER/077/21.
Przedmiotem skargi była reklama zewnętrzna rajstop damskich marki ADRIAN.
Skarżący w prawidłowo złożonej skardze poinformował, iż w reklamie dopatrzył się naruszenia standardów reklamowych poprzez naruszenie dobrych obyczajów, nieprowadzenia reklamy w duchu odpowiedzialności społecznej oraz prezentowaniu treści zachęcających do przemocy.
Treść reklamy:
Ubrana w koszulę oraz rajstopy kobieta leży na wznak, z wyciągniętą w stronę odbiorcy ręką, z której wypływa kałuża krwi. Krew jest obecna jedynie w okolicy dłoni, nadgarstka, nie pojawia się w żadnym innym miejscu na obrazie. Obok kobiety po lewej stronie logo firmy Adrian z napisem “kocha wszystkie kobiety”, po prawej stronie billboardu napis “wszyscy słyszeli, ale nikt nie wysłuchał”.
[pisownia oryginalna]
Treść skargi:
Reklama jako element promocji wykorzystuje samobójstwo. W mojej ocenie fakt, iż krew jest widoczna jedynie w okolicy nadgarstka, jednoznacznie sugeruje samobójstwo poprzez podcięcie żył (i uważam, że w ten właśnie sposób zrozumie to przeciętny odbiorca). O ile problem przemocy i samobójstw uważam za istotny i warty nagłośnienia, o tyle tutaj jest on wykorzystywany w celach reklamowych, co uważam za nieetyczne. Wykorzystanie takiej sceny jako reklamy może prowadzić do trywializowania (trywializowanie poprzez wykorzystywanie do marketingu produktów) zjawiska przemocy i samobójstwa. Z góry dziękuję za zajęcie się sprawą.
[pisownia oryginalna]
W toku posiedzenia skargę przedstawiała i popierała arbiter – referent.
Arbiter-referent wniosła o uznanie reklamy za niezgodną z art. 2 ust. 1 i art.5 Kodeksu Etyki Reklamy, tj.:
Art. 2 ust. 1
Działania objęte postanowieniami Kodeksu będą wykonywane z należytą starannością, zgodnie z dobrymi obyczajami, prowadzone w poczuciu odpowiedzialności społecznej oraz zgodnie z zasadami uczciwej konkurencji.
Art. 5
Reklamy nie mogą zawierać elementów, które zachęcają do aktów przemocy.
Skarżony nie był obecny w toku posiedzenia, natomiast przedstawił stanowisko w formie pisemnej.
W swoim stanowisku Skarżony wniósł o uznanie skargi za bezzasadną. Istotnym z punktu widzenia Skarżonego aspektem sprawy jest fakt, iż zwraca uwagę na doniosły i ważny problem obecny w społeczeństwie, jednocześnie nie robiąc tego w sposób wulgarny, nawołujący do agresji lub przemocy.
Skarżony w swoim stanowisku podkreślił, iż jego celem było przedstawienie elegancko ubranej kobiety, która jednocześnie nie została otoczona opieką i zrozumieniem bliskich – wszakże nie sprawiała wrażenia osoby, która nie radziłaby sobie z jakimikolwiek problemami. W świetle wyjaśnień Skarżonego to na taką sytuację zwraca uwagę hasło reklamowe kampanii.
Skarżony w swoim stanowisku podkreślił, iż przekaz reklamy wskazuje na doniosłe względy społeczne oraz konieczność przykładania większej wagi do profilaktyki zdrowia psychicznego.
W świetle powyższych informacji Skarżony wniósł o oddalenie skargi.
- Zespół Orzekający zważył co następuje:
Zespół Orzekający dopatrzył się w przedmiotowej reklamie naruszeń norm wynikających z art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy, natomiast nie dopatrzył się naruszeń treści art. 5 Kodeksu Etyki Reklamy
Zespół Orzekający uznał, iż skarżona reklama może naruszać standardy wynikające z art. 2 ust. 1 Kodeksu Etyki Reklamy, tj. zasady prowadzenia reklamy w duchu odpowiedzialności społecznej oraz dobrych obyczajów.
Zespół Orzekający uznał, iż w skarżonej reklamie niewątpliwie doszło do przekroczenia dopuszczalnych w ramach obowiązujących standardów reklamowych granic wykorzystania zaburzeń psychicznych, jakimi są depresja oraz myśli samobójcze.. Wydaje się, iż reklamodawca powinien w sposób dużo bardziej ostrożny podchodzić do łączenia tego rodzaju sytuacji, które często dotykają wiele osób w życiu rzeczywistym, z próbą zachęcenia do kupna jakichkolwiek produktów.
Jednocześnie, Zespół Orzekający nie dostrzegł prób zachęty do aktów przemocy ze strony reklamodawcy. Jednakże w dalszym stopniu uznał treść reklamy za niestosowną i nieakceptowalną w przestrzeni publicznej z punktu widzenia standardów etycznych wynikających z Kodeksu Etyki Reklamy.
W związku z powyższym, na podstawie pkt. 43 ust. 1) lit b) oraz c) Regulaminu rozpatrywania skarg Zespół Orzekający orzekł jak w pkt. 1 uchwały.
Zgodnie z pkt. 51. Regulaminu Rozpatrywania Skarg, Strony mogą odwoływać się od uchwały Zespołu Orzekającego w terminie dziesięciu dni od doręczenia uchwały. Podstawę odwołania mogą stanowić wyłącznie nowe fakty i dowody, nieznane zainteresowanej stronie w dacie podjęcia przez Zespół Orzekający uchwały, o której mowa w pkt. 43.